Heb jij last van teruggetrokken tandvlees? Hier komt het door en dit kun je doen
Vroeg in de ochtend sta je slaperig je tanden te poetsen, wanneer er opeens een pijnscheut door je heen schiet. Au! Je kijkt in je mond en ziet dat je tandhalzen wel voor een erg groot deel zichtbaar zijn. Waarschijnlijk heb je last van teruggetrokken tandvlees.
Over teruggetrokken tandvlees bestaat vooral veel verontrustende informatie, zoals dat het nooit meer terug zou komen, wanneer het eenmaal is weggetrokken. Dat klinkt niet best, maar kun je dit ook voorkomen? Om alle informatie over je tandvlees te achterhalen, spreekt Radar met mondhygiënist Miranda Belder.
Oorzaken van teruggetrokken tandvlees
Belder vertelt dat er eigenlijk een hoop verschillende oorzaken kunnen zijn voor het terugtrekken van je tandvlees. ‘Je kunt te hard poetsen waardoor het beschadigd raakt, het kan terugtrekken door een geplaatste kroon of het zou terug kunnen trekken door een chirurgische ingreep die gedaan is in je mond en waardoor het tandvlees is opgeschoven.’
En dat is nog niet het enige: ‘Ook kan het komen door een genetische factor. In sommige families zie je dat er sprake is van een dunner type tandvlees, waardoor het kwetsbaarder is.’ Om erachter te komen wat er bij jou aan de hand is, kun je nagaan of een van deze factoren op jouw mond van toepassing is. Bovendien bevestigt Belder: teruggetrokken tandvlees komt inderdaad niet meer terug.
Dit kun je doen bij last van teruggetrokken tandvlees
Wat je kunt doen aan deze situatie is ook afhankelijk van de oorzaak van het teruggetrokken tandvlees, maar desalniettemin heeft Belder een aantal adviezen:
- ‘Heeft jouw tandvlees zich teruggetrokken door het te hard poetsen van je tanden? Dan is het zaak om met iemand te praten over een andere poetsmethode. Het tandvleesrandje moet namelijk nog wel goed schoongemaakt worden, om ontstekingen te voorkomen, maar te hard poetsen zorgt voor schade.’
- ‘Als mensen aangeven dat hun tanden gevoelig zijn, kunnen ze experimenteren met een tandpasta tegen gevoelige tanden. Hierbij is het belangrijk dat je één zelfde tandpasta per keer uitprobeert. Deze gebruik je een aantal weken, en wanneer je geen verschil merkt probeer je weer een nieuwe. Deze verschillende tandpasta’s hebben ieder een ander werkingsmechanisme en het is per persoon afhankelijk van wat goed werkt.’
- ‘Is niet heel jouw gebit gevoelig, maar bijvoorbeeld slechts een tand of wortel? Dan kun je hier wat van die tandpasta opsmeren voor je gaat slapen. Op die manier kan de pasta langer zijn werk doen. Dit is bovendien een aanbeveling voor pijnlijke/gevoelige tanden: spoel niet direct na je poetsbeurt alle tandpasta weg. Wanneer de pasta achterblijft in je mond, is het langer in contact met de wortel.’
- Is het je niet gelukt om het op deze manier zelf op te lossen? Dan bieden de mondhygiënist en de tandarts nog meer mogelijkheden. Zo kan er een fluoride lak of gel op je tanden worden gesmeerd, waardoor de tandhalzen worden afgedicht en je geen prikkeling ervaart via de uitlopers van de zenuw.
Tandvleesontsteking als sluipmoordenaar in je mond
Er zijn dus al een aantal zaken die je zelf aan kunt pakken, maar in veel gevallen is er ook sprake van een ander probleem waar de mondhygiënist zich veel mee bezighoudt: tandvleesontsteking. Ook dit kan een oorzaak zijn van teruggetrokken tandvlees, alleen vergt deze ontsteking vaak een lastigere behandeling dan het aanpakken van bijvoorbeeld enkel de poetsmethode.
Belder vertelt: ‘Het gaat in stapjes, maar tandvleesontsteking kan snel toenemen. Het is in eerste instantie te herkennen aan bloedend tandvlees. Veel mensen denken dat dit normaal is, maar dat is niet zo. Daarnaast doet dit bloeden vaak ook nog geen pijn en dat is juist zo verraderlijk. Het is echt een sluipmoordenaar.’
‘Wanneer de tandvleesontsteking dus niet opgemerkt wordt en er niets aan gedaan wordt, kan de ontsteking uiteindelijk de vezeltjes bereiken, waarmee de wortel van de tand of kies in het bot hangt, en kan ook het kaakbot betrokken raken bij het proces. In het ergste geval kunnen je tanden helemaal los komen te staan en kan een gezonde kies zo uit je mond vallen. Tanden kunnen hierdoor echt verloren gaan.’ Het is dus oppassen geblazen met een tandontsteking, omdat dit de situatie in je mond over de jaren heen aanzienlijk kan verslechteren.
Deze zaken kunnen je teruggetrokken tandvlees verergeren
Tandvleesontsteking kan dus een grote oorzaak zijn van teruggetrokken tandvlees en is, zoals Belder aangeeft, ‘een complexe en multifactoriële ziekte’. Dit houdt bovendien in dat er meerdere factoren kunnen zijn die de ontsteking ook nog eens verergeren. Een factor als stress kan hierdoor bijdragen aan een escalatie van de ontsteking.
‘Je hele levensstijl, denk aan roken, overgewicht, slechte voeding en dus stress, heeft invloed op je weerstand en daarmee ook op het verloop van een ontsteking. Zo ondermijnt langdurige stress je afweersysteem en dit kan ook de afweer in je mond aantasten, waardoor het terugtrekken van het tandvlees op zijn beurt ook weer moeilijker tegen te gaan is’, aldus de mondhygiënist.
Advies van een mondhygiënist voor je tanden
Zo’n tandvleesontsteking klinkt vrij angstaanjagend, maar er is ook goed nieuws: de mondhygiënist vertelt dat het ook goed te voorkomen is. ‘Wanneer je op tijd bij de mondhygiënist langskomt, kinderen tot 18 jaar kunnen sowieso gratis en zonder verwijzing van de tandarts komen, wordt aan je uitgelegd hoe tandvleesontsteking zich kan ontwikkelen en hoe je het dus ook voorkomt.’
De ontsteking is een sluipmoordenaar en hoe eerder hij wordt opgespoord, hoe makkelijker hij voorkomen kan worden en hoe minder kans er bestaat dat het uitmondt tot ergere scenario’s.
Dit valt samen met het advies voor teruggetrokken tandvlees: heb je ergens last van, vermoed je een tandvleesontsteking of denk je last te hebben van teruggetrokken tandvlees: ga langs bij de mondhygiënist of tandarts en pak het probleem aan, voordat het escaleert.