7 vragen over inname van spullen: wat mag, wat niet, en wat kun je doen?

Van een whiskyfles gekocht op het vliegveld, tot zakmesjes en nagelvijltjes, en van een roze stokpaard tot medicijnen: bezoekers van festivals, vliegvelden en andere drukke locaties raken van alles kwijt bij de beveiliging of douane. Maar wat mag nou wel, wat niet, en wat gebeurt er met spullen die worden afgepakt?
Na ons eerste artikel, waarin we bijna 10.000 ervaringen verzamelden, kregen we van lezers talloze vervolgvragen: Mag dit zomaar? Kun je bezwaar maken? En krijg je je spullen ooit nog terug? In dit tweede deel beantwoorden we een selectie van die terechte vragen. We hebben ze voorgelegd aan Schiphol, de Douane en de evenementenbranche.
1. Mag je spullen terugbrengen als je ze per ongeluk meeneemt?
Wat als je vergeten bent dat je nog een zakmes in je binnenzak had, of make-up in je tas? Mag je dat nog even terugleggen? Soms wel, vaak niet. Schiphol laat weten: "Als je nog voldoende tijd hebt, kun je soms terug naar de incheckbalie om het item alsnog in je ruimbagage te stoppen. Maar dat hangt af van de situatie en hoe ver je al in het proces bent.”
In de praktijk is dat lastig, zeker als je al door de paspoortcontrole bent of je gate moet halen. Er is geen speciaal loket of bewaarservice voor afgepakte spullen op het vliegveld.
Bij festivals of evenementen verschilt het, zegt de VVEM (Vereniging van Evenementenmakers): "Soms kan de bezoeker terug naar de auto of anderszins het betreffende goed wegleggen.” Maar vaak mag dat niet meer, al is het maar omdat je het ‘probeert’ mee te nemen: “Op het moment dat de bezoeker door de entree wil met iets wat niet toegestaan is, wordt het betreffende voorwerp ingenomen.”
“Er kan sprake zijn van in bewaring neming; dat wordt meestal ter plekke door de bezoeker voorkomen door een kluisje te gebruiken,” vult het VVEM nog aan. Kortom: als jij weet dat je eigenlijk iets niet mee naar binnen mag, zorg dan dat je het van tevoren ergens opslaat.
2. Welke verrassende dingen mogen wel of juist niet mee?
Niet alles wat er onschuldig uitziet, mag zomaar mee naar binnen. Ook zijn er dingen waarvan je verwacht dat ze verboden zijn, maar vaak gewoon mee naar binnen mogen.
Schiphol noemt voorbeelden die vaak tot misverstanden leiden: “Er zijn een paar voorwerpen die soms tot vragen of misverstanden leiden: vloeistoffen, powerbanks, e-sigaretten en scherpe voorwerpen zoals nagelschaartjes of zakmessen.”
Veel reizigers denken bijvoorbeeld dat een powerbank gevaarlijk is en daarom in het ruim moet. Maar dat klopt niet. “Powerbanks en e-sigaretten moeten juist wél mee in de handbagage, en niet in het ruim. Dat komt doordat ze lithiumbatterijen bevatten, die bij oververhitting brandgevaarlijk kunnen zijn.”
De Douane ziet geregeld dat beschermde dieren of planten worden meegenomen door reizigers. Reizigers die bijvoorbeeld stukjes koraal meenemen vanuit o.a het Caribisch gebied die op het strand zijn gevonden. Dit is beschermd en mag dus niet mee zonder vergunning.
Ook al drink je het niet, vloeibare of smeerbare kaas, zonnebrandcrème, lippenbalsem en pindakaas vallen onder de vloeistoffenregeling. Je mag ze alleen meenemen in verpakkingen van maximaal 100 milliliter en in een transparant zakje.
Bij festivals zijn selfiesticks, paraplu’s, glazen flessen en zelfs spuitbussen met deodorant vaak verboden, ook als ze geen kwaad kunnen. Volgens VVEM: “Het gas is brandbaar, en daarom zijn spuitbussen zoals deodorant op basis van het huisreglement verboden.”
3. Wat is de sealbag-regel en waarom moet het?
Koop je na de veiligheidscontrole iets op het vliegveld, zoals heerlijk geurende parfum of een fraaie fles gin? Als jij overstapt op een andere vlucht, moet dat bewaard worden in een plastic verzegelde zak, of sealbag. Vaak kun je deze vragen bij de kassa waar je het product koopt, als je meldt dat je een overstap hebt.
Schiphol legt uit: “Koop je bijvoorbeeld een fles whisky of parfum na de beveiliging, dan moet dat in een verzegelde plastic zak met kassabon zitten als je nog een vlucht daarna hebt.”
Open je die zak, of vraag je geen sealbag terwijl je overstapt? Dan loop je het risico dat het artikel alsnog wordt ingenomen bij de volgende controle. De regels gelden binnen de EU, maar vooral bij overstappen op vluchten van of naar landen buiten Europa.
