Doorstromen naar een seniorenwoning? Deze drempels maken het onaantrekkelijk
De woningmarkt zit op slot: starters kunnen geen huis vinden, doorstromers zitten klem en de schaarste drijft de prijzen op. Er zou wat meer ruimte kunnen komen als senioren doorstromen naar kleinere woningen. Velen willen dit wel, maar door een gebrek aan passende woningen en allerlei negatieve fiscale gevolgen, is het (te) onaantrekkelijk.
Gebrek aan seniorenwoningen
We beginnen bij het eerste probleem: er zijn te weinig woningen die aansluiten bij de behoeften van senioren. Michiel Meijer, commercieel directeur bij De Hypotheekshop, vertelt: “Ouderen willen graag in de kern van een dorp of stad wonen, dichtbij zorg en in de buurt van gelijkgestemden. Omdat er nu weinig woningen zijn die hieraan voldoen, blijven ze vaak langer in een eengezinswoning wonen.”
Verlies van AOW en toeslagen
En als ze dan toch een geschikte woning gevonden hebben, lopen ze vast in een wirwar van fiscale drempels en verlies van toeslagen. Meijer vertelt: “Als je als alleenstaande oudere een andere leuke senior treft en daarmee wilt gaan samenwonen, vervallen er allerlei fiscale regelingen.”
“Om te beginnen gaat je AOW omlaag”, vertelt hij. In 2025 krijg je als alleenstaande 1.497,77 euro netto per maand en als samenwonende 1.024,62 euro. “Ook wordt je gekort in je zorgtoeslag, eventuele huurtoeslag en in de alleenstaande ouderenkorting van de Belastingdienst.”
Overbruggingshypotheek vaak niet mogelijk
En dan lopen senioren ook nog eens tegen leeftijdsdiscriminatie van banken aan. In veel gevallen krijgen ze namelijk geen overbruggingshypotheek om bijvoorbeeld de badkamer of keuken van een nieuwe woning aan te pakken voordat ze gaan verhuizen. Zelfs niet als ze al overwaarde hebben op hun huidige woning of hun hypotheek al volledig hebben afgelost.
Financiële drempels verlagen
“We stimuleren senioren op deze manier totaal niet om hun woning achter te laten en plaats te maken voor iemand anders”, concludeert Meijer. “Hiervoor moeten er meer woningen komen die voorzien in hun behoeften én moeten we de drempel financieel verlagen.”
“Het verzilvering van overwaarde moet eenvoudiger, en het delen van woonruimte moet fiscaal worden beloond in plaats van bestraft. Waarom geven we senioren bijvoorbeeld geen verhuisbonus als ze naar een kleinere woning gaan of laten we ze een jaartje proef-samenwonen zonder meteen getroffen te worden door allerlei financiële consequenties?”
Kijk naar andere woonvormen
Ook roept Meijer op om naar nieuwe woonvormen te kijken. Bijvoorbeeld hofjes waar senioren allemaal hun eigen woonruimte hebben, maar wel een binnentuin delen. “Op die manier kunnen ze elkaar helpen en kan de zorg bijvoorbeeld gecentreerd worden.”