Meer dan een derde van Nederlanders gooit gft-afval in verkeerde zak weg
In een (openbare) gft-bak kunnen huishoudens in Nederland hun groente-, fruit- en tuinafval kwijt. Dat afval zit nog vaak in een plastic zak die niet in de bak hoort, blijkt uit een poll van Radar. Meer dan 2800 mensen lieten ons weten hoe zij hun gft-afval weggooien. 37 procent van hen gebruikt daarvoor een (vuilnis)zak die niet in de kliko mag.
Geen plastic of biologisch afbreekbare zakken
Wat hoort er wel of niet in de gft-bak thuis? Vanzelfsprekend is deze voor groente-, fruit- en tuinafval. 36 procent van de huishoudens zegt dan ook het afval zonder zak in de kliko te gooien. Voor degenen die dat wel doen, wordt niet altijd gedacht aan of die vuilniszak wel in de bak mag. Daardoor kan er plastic belanden in eigen kliko’s of openbare gft-bakken.
Milieu Centraal geeft Nederlandse huishoudens richtlijnen voor hoe ze hun gft-afval weg kunnen gooien. Plastic moet gescheiden worden omdat het de compost vervuilt. Uit de resultaten van onze poll blijkt dat 8 procent van de reageerders hun afval in een plastic zak of gewone vuilniszak weggooit.
“Ik doe dit omdat de bak dan schoon blijft.”Deelnemer die een plastic zak gebruikt
Ook biologisch afbreekbare zakken of composteerbaar plastic horen niet in de gft-bak, omdat het niet bijdraagt aan de compost. Omdat zakken zonder officiële logo’s wel ‘composteerbaar’ of ‘biologisch’ heten, worden hier vaak vergissingen in gemaakt. 29 procent van de mensen geeft namelijk aan dat ze hun gft-afval in een biologisch afbreekbare zak weggooien. Deze hoort dus niet in de gft-bak.
Hoe gooi je je gft-afval dan wel weg?
Als je je afval in een zak wilt weggooien, zijn alleen specifieke gft-inzamelzakken met het Kiemplantlogo of OK-Compostlogo toegestaan. Van de huishoudens die reageerden op de poll gebruikt 16 procent zo’n gft-zak.
De zakken met deze logo’s kun je in de meeste supermarkten vinden. Ook worden ze vaak door gemeenten verspreid, om mensen te motiveren de juiste zak te gebruiken.
“De gft-inzamelzakjes vallen in compostinstallaties uit elkaar in water en stikstof, en verdwijnen volledig”, geeft een woordvoerder van de Vereniging Afvalbedrijven aan.
Tip van Milieu Centraal
Leg geen knoop in je gft-zak. Dat maakt het composteren van de vuilniszak en de inhoud lastiger.
Veel mensen die geen zak gebruiken geven aan wat oude kranten of papier onderin de bak te leggen, zodat het niet blijft plakken of vastvriest. Dat kan volgens Milieu Centraal geen kwaad.
Huishoudens gaven als reactie op de poll ook aan hun afval niet te scheiden (1 procent), geen gft-bak te hebben (3 procent), of het anders op te lossen (6 procent). Zij geven aan bijvoorbeeld papieren groente- en fruitzakken te gebruiken, of een eigen compostbak te hebben.
"Ik gebruik deze omdat ze mee gecomposteerd kunnen worden. Goed voor het milieu."Een deelnemer met de juiste gft-zak
Wat gebeurt er met al dat plastic in gft-afval?
Gft-afval wordt verwerkt tot compost en biogas. Plastic moet eerst worden gescheiden, omdat het niet afbreekt in de compost. Volgens Milieu Centraal wordt ongeveer 5 procent van het gescheiden ingezamelde gft-afval afgekeurd omdat het vervuild is met plastic, glas of karton. Dit afval wordt alsnog verbrand.
Afvalverwerkingsbedrijf ROVA geeft aan dat zij een huis-aan-huis-container niet legen als hier door een medewerker vuilniszakken of plastic in worden gevonden.
“De vuilniszakken die wel meegaan in de inzameling worden voor zover mogelijk op onze overslaglocatie verwijderd en als restafval afgevoerd. Het opgeschoonde gft wordt dan naar onze gft-verwerker getransporteerd. Daar wordt het gft verwerkt en worden plastics (en andere vervuiling) zo goed als mogelijk verwijderd, door middel van scheidings- en zeeftechnieken,” aldus een woordvoerder.
ROVA zegt ook dat het vooral belangrijk is dat er überhaupt geen plastic tussen het gft-afval terechtkomt, in plaats van het allemaal te filteren.
“Dit is een continu proces dat aandacht vraagt. Tegelijkertijd is het goed te benadrukken dat heel veel inwoners goed gft scheiden. We zien in ROVA-gebied dat gemiddeld bijna 9 op de 10 huis-aan-huis-containers goed worden aangeboden.”
Omdat er toch plastic in het afval belandt, werken gemeenten, afvalinzamelaars, composteerders en de overheid samen om schone compost te kunnen blijven maken.
Eindproduct: compost met minimaal plastic
Compost wordt in de landbouw gebruikt om het land te voorzien van voedingsstoffen, biodiversiteit te verbeteren en de bodemstructuur te verbeteren.
Dat zijn mooie eigenschappen, maar boeren en composteerders vinden het vooral belangrijk dat de compost schoon is. Om plastic te ontwijken in de compost, kiest een aantal composteerders ervoor alle plastics af te scheiden (te sorteren) voorafgaand aan het composteerproces. Toch kan het gft-afval dat helemaal compost is geworden nog miniscule stukjes plastic bevatten.
“Uiteindelijk mag de compost, om het stempel A-kwaliteit Keurcompost te verkrijgen, maar 0,05% vervuiling met plastics bevatten. In de praktijk komt dit erop neer dat je in de compost geen stukjes plastic meer zal zien zitten”, aldus een woordvoerder van Vereniging Afvalbedrijven.
“Alleen met schone compost kunnen we de Nederlandse bodem schoon en gezond houden”, sluit hij af.