Boete NS en ProRail voor ondermaatse HSL

'Over de hele linie presteerden NS en ProRail in 2016 beter dan de jaren daarvoor. Maar de HSL blijft helaas voor beiden een achilleshiel. Dit moet écht beter', aldus de bewindsvrouw.

Vertraging en zitplaatsen

De NS krijgt een boete van 1,25 miljoen omdat afspraken over het aantal zitplaatsen niet zijn nagekomen en de reizigers te veel last van vertragingen hadden. In de tweede helft van 2016 is het aantal vertragingen wel afgenomen. ProRail moet 1,05 miljoen betalen omdat minder treinen op tijd reden.

Samenwerking

Momenteel wordt nog onderzocht of samenwerking met een andere partij kan leiden tot betere prestaties op de HSL. Als dat zo is, gaat Dijksma de NS vragen zich op deze samenwerking voor te breiden. Dat wordt deze zomer duidelijk.

Complexe spoorlijn

De HSL is een complexe spoorlijn. Dat komt omdat er onder meer een ander beveiligingssysteem is en er een ander voltage wordt gebruikt dan op het reguliere spoor. Onderzoekers stelden vorig jaar dat een even grote betrouwbaarheid als de gewone intercity op de HSL niet haalbaar is.

Gewone hoofdrailnet

Op het gewone hoofdrailnet gaat het volgens Dijksma wel goed. Hier zitten de prestaties 'in de lift'. De reisinformatie en de wifi-capaciteit werden verbeterd. Goederentreinen reden vorig jaar minder op tijd, maar dat kwam vooral door werkzaamheden.

Reactie NS

De NS is onaangenaam verrast door de miljoenenboete. 'Ik heb het idee dat we in een verkeerd toneelstuk terecht zijn gekomen', zei NS-topman Roger van Boxtel donderdagochtend tegen de NOS. 'Ik heb de brief nog niet eens gezien en moet dit horen via de radio. We hebben vorig jaar zelf gezegd dat het beter moet en zijn met ProRail en het ministerie een verbetertraject gestart en nu krijgen we een jaar later nog een boete. Ik ben tamelijk verbaasd. Dit is symboolpolitiek.'

Volgens Van Boxtel gaat het nu juist de goede kant op en zijn er positieve geluiden van de reizigers. 'Dit is dan echt niet uit te leggen. Ik begrijp het niet. Dit valt echt rauw op ons dak.' De topman kon nog niet zeggen of de NS in beroep gaat tegen de boete. 'We gaan ons hier eerst rustig over buigen en ons over de boete beraden.'

Dijksma begrijpt dat Van Boxtel boos is. 'Dat is zijn goed recht', zei de staatssecretaris tegen de NOS. 'Maar het is niet zo dat hij dit in de krant heeft moeten lezen. We hebben hier steeds duidelijke afspraken over gemaakt. De HSL moest verbeterd worden, maar dat is in 2016 niet gelukt. Reizigers rekenen hier wel op. Het verbeterprogramma werpt de laatste maanden zijn vruchten af. Ik hoop oprecht dat het een succes wordt en dat het lukt om er een product van te maken waar we met elkaar trots op kunnen zijn.'

Reactie ProRail

Prorail is niet blij met de boete. 'Het zit me dwars, niet vanwege het geld maar door de reputatieschade die het oplevert', zegt topman Pier Eringa. 'Het is deels een gevolg van een erfenis uit het verleden. Daar worden we nu voor gestraft.'

'Met 78,6 procent van de hogesnelheidstreinen die op tijd reden, werd in 2016 niet aan de eis van 80 procent voldaan. Daarom is ProRail ook niet tevreden over de prestaties van de treinen op de HSL en steekt daarom ook de hand ook in eigen boezem. We hebben beloften gedaan die we niet konden waarmaken.'

Volgens Eringa werkt ProRail hard aan verbeteringen om de hogesnelheidslijn minder kwetsbaar te maken. 'We zien dat het aantal storingen aan de infrastructuur het afgelopen jaar is afgenomen. We hebben er vertrouwen in dat we met de maatregelen het aantal storingen verder kunnen brengen.'

Reactie staatssecretaris

De staatssecretaris zegt dat de NS de mogelijkheid heeft de beslissing aan te vechten. Ze wacht dit naar eigen zeggen met vertrouwen af.

De NS kan maximaal een boete krijgen van 6,5 miljoen euro als het bedrijf de afgesproken doelen niet haalt. Het boetegeld gaat naar het reizigersfonds. Dijksma gaat met consumentenorganisaties overleggen hoe dit geld het beste besteed kan worden.

Bron: ANP