Mijn honing is hard geworden: hoe maak ik het weer vloeibaar? En dit moet je niet doen!

30902021 honing.jpg

Honing is onbeperkt houdbaar, maar het kan soms erg hard worden. Waar ligt dit aan? Zegt het iets over de kwaliteit? En hoe maak je het weer vloeibaar? Radar legde deze vragen voor aan imker Ruud Korteling van Imkerij de Walhut in Eindhoven.

Waarom wordt honing hard?

Je kunt een potje honing gerust een aantal jaren bewaren, maar het kan na een tijdje wel (erg) hard worden. Dit wordt ook wel kristaliseren genoemd. Korteling legt uit dat dit niet betekent dat de honing dan niet meer goed is. 'Het heeft te maken met het fructose- en glucosegehalte. Dit kan namelijk verschillen per honingsoort, maar ook van seizoen tot seizoen, afhankelijk van wat er bloeit.'

De honing van dit jaar is daarom anders dat die van vorig jaar, aldus de imker. 'We hebben dit jaar een heel ander seizoen gehad. Het was vorig jaar veel droger en heter, terwijl we nu een heel koud voorjaar hebben gehad. Daardoor bloeien de planten op een andere manier. Het hard worden van de honing is een natuurlijk proces.'

Niet-europese honing

Ook de herkomst van de honing kan een rol spelen, vertelt Korteling. 'Als je honing snel(ler) hard wordt, kan het zijn dat het product niet uit Europa komt. Deze honing is vaak wat warmer gemaakt dan 40 graden. Een deel van de honing die wij hier in Nederland eten, komt namelijk uit Mexico, Argentinië, India en China. Dit product is altijd een blend van meerdere soorten.'

Kleur en smaak

Omdat deze blend altijd hetzelfde is, kan de kleur en smaak worden bepaald. 'Honing van een imker kan per keer verschillen van kleur, dikte en geur door de bijenkasten. De smaak van het water kan ook een bepalende factor zijn.'

Zegt het iets over de kwaliteit van de honing?

Of honing wel of niet hard wordt, zegt dus niets over de kwaliteit. Dit verschilt per honingsoort:

  • Balsemien- en acaciahoning: duurt langer voordat het kristalliseert. 
  • Koolzaadhoning: kristalliseert binnen twee weken.
  • Crèmehoning: een pasta die ontstaat als je koolzaadhoning roert, waardoor hij fijnkorrelig wordt van structuur.

Hoe maak je honing weer vloeibaar?

Je kunt honing het beste vloeibaar maken door het te verwarmen tot maximaal 40 graden. 'Ik doe het in de oven op de allerlaagste stand of in een warmhoudkast.' Je kunt het ook langzaam verwarmen in een pannetje water, zolang de temperatuur niet boven de 40 graden uitkomt. 'Laat het dus niet koken!' Een andere simpele methode: zet de pot honing op de verwarming of in de zon.

Tip: gebruik nooit de magnetron

Korteling adviseert daarnaast nooit de magnetron te gebruiken om honing weer vloeibaar te maken. 'Het wordt dan van binnenuit verwarmd, waardoor de moleculen worden aangetast en veel vitamines, mineralen en enzymen verloren gaan.'

Zet honing niet in de koelkast

Je kunt honing het beste bewaren op kamertemperatuur, in een gesloten pot en op een donkere plaats. 'Een keukenkastje is dus prima, maar de voorraadkast ook. Zet het niet in de koelkast.'

Korteling benadrukt ten slotte dat het belangrijk is dat mensen (ook) honing kopen bij de lokale imker. 'Zo houden we het namelijk in stand en de bijen hebben we heel hard nodig voor de bestuiving, en dus ook voor verschillende voedingsmiddelen.'