Krijgen Welkom Energie-klanten hun geld terug? En acht andere vragen over het faillissement

Albert-Jan, bijvoorbeeld, berekende begin 2021 welke energieleverancier het voordeligst was in zijn situatie, zoals hij elk jaar doet. Welkom Energie had de beste aanbieding: het termijnbedrag was 214 euro per maand - dat zette hij vast voor een jaar - en hij zou na dat jaar nog 220 euro terugkrijgen als welkomstbonus. 

Maar eind oktober viel het energiebedrijf om en Albert-Jan had plots een contract bij Eneco. Nu betaalt hij 446 euro per maand, meer dan het dubbele. Met hem zijn er nog zo’n 90.000 andere Welkom Energie-klanten die achterblijven met een gepeperde rekening en heel veel vragen. Met die vragen kloppen we aan bij de betrokken partijen. 

Krijg ik mijn welkomstbonus terug?

Als je een welkomstbonus zou krijgen van Welkom Energie, dan is er slecht nieuws: bijna iedereen die recht had op zo’n bonus, kan ernaar fluiten. Volgens de actievoorwaarden van Welkom Energie moet het contract voltooid zijn, ‘uitgediend’, voordat je de bonus krijgt. Als dat niet gebeurt, om wat voor reden dan ook, krijg je de bonus niet. De uitzondering is als je een contract had dat zou aflopen tussen 26 oktober en 9 november 2021. 

Krijg ik mijn waarborgsom en termijnbedrag terug?

Als je recht hebt op een welkomstbonus, waarborgsom of termijnbedrag, dan moet je een vordering indienen bij de curator van Welkom Energie, Okkerse & Schop Advocaten. Daarvoor moet je documenten aanleveren waaruit blijkt dat je recht hebt op het geld, zoals een factuur. Deze link brengt je naar de pagina om je vordering in te dienen.

Of je het geld vervolgens krijgt, is een tweede. De grote vraag is of de boedel van Welkom Energie genoeg geld bevat om alle schuldeisers te betalen. 

Heeft Welkom Energie überhaupt geld om me te betalen?

Er zit 1,95 miljoen euro in de kas van Welkom Energie. Het is nog onduidelijk of dat genoeg zal zijn om alle schuldeisende klanten te betalen. Bovendien kunnen er andere schuldeisende partijen zijn. Dus allereerst: zijn die er?

De eerste schuldeisers bij een faillissement zijn altijd de Belastingdienst en het UWV, legt een woordvoerder uit namens Okkerse & Schop Advocaten. Maar, zegt hij, waarschijnlijk hebben die instanties geen geld tegoed van Welkom Energie. ‘Het grootste bedrag, alles bij elkaar, komt waarschijnlijk de klanten toe.’ 

Of de klanten dat geld daadwerkelijk terugkrijgen hangt deels af van gashandelaar GasTerra. Welkom Energie had namelijk een partij gas bij GasTerra gekocht, die volgens de curator nu verkocht moet worden zodat de opbrengst naar de gedupeerde klanten kan. Maar GasTerra ligt dwars, terwijl het bedrijf nota bene half in handen is van de Nederlandse staat. Het AD meldt dat het conflict tussen de curator en GasTerra nog bezig is. De toekomst is dus onzeker.

Wanneer laat de curator meer weten?

De wet schrijft voor dat een curator een verslag moet uitbrengen over de toestand van de boedel na drie maanden - maar die periode kan verlengd worden door een rechter-commissaris. Okkerse & Schop Advocaten kan nog niet zeggen wanneer het de klanten duidelijkheid kan geven. Ondertussen heeft de curator een FAQ-pagina en een tussentijds verslag gepubliceerd. 

Is mijn contract met Welkom Energie dan zomaar vervallen?

Tjitte Mastenbroek, woordvoerder voor de Autoriteit Consument en Markt (ACM), zegt dat de contracten van Welkom Energie-klanten zijn vervallen toen de ACM de vergunning van het energiebedrijf introk. Dat intrekken deed de toezichthouder omdat Welkom Energie niet meer kon garanderen dat het zijn klanten gas en energie kon leveren. Als een bedrijf die leveringsgarantie niet meer kan geven, dan komt er een wettelijke procedure op gang om te zorgen dat consumenten altijd kunnen rekenen op gas en licht: de procedure voor leveringszekerheid. 