4. Moet je een eigendomsbewijs hebben voor dure spullen?
Het is niet verplicht, maar wel verstandig om een eigendomsbewijs te hebben. Zeker als je reist met waardevolle apparatuur, muziekinstrumenten of dure sieraden, of als je door een land reist met strenge invoerregels.
De Douane mag vragen stellen als ze vermoeden dat je iets invoert zonder aangifte, of als de hoeveelheid of waarde ongebruikelijk is. Een aankoopbon, serienummer, garantiebewijs of een foto van het voorwerp in gebruik kan helpen bij twijfel.
Bij festivals is het vooral handig bij misverstanden: als iemand bijvoorbeeld jouw camera aanziet voor professioneel materiaal, of als er discussie ontstaat over wie de eigenaar is. Een eigendomsbewijs of bewijs in een andere vorm komt dan van pas.
5. Waarom is bepaalde kleding verboden op een festival?
Niet iedereen weet dat sommige kleding niet welkom is op een festival. Het gaat dan om voetbalshirts, Harley Davidson-kleding en kleding met politieke of provocerende teksten. Kortom: alles dat groepsvorming of onrust kan oproepen.
De VVEM legt uit dat de regels hierover per organisatie verschillen, maar er zijn terugkerende thema’s: “Bijvoorbeeld bij supportersgroepen of bepaalde motorclubs. De organisator kan er dan voor kiezen die betreffende kleding verboden te verklaren.”
Bij binnenkomst bepaalt de beveiliging uiteindelijk wat door mag. Dat is meestal gebaseerd op het huisreglement, waarmee je akkoord gaat bij het kopen van een ticket. Wil je het risico vermijden? Check vooraf het huisreglement of de FAQ van het festival. Daarin staat vaak ook wat je aan tassen, flesjes of andere spullen mee naar binnen mag nemen.
6. Wat gebeurt er met spullen die worden ingenomen?
Schiphol is erg duidelijk over waar je ingenomen spullen terechtkomen: "De reiziger doet afstand van het voorwerp, dat vervolgens meestal direct wordt afgevoerd en vernietigd." Wat 'vernietigd' precies betekent wordt niet toegelicht, maar je kunt ervan uitgaan dat het voorwerp niet wordt bewaard of doorverkocht. "Er is geen centrale plek waar je deze spullen kunt bewaren of later ophalen.”
Bij festivals hangt het af van de situatie. "Spullen waarvan de bezoeker had kunnen weten dat ze niet mee naar binnen mogen en die eigenlijk geen of weinig waarde hebben worden weggegooid,” aldus VVEM. In sommige gevallen kun je iets tijdelijk stallen in een garderobe of kluisje, maar dat is niet standaard geregeld. Deze regeling kan dus per evenement verschillen.
Bij de Douane hangt het af van de overtreding:
- Lichte overtreding (zoals te veel sigaretten of alcohol, of iets zonder vergunning): het voorwerp kan worden bewaard tot je bezwaar hebt ingediend.
- Strafbare goederen (zoals wapens of drugs): deze worden vernietigd of overgedragen aan het Openbaar Ministerie, dat beslist wat ermee gebeurt. In sommige gevallen kan het tot een rechtszaak leiden.
“Goederen die legaal zijn, maar niet zijn opgeëist of waarvoor de boetes niet zijn betaald, kunnen openbaar worden verkocht via een veiling,” schrijft de Douane. “Bij producten waarin beschermde planten of dieren zijn verwerkt — zoals sommige oosterse medicijnen of koffiesoorten met Salep — wordt een proces-verbaal opgemaakt en worden de goederen direct in beslag genomen.”
7. Waar kun je bezwaar maken?
Dit hangt sterk af van waar je iets bent kwijtgeraakt:
- Op Schiphol: een klacht over de controle kan worden ingediend bij de Koninklijke Marechaussee
- Bij de Douane: Als je bezwaar wilt indienen, kun je schriftelijk een klaagschrift indienen bij de sector strafrecht van de rechtbank in de regio waar het voorwerp in beslag is genomen. Of bij het Openbaar Ministerie als het om een strafzaak gaat.
- Bij festivals of evenementen: “Er zijn geen standaard afspraken binnen de branche hoe een bezoeker bezwaar kan maken of navraag kan doen. Dat is per organisator verschillend geregeld,” aldus VVEM.
Schiphol benadrukt dat het belangrijk is misverstanden direct aan te kaarten: “Als je het niet eens bent met het innemen van een voorwerp, kun je dat altijd aangeven bij de beveiligingsmedewerker. Die zal uitleg geven over de reden van inname.”
Ons advies: zoek het klachtenformulier op de website van het festival of de organisator zelf. Als dat er niet is, neem contact op via e-mail of sociale media, liefst met foto’s of bewijs van het voorval.
Wil je weten wat mensen allemaal zijn kwijtgeraakt, van hartmedicatie tot een roze stokpaard, en waarom? Lees dan hieronder de opvallende ervaringen met ingenomen spullen van 10.000 deelnemers uit ons panel.