background branding

Afvoer ontstoppen van je wc, douche, gootsteen of wastafel: zo doe je het

putje-ontstoppen-soda-gootsteen-wc-wastafel-douche-780.jpg

Vrijwel iedereen die een huis met riolering heeft, krijgt weleens te maken met verstoppingen. Hoe zorg je dat de afvoer van je wc of douche weer doorloopt? En hoe voorkom je dat je wastafel of gootsteen overstroomt? Radarlezers delen hun tips om ze te ontstoppen.

Wat kun je zoal doen om je douche, wc of wastafel / gootsteen te ontstoppen? In dit artikel vertellen we per sanitaire voorziening hoe je deze ontstopt, en geven we algemene ontstoppingstips.

Het gebruik van chemische middelen laten we hier buiten beschouwing, aangezien deze slecht zijn voor het milieu.

Verstopt doucheputje ontstoppen

Het putje van je douche laat geen water meer door en je badkamer staat bijna blank! Wat nu?

  1. Als eerste kun je het rooster verwijderen, al dan niet met behulp van een schroevendraaier. Als je geluk hebt, heb je hier al de oorzaak van de verstopping te pakken in de vorm van een klont haren of ander opgehoopt vuil. Hoewel, 'geluk': de aanblik en de geur zijn wellicht niet al te prettig... Zet in verband met dat laatste een raam open, indien mogelijk. Ook als je hier geen duidelijke oorzaak aantreft, is het toch verstandig om aangekoekte viezigheid te verwijderen met bijvoorbeeld een oude afwasborstel.
  2. Heb je nog niet voldoende resultaat geboekt, dan kun je een methode gebruiken waar ook veel Radarlezers bij zweren: een koffiekopje of handjevol* baksoda** in de afvoer gooien en het wegspoelen met kokend heet water, zo adviseren onder anderen Margriet, AliB en Jeanne via WhatsApp. Sommigen combineren dit met een scheutje azijn.  *: Let op, een grotere hoeveelheid is niet nodig, en gebruik echt heet in plaats van koud water, anders vererger je mogelijk de verstopping. **: En let ook hierop, er is een belangrijk verschil tussen baksoda (ook wel: baking soda, zuiveringszout, natriumbicarbonaat) en 'gewone' soda (ook wel: huishoudsoda, schoonmaaksoda, natriumcarbonaat). Voor het verhelpen van ontstoppingen moet je dus de baksoda hebben. Dit is niet in elke supermarkt te vinden, maar wel in de meeste natuurwinkels of Aziatische toko's. In de volgende alinea gaan we nog wat verder in op de verschillen tussen de twee soda's.
  3. Als dit de verstopping nog niet verhelpt, kun je met een klassieke plopper – zo'n rubberen ontstopper met een houten steel - aan de slag. Plaats het rubberen gedeelte volledig over het putje, zodat het helemaal afgesloten is. Beweeg vervolgens de steel stevig op en neer. Pas echter wel op wanneer je dit direct na stap 2 doet! Zorg dat je het putje hebt nagespoeld met voldoende koud water, om te voorkomen dat je bij al te fanatiek 'ploppen' hete spetters in je gezicht of op je lichaam krijgt. Werkt dit, voer dan stap 2 nog een keer uit en je putje kan weer een tijdje mee.
  4. Heeft ook dit niet gewerkt, dan kun je het met nog proberen met wat grover geschut in de vorm van een ontstoppingsveer. Deze kun je diep de afvoer induwen, ook om bochten heen, tot bij (of zelfs dwars door) de oorzaak van de verstopping. Door vervolgens aan het handvat te draaien komt er spanning op de veer en kan deze zich (verder) in het vuil draaien. Probeer de veer ook nog wat heen en weer te bewegen. Wanneer je hem uiteindelijk uit de afvoer trekt, komt de oorzaak van de verstopping hopelijk mee naar buiten. Hielp dit? Doe dan stap 2 nog een keer, en klaar is Kees.
  5. Nog steeds geen succes? Dan zit er weinig anders op dan professionele hulp in te schakelen: de loodgieter bellen dus.

