Bert Veldkamp sloot in 2000 drie Sprintplanpolissen af via tussenpersoon Financieel Compleet: voor hemzelf en zijn twee dochters. Hij spaarde voor zijn oude dag en om zijn kinderen te laten studeren. In totaal heeft hij in vijf jaar tijd 45.000 gulden ingelegd (bijna 21.000 euro). 

Eind 2004/begin 2005 is de schok groot als zijn hele inleg is verdwenen en hij een brief krijgt van Aegon. 'Dat op de einddatum de waarde van de inleg nul was. En toen heb ik bij Aegon geïnformeerd. Ik zeg: dat kan toch niet waar zijn? Want de inleg was toch gegarandeerd? Nee, dat had ik dan helemaal verkeerd begrepen. Dan ga je ook zelfs aan jezelf twijfelen. Euh, wat is er gebeurd? Waarom is dit zo ontstaan? Maar wat voor schuld heb ik daar aan?’ 

'Dit is heel zuur. Dit is zo zuur ook voor je kinderen. Die kinderen verwachten ook een spaarpotje en je hebt zoveel gespaard, maar voor je het weet is het weg. Je bent machteloos. Je rekening is leeg en je voelt je inwendig leeg. Totaal leeg. Wat overkomt mij? Ben ik zo dom dat ik dat ik hier ingestapt ben?', zegt Bert Veldkamp.

‘De grond onder je voeten verdwijnt’

Ed Holleman stopt in vijf jaar tijd zo'n 11.000 euro in één polis. Hij sloot in 1998 zijn Sprintplan af via tussenpersoon Spaarbelegger. Ook hij blijft achter met lege handen. Na vijf jaar krijgt hij in 2003 een brief van Aegon met de verrassende mededeling. 

'Op het moment dat ik de brief kreeg dat mijn geld weg was, dan verdwijnt de grond onder je voeten. Dan lees je nog een keer en nog een keer. Je snapt het ook niet. Het staat haaks op datgene wat er eigenlijk op papier staat', zegt Ed Holleman.

Misleid door Aegon

Ed en Bert sloten hun polissen af via een tussenpersoon en voelen zich misleid door Aegon. Op hun polis staat een garantiewaarde, waardoor de deelnemers ervan uitgaan dat ze hun inleg altijd terug zouden krijgen. Maar van Aegon krijgen ze te horen dat al het geld helemaal weg is. 

Bert zegt: 'Dit is gewoon pure misleiding. Als jij niet op een duidelijke manier aan de klant uitlegt wat voor product jij verkoopt, wat de resultaten kunnen zijn, wat ook de missers kunnen zijn, wat een nadeel kan zijn... En ze je daar gewoon een brief onder je neus duwen met de mededeling: zet u maar even uw handtekening. Nou, dan ben je absoluut misleid.'

Wat is een Sprintplan?

Aegon verkocht onder de naam Spaarbeleg tussen 1997 en 2002 zo'n 125.000 Sprintplanpolissen. SprintPlan was een effectenlease-product van verzekeraar Aegon. Eigenlijk was het een dure lening met een vaste hoge rente van 8 procent die je aan Aegon betaalde met een looptijd van vijf jaar. Je legde maandelijks geld in en met het geleende geld werd belegd in het Aegon Garantiefonds in effecten (80 procent obligaties en 20 procent opties). 

Het doel van de obligaties was om na vijf jaar de lening terug te betalen. Wat er verder overbleef, was winst voor de consument. Aegon liep ondertussen binnen op de rente-inkomsten. Als in 2001 de financiële markt vanwege de aanslagen van 9/11 compleet instort, verdampt al het geld en blijven de consumenten met lege handen achter.

Consumenten zijn verkeerd voorgelicht

Jelle Terpstra van ClaimConcept staat tientallen gedupeerden van Aegon Sprintplan bij. Volgens hem zijn de consumenten verkeerd voorgelicht over dit product en was het vooraf niet duidelijk dat ze een dure lening afsloten tegen 8 procent rente en dat de winst moest worden gehaald uit beleggingen. 

Hij licht toe: 'Vanaf het begin had duidelijk gemaakt moeten worden dat het belegde bedrag voor de volle honderd procent geleend werd. Dus dat je aan het beleggen was met geleend geld. Als het op die manier was gepresenteerd, dan was het duidelijk geweest voor mensen. Geleend geld betekent namelijk ook dat je rente betaalt en dan wordt duidelijk dat je rente ook kwijt kunt raken.’ 

Veel rechtszaken verloren

Diverse claimclubs doken bovenop de zoveelste woekerpolisaffaire. Sinds 2004 zijn er vele rechtszaken gevoerd voor schadeloosstelling, maar veel van deze aangespannen rechtszaken zijn verloren. 

Slechts op een paar punten kregen de gedupeerden tot nu toe gelijk. De rechter gaf aan dat Aegon de zorgplicht heeft geschonden en dat de consumenten te weinig gewaarschuwd zouden zijn voor het risico op een restschuld. Bovendien zou te weinig gekeken zijn of de polishouders het Sprintplan konden betalen.

Schikking met Aegon

Op 4 februari 2020 deed het Haagse Gerechtshof uitspraak in een Sprintplanprocedure. De vorderingen van ConsumentenClaim werden afgewezen, maar de rechter oordeelde dat er geen sprake is van verjaring. Ook als een overeenkomst op advies van een tussenpersoon is afgesloten, en dit was bij Aegon bekend, dan heeft de klant recht op volledige schadevergoeding. Dit werd ook al eerder door de Hoge Raad bepaald. ConsumentenClaim/LeaseProces gaat niet in hoger beroep, maar bereikte in juni 2021 een schikking met Aegon.

