Maandlasten warmte-koudeopslag extreem hoog

Het kan een van de meest energiezuinige systemen zijn om je huis te verwarmen, een warmtenet met warmte-koudeopslag (WKO). Er is geen gas voor nodig en je maakt gebruik van warmte die niet opgewekt is, maar opgeslagen in de grond. In bepaalde wijken met een WKO-systeem klagen gebruikers echter al jaren over hoge prijzen en slecht werkende verwarming.

Het merendeel van de WKO-installaties wordt gebruikt voor bedrijven en ziekenhuizen, maar ze worden ook in woonwijken en appartementencomplexen aangelegd. Met name een jaar of 10 geleden waren ze populair als alternatief voor gas. Maar niet alle gebruikers hebben goede ervaringen met hun WKO-systeem.

Aanbieders hebben monopoliepositie

Aanbieders van warmte hebben een monopoliepositie. Er ligt maar een warmtenet in een wijk of appartementencomplex en alle bewoners zijn daar verplicht op aangesloten. Als je je wil laten afsluiten van het warmtenet betaal je vaak een hoge prijs. Je kunt dus niet, zoals bij gas en elektriciteit, overstappen naar een andere aanbieder als je niet tevreden bent.

In 2014 is de Warmtewet in werking getreden. Daarin is opgenomen dat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) elk jaar maximumtarieven voor warmte vaststelt. Die berekent de ACM op grond van het 'Niet Meer Dan Anders-principe' (NMDA). Dat betekent dat je voor warmte gemiddeld niet meer zou moeten betalen dan je voor gas zou betalen in een vergelijkbaar huis met een gasgestookte CV-ketel. 

Grootste deel bestaat uit vastrecht

Toch betalen sommige gebruikers in de praktijk twee keer zoveel voor hun warmte dan ze voor gas zou betalen. Het grootste deel daarvan bestaat meestal uit vastrecht, kosten die je dus al betaalt als je nooit de verwarming aanzet. Een van de oorzaken is dat niet alle tarieven die warmteleveranciers vragen gereguleerd zijn. Vanaf 1 januari 2020 vallen een aantal nieuwe kostenposten onder een maximumtarief, waaronder de vaste prijs voor de levering van koude.

Een andere reden voor de hoge tarieven is de manier waarop de maximumtarieven berekend worden. Er is bijvoorbeeld kritiek op het soort cv-ketel dat gebruikt wordt om te bepalen hoeveel mensen gemiddeld voor gas bepalen, die ketel zou ouderwets en duur zijn in vergelijking met de meest verkochte cv-ketels. Bovendien geldt hetzelfde tarief ook voor mensen in sociale huurwoningen, terwijl zij geen cv-ketel aan hoeven te schaffen.

Als de gastarieven stijgen, omdat de overheid wil dat mensen een prikkel hebben om te kiezen voor isolatie van huizen of overschakelen op een alternatief voor gas, dan stijgen ook de maximumtarieven voor warmte. Daarbij gaat de hogere energiebelasting naar de staatskas, terwijl een hoger tarief voor warmte een grotere winst voor bedrijven betekent. In de laatste rendementsmonitor van de ACM bleek al dat sommige grote energiebedrijven een hogere winst op warmte maken dan door de ACM redelijk wordt gevonden. 

Minister Wiebes stelt in een reactie dat hij het belangrijk vindt dat mensen die op een warmtenet zijn aangesloten gemiddeld niet meer betalen dan mensen met een CV-ketel, maar dat uit onze voorbeelden blijkt dat dat niet altijd het geval is. Hij heeft de wet per komende 1 januari aangepast om op meer tarieven een maximum in te stellen. 

De ACM geeft aan dat het niet altijd lukt om te voldoen aan het uitgangspunt dat gebruikers van warmte niet meer betalen dan ze met een gasaansluiting zouden doen. Nieuwe regelgeving per 1 januari zal meer mogelijkheden bieden om consumenten te beschermen. Warmteleveranciers moeten aangeven wat het verbruik van bewoners is en welke tarieven zij rekenen voor vaste en variabele kostenposten. De leverancier hoeft niet inzichtelijk te maken welke kosten hij maakt voor het WKO-systeem. Dat hoeft een bakker ook niet te doen bij het bakken van brood.