Update 13 augustus 2018: onderstaande alinea over sterke bases en zuren toegevoegd

Pas op als je een sterke base (zoals caustische soda) of een sterk zuur gebruikt

In een eerdere versie van dit artikel vermeldden we ook het advies van Allard, dat hij ons geappt had: 'Korreltjes caustic soda er in, daarna kokend water uit de waterkoker erop gieten. Gaat enorm bruisen, maar doordat je blijft gieten bruist het het riool in. Ik doe wel een veiligheidsbril op want als je het in je ogen krijgt is het niet best.' Verschillende lezers reageerden per mail dat caustic soda volgens hen inderdaad erg gevaarlijk is.

We leggen dit voor aan toxicoloog Jan Tytgat. Hij bevestigt dit en licht het toe.

'Caustische soda wil eigenlijk zeggen: bijtende soda. Het reageert met organisch materiaal en lost dit op, en verhelpt zo verstoppingen in bijvoorbeeld je sifon. Maar het geeft wel ernstige brandwonden bij contact met de huid, dus je moet altijd oppassen als je daarmee gaat werken.'

'In de chemie heb je zuren en basen. Om een leiding te ontstoppen heb je de keuze: je kan een zeer sterke base nemen, zoals die caustische soda, of je kan overgaan naar een zuur.

'Een zo'n zuur is natriumhypochloriet. Dit zit in wat we in Vlaanderen javelwater noemen, ofwel bleekwater, en wordt ook als ontstoppingsmiddel gebruikt. Een risico daarbij is de aanwezigheid van zuur. Bijvoorbeeld wanneer men eerst een beetje zoutzuur of zwavelzuur heeft gebruikt, in een poging iets te ontstoppen. Als dat reageert met natrumhypochloriet komt chloorgas vrij. Er komt dan rook uit de wastafel of wc. Dit kan mensen vergiftigen, zeker in een klein kamertje als het toilet. Ze moeten dan naar het ziekenhuis.'

Gooi dus ook nooit een scheut azijn bij natriumhypochloriet! 'Dat is heel gevaarlijk', aldus de toxicoloog.

Nog iets om rekening mee te houden is of je in een oud of een modern huis woont. Tytgat: 'Pas op als je in een oude woning zit waar de buizen niet van een bestendig polycarbonaat plastic zijn dat tegen een stootje kan, maar bijvoorbeeld een oud loden pijp. in oude huizen kan je nog van die metaal achtige of cement achtige buizen tegenkomen. Dan moet je opletten met een zeer sterk zuur of een sterke base want die kunnen de buis oplossen. Dus bedenk: zit ik in een moderne woning?'

'En dan nog is het niet verstandig om zoiets elke dag te gebruiken, maar af en toe een keertje kan wel.'

Update 22 augustus 2019: onderstaande alinea over het verschil tussen twee soda's toegevoegd

Nog een belangrijk verschil: baksoda versus 'gewone' (huishoud)soda

De site Huisvlijt.com bespreekt ook het verschil tussen baksoda en 'gewone' soda: de scheikundige namen van deze twee soda's lijken op elkaar, zo valt daar te lezen, maar de stoffen hebben een belangrijk verschil in werking.

  • Natriumcarbonaat (Na2C03): schoonmaaksoda / 'gewone' soda / huishoudsoda / washing soda
  • Natriumbicarbonaat (NaHC03): baksoda / baking soda / zuiveringszout

'Het is heel belangrijk dat je de twee niet door elkaar haalt, want je moet dus echt geen koekjes gaan bakken met de schoonmaaksoda! Andersom is niet erg: schoonmaken met zuiveringszout', aldus Huisvlijt.com.

Verstopte wc ontstoppen

Je toilet is verstopt en stroomt bijna over! Hoe verhelp je dit?

