De vegan taks: je betaalt fors meer voor veganistische producten

Ondanks hun groeiende aanwezigheid in de supermarkten, zijn veganistische producten een stuk duurder dan hun niet-plantaardige tegenhangers. Is dit terecht?
Plantaardige producten zijn prijzig
Supermarkten spelen slim in op de trend om veganistisch te eten. Ze geven steeds beter aan welke producten vegan zijn en er verschijnen meer en meer plantaardige artikelen in de schappen. Deze producten zijn vaak een stuk duurder dan hun niet-vegan tegenhanger.
Vegan browniemix van Dr. Oetker kost bijvoorbeeld 9,86 euro per kilo, terwijl de reguliere variant 5,81 euro per kilo kost. Dit is een prijsverschil van 69,7%.
KitKat vegan is zelfs 92,9% duurder dan de niet-plantaardige variant (24,02 euro per kilo tegenover 12,45 euro per kilo).
Onnodige vegan variant
De vegan trend heeft er zelfs toe geleid dat sommige bedrijven een veganistisch-gelabeld product op de markt brengen, terwijl er al een plantaardige versie bestond. De reguliere appeltaartmix van Albert Heijn bevat bijvoorbeeld helemaal geen dierlijke ingrediënten. Toch heeft de supermarktketen ook een vegan appeltaartmix op de markt gebracht. Voor deze veganistische variant betaal je 6,64 euro per kilo terwijl je voor de reguliere tegenhanger 2,38 euro per kilo betaalt. Dit is een prijsverschil van 179%. Albert Heijn verklaart dit prijsverschil vanuit de kleinere schaal waarop de vegan variant geproduceerd wordt en gestegen grondstofprijzen.
Prijsverschil is deels te verklaren
Het prijsverschil is volgens levensmiddelentechnoloog IJsbrand Velzeboer deels te verklaren. “Sommige ingrediënten kunnen wat duurder zijn, het productieproces kan wat ingewikkelder zijn en ze worden op kleinere schaal geproduceerd.” Hierdoor kunnen veganistische producten volgens Velzeboer iets duurder uitvallen.
Toch vindt hij de grootte van het prijsverschil merkwaardig: “Bij veganistische producten vervang je namelijk de dierlijke eiwitten door plantaardige alternatieven. En dierlijke eiwitten zijn vaak de duurste ingrediënten van je product”, legt hij uit. Je verwacht dus niet dat het artikel veel duurder wordt als je deze eruit laat.
Supermarkt bepaalt de prijs
Navraag bij producenten maakt duidelijk dat supermarkten het grootste aandeel hebben in het prijsverschil tussen plantaardige en niet-plantaardige producten. Zo laat Dr. Oetker weten: “We hanteren wat hogere prijzen voor vegan producten, maar ook onze kostprijzen zijn hoger. Verder is het belangrijk om te vermelden dat wij niet gaan over de consumentenprijzen. De supermarkten alleen bepalen uiteindelijk wat de prijs van de producten in het schap is. De consumentenprijzen liggen daardoor niet in alle gevallen in lijn met de kostprijs van het product.”
Levensmiddelentechnoloog Velzeboer snapt wel waarom supermarkten hogere prijzen hanteren voor veganistische artikelen. “Het is aantrekkelijk om de prijs van plantaardige producten op te voeren, omdat veganisten ze toch wel kopen. Het eerste criteria is vegan, pas daarna kijken mensen naar de prijs”, legt hij uit. “Het is een legale vorm van oplichterij, gebruikmakend van het trendy effect van veganist zijn.”
Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) geeft aan dat er voor vegan opties extra ruimte ingebouwd moet worden in de schappen. Vegan producten worden volgens de supermarktorganisatie minder gekocht, waardoor de kosten hoger liggen. Bovendien zijn vegan producten relatief nieuw en kunnen ze nog niet profiteren van bijvoorbeeld schaalvoordelen.
Bronnen: IJsbrand Velzeboer, Dr. Oetker, Albert Heijn, CBL