Crowdfunding-geld: mag je het ook ergens anders aan uitgeven?

Maar eerst: wat is crowdfunding?

Crowdfunding is het financieren van een product of dienst door een grote groep mensen. Wil jij bijvoorbeeld zonnepanelen op je dak leggen, maar heb je niet genoeg geld? Dan kun je naar de bank stappen voor een lening. Wat je ook kunt doen, is een crowdfunding starten. Je legt je plannen dan voor aan een grote groep mensen, die allemaal een financiële bijdrage kunnen doen. Jouw zonnepanelen worden dan gefinancierd door veel kleine investeerders, in plaats van met één groot bedrag. 

Vormen van crowdfunding

Er zijn veel verschillende vormen van crowdfunding. De vier meest voorkomende zijn: donatie, sponsoring, lening en aandelen. Krijg jij het geld voor je zonnepanelen bij elkaar dankzij donaties? Dan hoef je de investeerders hier niets voor terug te geven. Het gaat hierbij om liefdadigheid. Bij sponsoring krijgen investeerders een niet-financiële beloning zoals een naamsvermelding, een kortingsbon of het product dat je wilt gaan ontwikkelen. 

Crowdfunding kan ook als lening dienen. Mensen investeren dan geld in jouw project in ruil voor rente en aflossing. Dit is in principe hetzelfde als een lening bij de bank, alleen dan kleinere leningen bij meer mensen. Tot slot kunnen mensen investeren in ruil voor aandelen in jouw onderneming. 

Je kunt het geld niet zomaar aan iets anders uitgeven

In principe ben je verplicht om het geld dat je inzamelt ook te besteden aan het project waarvoor je het inzamelt. Start jij een crowdfunding voor zonnepanelen, dan kun je het geld dus niet zomaar uitgeven aan een nieuwe auto of een nieuwe keuken. Dat legt een woordvoerder van Stichting Crowdfundersbelangen uit. “Maar er is niet altijd een bestedingscontrole", vertelt hij. “Crowdfunding is nog redelijk vrij en het wordt niet altijd gecontroleerd waar het geld naartoe gaat.” 

Een rondje bellen langs verschillende crowdfunding-platformen wijst uit dat ze toch vaak wel iets van controle hebben ingebouwd. Bijvoorbeeld doordat je bonnen of facturen moet inleveren of andere afspraken moet maken met de investeerders. 

Wat als je meer geld ophaalt dan nodig?

Wat als je 40.000 euro nodig had voor een nieuwe auto, maar je 60.000 euro hebt opgehaald? Moet je dan verplicht een extra dure auto kopen of mag je het extra geld aan iets anders uitgeven?

De woordvoerder van Stichting Crowdfundersbelangen legt uit dat dit niet heel erg vaak gebeurt. Veel platformen bouwen namelijk een plafond in. Het inzamelen stopt dan automatisch zodra jij je 40.000 euro binnen hebt. Zo niet? Dan moet je het geld in principe terugstorten.

Crowdfunding voor een goed doel

“Bij crowdfunding voor ideële doelen zie je vaak dat er veel meer geld wordt ingezameld dan vooraf gevraagd.” Denk bijvoorbeeld aan de actie voor de familie van de gedode snackbareigenaar uit Houtwijk. Met de crowdfundactie voor dit gezin is ondertussen al 115.000 euro opgehaald, veel meer dan het doel van 25.000 euro. 

“Zulke acties worden niet vaak stopgezet als het streefbedrag is gehaald. Mensen doen een donatie omdat ze willen helpen, dus ze zullen hun geld ook niet terug willen."