Het Woningbedrijf Velsen geeft aan dat zij sinds 1 juli niet meer onder de warmtewet vallen als woningcorporatie, maar dat zij nog wel de maximumtarieven van de ACM in acht houden.

Eneco geeft aan dat de situatie in Diemen erg complex is omdat er lange tijd technische problemen en daardoor veel storingen waren en omdat het WKO-systeem eerst niet en na een uitspraak van de rechter wel onder de warmtewet viel. Pas bij de herziene warmtewet van afgelopen 1 juli is er duidelijkheid over de spelregels voor WKO-systemen, dat ontbrak volgens Eneco tot nu toe voor De Sniep.

Tweede Kamerleden William Moorlag (PvdA), Tom van der Lee (GroenLinks) en en Sandra Beckerman (SP) herkennen de klachten over hoge prijzen voor warmte en willen dat warmte betaalbaar blijft voor mensen die van het gas af gaan. Moorlag pleit voor een geschillencommissie zoals de Huurcommissie waar gebruikers aan kunnen kloppen als ze klachten hebben over hun warmteleverancier. Sandra Beckerman en Tom van der Lee zoeken graag inspiratie in het Deense model, waar veel warmtenetten zijn, met veel lagere prijzen dan in Nederland en hoge tevredenheid. De warmtenetten zijn grotendeels in handen van corporaties van burgers en de tarieven zijn gebaseerd op de kosten die gemaakt worden.

Matthijs Sienot (D66) heeft recent een actieplan gepresenteerd waarin hij pleit voor een alternatief voor de huidige beprijzing van warmte en voor het doorbreken van het monopolie van warmteleveranciers.

Forumreacties

6
  • Door Radar

Het kan een van de meest energiezuinige systemen zijn om je huis te verwarmen, een warmtenet met warmte-koudeopslag. Sommige gebruikers klagen echter over matige verwarming en maandelijkse kosten die veel hoger zijn dan wanneer je een gasaansluiting had gehad. Er zitten zelfs mensen met een extra trui en een dekentje op de bank vanwege energiearmoede. Hoe zijn deze problemen ontstaan en wat kan er aan gedaan worden? Bekijk het fragment van de uitzending van 18 november 2019 terug: https://radar.avrotros.nl/uitzendingen/gemist/item/maandlasten-warmte-koudeopslag-extreem-hoog/

  • Door F J Goetheer

Sinds anderhalf jaar woon ik in een nieuwe heel goed geïsoleerde woning. Door gebruik van zonnepanelen hebben we overschot op jaarbasis aan elektra. Onze verwarming en warm water komt van een gas kombie ketel. Heb vanaf begin dat we er wonen op diverse fora gevraagd of er al eens gedacht is een inductie verwarmingskachel te ontwikkelen. Door de installateurs word negatief geregeerd. Mijns inziens als je een induktie plaat aan een radiator hangt word er al water verwarmt . Door elektrisch van de zonnepanelen. Kan toch nooit zo heel duur zijn? Rendement wat minder maar als het water eenmaal op temperatuur is icm vloerverwarming moet dat eenvoudig te realiseren zijn. En van het gas af helemaal. Ook voor douchen water verwarmen met inductie verwarming apparaat , simpel toch?

  • Door pluiss123

Als reactie op de uitzending van vanavond; wat jammer dat de mening van een enkele individu als meet gebruikt word als de meet voor ervaring van het warmte-koude systeem in de Sniep. Als bewoner in deze wijk kan ik beamen dat je hiermee bijzonder comfortabel kan wonen en met mij vele anderen. Zelfs energie neutraal als je dak een beetje gunstig ligt als het onze en je de panelen niet afzichtelijk vind. Ja, als je gas gewend ben, moet je even wennen. Genoemd verbruik is 30pct hoger dan wat ik zie; en ons huis staat altijd op 22 graden. Is het duurder als gas? Natuurlijk, omdat een CV ketel nog altijd de goedkoopste manier is om je huis te verwarmen. De energie revolutie en idealen van emissie vrij zijn met WKO mogelijk, maar hier hangt nu eenmaal een prijskaartje aan.