Vlucht vertrekt vanaf ander vliegveld, wie draait op voor extra kosten?
Zoals de meesten wel weten, heerst er momenteel een ongekende drukte op luchthaven Schiphol. Hoewel er manieren zijn om de luchthaven sneller over te komen, heb je dit niet altijd in de hand. De laatste tijd worden er namelijk ook vluchten geannuleerd of verplaatst naar een andere luchthaven.
Over consumentenrechten bij het annuleren van een vlucht schreven we eerder al dit artikel. Maar welke rechten heb je als de vlucht wordt verplaatst naar een andere luchthaven, bijvoorbeeld doordat Schiphol luchtvaartmaatschappijen heeft gevraagd vluchten te schrappen?
De basisregels
De Rijksoverheid heeft op hun website duidelijk aangegeven wat de rechten van een passagier zijn bij het verplaatsen of annuleren van een vlucht. Wanneer de wijziging langer dan 15 dagen voor de vlucht plaatsvindt, hoeft de luchtvaartmaatschappij geen schadevergoeding te betalen, maar heeft een passagier altijd het recht om de wijziging niet te accepteren en te kiezen voor een retournering van het betaalde of openstaande bedrag.
Vindt de wijziging binnen 14 dagen voor vertrek plaats? Dan gelden er andere regels waarbij er onderscheid wordt gemaakt tussen een vergoeding voor de kosten die gemaakt moeten worden vanwege de wijziging en een extra schadevergoeding erbovenop. Wanneer je waar recht op hebt, valt hier te lezen.
Complexe situatie
De regels uit de vorige alinea zijn gebaseerd op een verordening uit 2004, waarin de rechten van de passagiers worden omschreven. In het geval van de geannuleerde vluchten op Schiphol gaat het dan ook om de interpretatie van deze verordening. En dat maakt de situatie in dit geval complex.
Daarom sprak Radar met advocaat Michelle Reevers, gespecialiseerd in luchtvaartrecht bij LVH-advocaten, waarbij zij luchtvaartmaatschappijen en aanverwante bedrijven bijstaat. Aan de andere kant spraken we ook Paul Vaneker, die consumenten bijstaat bij EU Claim.
‘Uitzonderlijke situatie’
Reevers geeft aan dat het gaat om een uitzonderlijke situatie. ‘Natuurlijk is het vervelend voor een passagier als een vlucht wordt geannuleerd of de luchthaven wordt gewijzigd. Maar de vraag is in hoeverre op dit moment de luchtvaartmaatschappij hier verantwoordelijk voor is. Zo is er een clausule van overmacht in de verordening waar zij beroep op kunnen doen, dat ze vrijstelt van een compensatiebetaling. ‘
Ze geeft aan dat de annuleringen in dit geval te wijten zijn aan een derde partij. ‘Het verplaatsen of annuleren van vluchten komt door de reductie van de vliegoperatie door Schiphol deze zomer. Schiphol heeft dit aan de luchtvaartmaatschappijen opgelegd. De oorzaak komt dus van buiten de luchtvaartmaatschappijen en daarmee is er sprake van overmacht. Ze hebben immers niet de optie om dit niet te doen of toch meer vluchten uit te voeren tegen de instructie van Schiphol in.’
‘Invloed is er wel degelijk’
Volgens Vaneker is er wel degelijk invloed. ‘Als een specifieke vlucht op instructies van een autoriteit geannuleerd moet worden, bijvoorbeeld vanwege volledige sluiting van de luchthaven, dan kunnen luchtvaartmaatschappijen er weinig aan doen. Maar in dit geval mogen zij zelf bepalen hoe ze invulling geven aan het verzoek van Schiphol, dus welke vluchten zij verplaatsen ligt binnen hun cirkel van invloed. Niet alle vluchten worden namelijk verplaatst.’
De gevolgen daarvan horen volgens Vaneker niet bij de consument te liggen. ‘Als een luchtvaartmaatschappij bijvoorbeeld vanuit economische overwegingen besluit de ene vlucht wel volgens plan door te laten gaan, terwijl een andere wordt verplaatst naar een nieuwe luchthaven. Dan is er sprake van een keuzemogelijkheid, die je niet kunt afwimpelen onder de noemer overmacht.’
Partijen lijnrecht tegenover elkaar
De belangen van de consument en de luchtvaartmaatschappij staan op dit moment lijnrecht tegenover elkaar. Momenteel ligt er een zaak bij de Hoge Raad waarin, naar aanleiding van een specifieke casus, wordt getoetst of er in dit geval bij luchtvaartmaatschappijen sprake is van een keuze of niet.
Hoewel de uitspraak daarvan geen honderd procent zekerheid biedt voor specifieke zaken in de toekomst, geeft het wel een duidelijke indicatie over bij wie de verantwoordelijkheden liggen. Zodra hier een uitspraak over is, zullen wij dit bericht updaten.
Een laatste tip
Tenslotte heeft Vaneker nog een tip voor consumenten. ‘Mocht je het idee hebben dat je recht hebt op vergoeding vanwege gemaakte kosten die te maken hebben met een verplaatsing of annulering, maak dan altijd foto’s van de bonnetjes en bewaar deze. Fysieke bonnetjes raken sneller kwijt en je moet wel kunnen aantonen dat je de kosten hebt gemaakt.’
'De vergoeding van deze kosten worden getoetst naar aanleiding van de volgende drie criteria: zijn de kosten noodzakelijk, passend en redelijk.'