  1. Om te beginnen: pas op met doorspoelen. Als het water maar heel langzaam wegloopt (of zelfs helemaal niet), dan bestaat de kans dat de pot daadwerkelijk overstroomt wanneer je toch nog een extra keer doorspoelt.
  2. Kun je de oorzaak zien? Trek dan rubberen handschoenen aan en verwijder het probleem met je handen.
  3. Kun je de oorzaak niet zien, maar loopt het water in de pot wel langzaam weg? Doe dan zoals Wendy: 'Emmer heet water met afwasmiddel snel in het toilet gieten.' Knijp eerst een scheut afwasmiddel in de wc en spoel deze weg met een grote hoeveelheid heet water. Giet dit uit een emmer vanaf enige hoogte (ongeveer een meter) in de pot. Hoe groter de kracht waarmee het water de wc in stort, des te meer kans heb je dat de verstopping wegspoelt. Als het niet meteen lukt, probeer het dan nog een paar keer voordat je overstapt op een andere methode. Let op: gebruik geen kokend heet water, maar water dat wel heet genoeg is om bijvoorbeeld een kop thee te zetten. Zo voorkom je dat je het porselein van de pot beschadigt (kans op barsten). Houd er ook rekening mee dat het water nog niet zo snel doorloopt als je gewend bent, en dat je dus niet zóveel extra water in de pot giet dat deze alsnog overstroomt.
  4. Heb je hiermee geen succes? Gebruik dan een plopper – zie nummer 3 van de doucheputje-tips.
  5. Als je wc nu nog steeds niet doorloopt, kijk dan in je kledingkast of je een goedkoop metalen kleerhangertje hebt dat je kunt missen. Vouw het uit tot een lange ijzerdraad en bindt een lap stevig om het uiteinde. Dit is om krassen in de pot en de leiding te voorkomen. De bedoeling is namelijk dat je deze draad de afvoerbuis in steekt. Door 'm heen en weer te trekken en er ronddraaiende bewegingen mee te maken, heb je kans dat je de oorzaak van de verstopping doorprikt of doorduwt.
  6. Als ook dit niet werkt, dan ben je bijna door je opties heen…maar er is nog hoop! Bijvoorbeeld met een ontstoppingsveer - zie nummer 3 van de doucheputje-tips.
  7. Voordat je de loodgieter belt, kun je het volgende nog proberen. Giet een pak baksoda*** in de wc. Giet er daarna langzaam een middelgrote fles azijn achteraan. Let op, dat zal flink gaan schuimen. Onderbreek indien nodig het gieten een paar keer. Wacht enkele minuten om het mengsel te laten inwerken. Giet tot slot ook nog een emmer heet water in de pot. Laat dit alles een nacht inwerken en probeer de volgende ochtend de wc opnieuw door te spoelen. ***: Let op dat je baksoda gebruikt en geen 'gewone' soda – meer over verschillende soda's lees je in de alinea's hierboven, en onder punt 2 van de doucheputje-tips.
  8. Als zelfs dat niet geholpen heeft, schakel dan een loodgieter in.

Verstopte gootsteen of wastafel ontstoppen

De kraan loopt, maar in plaats van dat het water wegstroomt, raakt de gootsteen of wastafel voller en voller... Tijd voor actie!