Daarbij worden klanten ‘overgezet’ naar een bedrijf dat wél zekerheid biedt. Het noodlijdende bedrijf kan daarover afspraken maken en kiezen wie de nieuwe partij wordt, zoals Welkom Energie heeft gedaan met Eneco, of de klanten worden automatisch verdeeld over andere energiebedrijven naar rato van hun marktaandeel. ‘En daar heb je dan geen keuze in,’ zegt Mastenbroek. ‘Je contract wordt beëindigd, je krijgt een nieuw contract bij een nieuwe leverancier, en vervolgens kun je weer overstappen naar een andere.’

Had Eneco de afgesproken tarieven niet kunnen overnemen toen het de klanten overnam? ‘Het was voor ons geen realistische mogelijkheid om dat te doen,’ zegt Eneco-woordvoerder Edwin van de Haar, ‘omdat de kosten van inkoop op dat moment helemaal niet de tarieven konden afdekken die de klanten bij Welkom hadden.’ 

Waarom ben ik niet eerder gewaarschuwd?

De ondergang van Welkom Energie kwam rauw op het dak vallen van de klanten. Op 27 oktober liet de ACM weten dat het de vergunning introk en op 29 oktober sprak de rechter het failliet uit. Twee dagen later zaten 90.000 klanten met een gedwongen nieuw contract. Maar de problemen bij het bedrijf moeten al langer hebben gespeeld. 

Waarom heeft de ACM niet eerder gewaarschuwd? Mastenbroek zegt dat dat niet kan. ‘We kunnen pas communiceren als we het besluit hebben genomen om de vergunning in te trekken. Eerder daarover communiceren kan veel méér negatieve effecten hebben, ook voor consumenten.’ De gedachte is: de voorspelling dat een bedrijf failliet gaat kan klanten wegjagen en het faillissement zo bezegelen, net als bij een bankrun. 

De ACM-woordvoerder zegt dat de toezichthouder niet kan voorkomen dat een energiebedrijf failliet gaat, want zij kan niet ingrijpen in de financiële positie van een bedrijf. Hij benadrukt dat de ACM zich focust op leveringszekerheid. ‘Het is niet onze rol om faillissementen te voorkomen of ervoor te waarschuwen.’ 

Er gaan nu geluiden op dat de ACM zich intensiever met de energiemarkt moet bemoeien. 

Waarom ben ik opeens klant bij Eneco?

Eneco betaalde 2,1 miljoen euro om de klanten van Welkom Energie over te nemen, zo zag AD in een tussentijds verslag van de curator. Van de Haar zegt dat Eneco de klanten overnam omdat het ‘verantwoording wilde nemen als grote partij en mensen een probleemloze overstap wilde garanderen’ - en omdat het hoopt dat genoeg van hen langer bij Eneco blijven, ‘en dan is dat ook voor ons vanuit commercieel oogpunt aantrekkelijk.’ 

Waarom betaal ik zoveel bij Eneco?

De rekening stijgt in de meeste gevallen. Eneco zegt dat het termijnbedrag voor een gemiddeld huishouden 289 euro per maand zal zijn. Maar voor sommige mensen stijgt de rekening veel meer. Het AD schrijft over enkele schrijnende gevallen: Lara gaat van 182 naar 631 euro per maand, Tom van 186 naar 479, Eric van 207 naar 569. 

Wanneer zijn deze prijzen vastgesteld, aangezien de gasprijs de afgelopen weken sterk fluctueert? Welke datum heeft Eneco gekozen als ijkpunt voor de gasprijs? Van de Haar stelt dat er meerdere inkoopmomenten voorafgaan aan een prijsbepaling, in dit geval wel allemaal rond de datum van overname. ‘Maar de uiteindelijke prijsbepaling is iets voor ons intern,’ zegt hij. Hij stelt dat de prijzen marktconform waren op dat moment. 

Eneco hanteert wel hogere tarieven dan veel concurrenten, blijkt uit vergelijkingssites. ‘Ik weet niet of u dan goed vergelijkt,’ werpt Van de Haar tegen. Hij stelt dat er sommige aanbieders met lagere tarieven pas vanaf april beginnen met leveren, een contract met vaste looptijd bieden, of op andere tijden hebben ingekocht. 

Als je bij Eneco bent ‘gedropt’, kun je vanaf 1 december overstappen op een andere leverancier. 

Ik kan de rekening van Eneco niet betalen, wat nu?

Een lastenverhoging van honderden euro’s per maand zou sommigen in geldproblemen kunnen brengen. Eneco laat aan de NOS weten dat klanten een betalingsregeling kunnen aanvragen als ze de hogere rekening niet kunnen betalen. ‘Wel moet dan van geval tot geval worden bekeken wat mogelijk is.’

Bron: AD, NOS, Okkerse en Schop