Volgens Aegon hebben ongeveer 125.000 klanten een SprintPlan afgesloten en hebben zo'n 12.000 mensen met één of meer Sprintplannen zich aangesloten bij ConsumentenClaim en deze gedupeerden krijgen nu 750 euro voor één polis en maximaal 1250 euro compensatie als je meerdere polissen bezat.

Collectief geprocedeerd

Aegon-woordvoerder Alexander Kuipers schrijft aan Radar: 'De geboden compensatie is niet afhankelijk van de hoogte van de inleg. Het is een tegemoetkoming per klant, die per huishouden uit maximaal twee keer 500 euro bestaat voor het Sprintplan zelf en 250 euro voor de gemaakte kosten, zoals de jaarlijkse vergoeding die betaald moest worden aan de Vereniging Consument & Geldzaken (de claimorganisatie vóór ConsumentenClaim).’ 

‘De vergoeding wordt niet betaald als compensatie van gemaakte fouten of aansprakelijkheden. Daarover is steeds collectief geprocedeerd en die claims zijn sinds 2009 allemaal afgewezen. Aegon en ConsumentenClaim/LeaseProces hebben gezocht naar een manier om toch collectief iets te betekenen voor deze klanten.'

Weigeren te tekenen

Radar ontvangt diverse mails van boze gedupeerden die dit bedrag veel te laag vinden. Volgens Aegon en ConsumentenClaim zou meer dan 90 procent van de 12.000 mensen de schikking inmiddels hebben geaccepteerd. Zij moeten vóór 1 oktober instemmen met de deal. 

Bert Veldkamp en Ed Holleman weigeren te tekenen. Zij hebben zich samen met 130 teleurgestelde ConsumentenClaim-klanten aangemeld bij Jelle Terpstra van ClaimConcept, die nog juridische mogelijkheden ziet voor een hogere schadevergoeding. Terpstra zegt dat mensen die hun Sprintplan bij een tussenpersoon hebben afgesloten, recht hebben op 100 procent van hun inleg plus de wettelijke rente.

'ConsumentenClaim kiest voor eigen portemonnee'

Terpstra zegt: 'De schikking van ConsumentenClaim met Aegon is vooral voordelig voor hun eigen portemonnee. Want er zijn nog heel veel mensen die gewoon recht hebben op veel en veel en veel meer. Alleen ConsumentenClaim heeft eieren voor zijn geld gekozen. Die krijgt een aanbod van Aegon dat ze niet kunnen weigeren. Het kost Aegon 10 tot 12 miljoen euro en hij wordt rechtstreeks door Aegon met ConsumentenClaim afgerekend. Dus ja. Tel uit je winst.'

'Belachelijke fooi'

Terpstra zegt: 'Voor de vele duizenden polishouders waar SprintPlan door een onafhankelijke adviseur is geregeld, daarvoor is de schikking een belachelijke fooi te noemen die totaal geen recht doet aan de persoonlijke omstandigheden van het geval. Ed Holleman en Bert Veldkamp zijn daar goede voorbeelden van.’

‘ConsumentenClaim beschikt in beide gevallen (en bij vele anderen) allang over de basisdocumenten die nader onderzoek naar de advisering rechtvaardigen. Genoeg ideale dossiers voor individuele proefprocedures, waarvan een aantal zich zelfs al in 2007 bij LeaseProces hebben aangesloten! Waar vaak ook anno 2021 de toenmalige adviseur nog altijd gewoon in beeld is.' 

Terpstra wil individuele procedures gaan voeren tegen Aegon of 'Aegon moet zoals gewoonlijk voortijdig een niet te weigeren individuele schikking aanbieden, meestal ter hoogte van de inleg. De aanhouder wint!', zegt Terpstra.

Recht op compensatie?

Sprintplan-deelnemers die zich niet hebben aangemeld bij ConsumentenClaim/LeaseProces hebben die nu ook recht op deze compensatie? Alexander Kuipers van Aegon zegt: 'De schikking is in principe tussen Aegon en Consumentenclaim/LeaseProces. Iedereen die niet is aangesloten bij ConsumentenClaim/Leaseproces kan zich bij ons melden op [email protected]’ 

‘Het gaat steeds om producten die al lang geleden zijn geëindigd en waarvoor dus de klacht- en verjaringstermijnen inmiddels zijn verlopen. Wij zullen een beoordeling maken van de zaak en bekijken of ook voor deze klanten aanleiding bestaat voor een coulancebetaling.'

'Beter iets, dan niets'

In de studio van Radar schuift Stef Smit, de directeur van ConsumentenClaim, aan. Hij zegt dat dit het maximaal haalbare resultaat is. 'Beter iets, dan niets. Je voelt onrecht, maar je moet je recht nog wel zien te halen bij de rechter', zegt Smit. Hij zegt dat veel consumenten het product hebben afgesloten via een bon in de krant. Dan is er geen sprake van advies. 

Smit licht toe: 'Als je een Sprintplan wel hebt afgesloten via een tussenpersoon moet je via een adviesrapport kunnen aantonen dat je advies hebt gehad, maar weinig consumenten hebben zo'n rapport. Dan maak je bij de rechter misschien kans op een schadevergoeding, mits je zaak niet verjaard is en je op tijd stuitingsbrieven hebt geschreven.' 

En je moet in alle zaken individueel procederen - dat kost al snel 10.000 euro tot 15.000 euro per rechtszaak. Wie geen rechtsbijstandverzekering heeft, moet die kosten zelf betalen en dan weet je nog steeds niet of de rechter je gelijk geeft. Volgens Smit is het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden lastig en wijzen rechters daar de meeste claims glashard af.