  1. Gebruik een plopper – zie ook nummer 3 van de doucheputje-tips. Dek een eventuele tweede afvoer (in de wasbak ernaast) af met bijvoorbeeld een washandje en het overloop gat met bijvoorbeeld watervaste tape. Laat een laagje water in de gootsteen lopen (als dat er niet al in staat) en zet de plopper op de afvoer. Trek deze een aantal keren flink op en neer, net zo lang tot het water weer door de afvoer loopt.
  2. Geen resultaat (behalve lamme armen)? Ook hier kan baksoda uitkomst bieden – zie nummer 2 van de doucheputje-tips. Dus een handje of kopje soda erin en een flinke plens heet water erachteraan. Herhaal dit eventueel een paar keer.
  3. Nog steeds verstopt? Zet dan een emmer onder de afvoerbuis (in het geval van een gootsteen is dit mogelijk in het keukenkastje draai vervolgens de sifon (de gebogen pijp onder de afvoer) los. Dit kan met de hand, en anders met een waterpomptang. Leeg de inhoud in de emmer en kijk in de sifon of je de verstoppingsoorzaak ziet zitten. Is dat het geval, verwijder deze dan, maak de sifon goed schoon en draai hem weer op zijn plek.
  4. Heb je geen verstopping gezien? Dan zit deze waarschijnlijk verderop in de leiding. Nu de sifon er nog af is, kun je er makkelijk een ontstoppingsveer in stoppen via de buis die naar de muur toe loopt. Zie ook doucheputje-ontstoppingstip nummer 4.
  5. Als dit allemaal niet heeft geholpen, dan moet er waarschijnlijk een loodgieter aan te pas komen.

Tips van Radarlezers om verstoppingen te verhelpen én te voorkomen

'Iedereen heeft weleens te maken met een verstopte afvoer in de douche, gootsteen of wc,' zo schreven we onze WhatsApp-volgers. 'Hoe los jij dit op? Wij zijn benieuwd naar jouw trucjes / middeltjes / handigheidjes om de boel weer te laten doorlopen!'

We werden overspoeld met reacties, waarvoor dank! Dit is wat er zoal uit de reacties naar voren kwam:

  • Opvallend veel Radar-WhatsAppers, zoals Ilzebeth, Gerda, Tedje en Willem, zweren bij het trucje met de soda (en eventueel azijn). Veel van hen passen dit ook preventief toe: periodiek, bijvoorbeeld om de paar weken of maanden, soda door de afvoer spoelen om te zorgen dat die door blijft lopen.
  • Ronald heeft advies voor het voorkomen van verstoppingen: 'Borden goed leeg schrappen. Geen jus en vetten door de afvoer. Wc: geen onzinnige hoeveelheden wc-papier gebruiken. Geen maandverband er doorheen spoelen. Douche: na het douchen haren van het putdeksel verwijderen.'
  • Zowel Luc als Estrella legt weleens een afwasblokje op de gootsteenafvoer en spoelt dit door met heet water.
  • Astrid belt meteen de loodgieter, Jeroen belt zijn schoonvader.
  • Mariëlle weet nog een ander huis-tuin-en-keukentrucje: 'Koffiedik met heet water doorspoelen.'
  • Anita heeft naar eigen zeggen nooit last van verstoppingen. Haar tips: 'Gebruik zeefjes in de afvoer van keuken en douche die ik dagelijks schoonmaak. Spoel nooit vet door de gootsteen, veeg borden en bakpannen schoon met bij voorkeur de bij de maaltijd gebruikte papieren servetten vóór de afwas. Gooi nooit iets in de wc dat daar niet voor bestemd is.'
  • Gerard gebruikt speciaal materieel: '1 á 2 keer per jaar hogedrukreiniger met ongeveer 15 meter slang met speciale spuitkop. Deze spuit achteruit. Slang met spuitkop is in iedere doe-het-zelfzaak te koop.'
  • Een andere Gerard heeft evenmin ervaring met een verstopte doucheafvoer of wc. Zijn preventieve maatregelen: 'De afvoer van de wastafel in de douche reinig ik halfjaarlijks. Ik haal de zwanenhals geheel uit elkaar en reinig die, net als de pijpen, met heet sop. Daarna weer monteren en even testen op eventuele lekkage. En klaar is het.'

Wat zijn jouw manieren om verstoppingen in je sanitair te verhelpen of te voorkomen? Deel ze in de reacties!

Bron: Huisvlijt.com / Huis-en-tuin / Wikihow / Cleanipedia