Waarom zit niet op alle plastic flessen statiegeld?
Was- en schoonmaakmiddelen zitten, net als frisdrank, in plastic flessen. Toch wordt er geen statiegeld op geheven. Waarom eigenlijk niet? Radar zoekt het voor je uit.
Zwerfafval bestrijden
De wettelijke statiegeldverplichting voor plastic flessen en blikjes is in Nederland vooral ingevoerd om zwerfafval van deze drankverpakkingen te bestrijden. Voor flessen van bijvoorbeeld wasmiddel of schoonmaakproducten speelt dit probleem volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, verantwoordelijk voor het statiegeldbeleid, niet.
“Deze worden over het algemeen thuis gebruikt en belanden in de reguliere inzamelkanalen van het brongescheiden PMD-afval (plastic, metaal en drankkartons, red.)”, aldus een woordvoerder. “Of worden in geval van nascheiding uit het restafval gehaald.”
Argumenten vóór statiegeld
Maar er zijn ook argumenten om wél statiegeld te heffen op bijvoorbeeld wasmiddelflessen. “Als je het inzamelt met statiegeld, dan kun je het veel makkelijker herbruiken”, zegt een woordvoerder van de Plastic Soup Foundation, een organisatie die strijdt tegen plastic zwerfafval. “Dat is beter voor het milieu dan wanneer de verpakking bijvoorbeeld wordt omgesmolten.”
Het hervullen en hebruiken van een verpakking en het uiteindelijk recyclen van het materiaal, is in principe altijd beter dan het verbranden ervan, erkent ook het ministerie. “Maar het is ook zeker niet zo dat een verpakking zonder statiegeld altijd in de verbrandingsoven belandt", benadrukt de woordvoerder.
Andere wetgeving voor circulariteit
Ze wijst op het bestaan van andere wetgeving om circulariteit te bevorderen. Zo geldt er voor verpakkingen de zogeheten producentenverantwoordelijkheid, waarbij producenten verantwoordelijk zijn voor het afval van hun producten. Producenten en importeurs van verpakte producten (verenigd in de uitvoeringsorganisatie het Afvalfonds Verpakkingen) dragen de verantwoordelijkheid voor de inzameling en verwerking van hun verpakkingen. Dat fonds werd onlangs op de vingers getikt door de inspectie omdat het ophaaldoel voor plastic verpakkingen niet werd gehaald.
“Daarbij moeten zij voldoen aan wettelijk voorgeschreven, oplopende doelstelling voor recycling per materiaalsoort”, aldus de woordvoerder. “Ook hergebruik maakt deel uit van deze voorschriften, hoewel vooralsnog niet als een eigenstandige doelstelling maar als een gecombineerde doelstelling met recycling.”
Nederland voorstander van verplichten hergebruik
In het nieuwe voorstel van de Europese Commissie voor een Verpakkingenverordening waar op dit moment over wordt onderhandeld in Brussel, komt meer aandacht voor het stimuleren en verplichten van hergebruik. “Nederland is een groot voorstander van deze inzet”, benadrukt de woordvoerder.
Volgend jaar wordt het huidige statiegeldsysteem geëvalueerd. Dan wordt ook besproken of het eventueel moet worden uitgebreid. Bijvoorbeeld naar andere typen drankverpakkingen die veel in het zwerfafval voorkomen, zoals drankenkartons.