Verhoging griffierechten
Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft op 7 november 2011 het wetsvoorstel griffierechten naar de Tweede Kamer gezonden. Dit wetsvoorstel heeft met name betrekking op de tariefstelling van griffierechten voor het civiele recht (familiezaken en handelszaken) en het bestuursrecht (waaronder belastingzaken). Het wetsvoorstel leidt tot een aanzienlijke verhoging van griffierechten, waardoor het voor velen te duur zal worden hun zaak voor de rechter te laten komen.
Voor het bestuursrecht gelden straks twee basistarieven. Ten eerste komt een laag tarief van ¤ 250 voor bestuurszaken. Het lage basistarief gaat gelden voor onder meer een groot aantal belastingaanslagen, de huurtoeslag en sociale uitkeringen. Momenteel is dit tarief slechts ¤ 41. Daarnaast komt er een hoog basistarief van ¤ 400 voor overige bestuurszaken.
Voor onvermogenden, minvermogenden en mensen met middeninkomens - in totaal zestig procent van de bevolking - gelden lagere tarieven. Zij betalen respectievelijk 25%, 50% en 75% van het volle tarief (¤ 250 of ¤ 400). Het minimum griffierecht bedraagt ¤ 125. Er wordt niet meer vermindering van het griffierecht gegeven dan tot dat bedrag.
De inkomensgrenzen voor de drie categorieën die in aanmerking komen voor een vermindering zijn als volgt: onvermogenden: ¤ 17.300 (alleenstaanden) en ¤ 24.200 (samenwoners); minvermogenden: ¤ 24.600 (alleenstaanden) en ¤ 34.700 (samenwoners); middeninkomen: ¤ 31.000 (alleenstaanden) en ¤ 47.000 (samenwoners).
Als maatstaf geldt het fiscale begrip ‘verzamelinkomen’, daarmee worden de inkomens uit de drie inkomensboxen bedoeld. Het griffierecht voor het instellen van beroep tegen een verklaring over de financiële situatie van de indiener van het beroep bedraagt in alle gevallen ¤ 125.
Het kabinet streeft naar inwerkingtreding van het wetsvoorstel op 1 juli 2012.Tegenstand
De Nederlandse Orde van Advocaten verzet zich tegen het kabinetsvoornemen om de griffierechten te verhogen. De Orde is van mening dat de toegang tot de rechter voor velen ernstig zal worden belemmerd en voor sommigen zelfs zal worden geblokkeerd.
Dat is ook nog het geval na aanpassingen die minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) heeft gedaan aan zijn oorspronkelijke voorstel. Volgens de Orde zijn deze aanpassingen echter onvoldoende. De Orde constateert dat het kabinet ook na alle kritiek die er op de plannen is geuit, nog steeds vasthoudt aan 240 miljoen euro bezuinigingen op het griffierecht. De verlaging van enkele tarieven ten opzichte van het eerste voorstel worden nu bekostigd met hogere tarieven elders op het griffierecht.
Het lijkt een lichtpuntje dat mensen met lagere inkomens minder hoge tarieven in bestuursrechtzaken voor hun kiezen krijgen dan aanvankelijk de bedoeling was. Maar ook deze lagere tarieven betekenen nog steeds een flinke verhoging ten opzichte van het huidige griffierecht. Daarom blijft volgens de Orde het voornaamste bezwaar tegen deze plannen overeind. Een groot aantal mensen zal namelijk zijn recht niet meer kunnen halen omdat teveel geld moet worden betaald om een zaak voor de rechter te krijgen.
Algemeen deken Jan Loorbach van de Orde noemt het ‘teleurstellend’ dat dit plan wordt doorgezet ten kosten van grote groepen mensen die in de toekomst hun recht willen zoeken. Hij doet een dringend beroep op alle partijen in de Tweede Kamer om het recht voor iedereen bereikbaar te houden en een streep te zetten door de bezuiniging.
Bron: Ministerie van Veiligheid en Justitie en Nederlandse Orde van Advocaten