Oil pulling (spoelen met olie) ter vervanging van tandenpoetsen: werkt het en wat is het?

Radar vraagt het Dagmar Else Slot, hoogleraar Preventie in de mondzorg aan ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam).

Waar komt oil pulling vandaan en wat is het?

Maar eerst: waar komt oil pulling vandaan? “Het is heel ouderwets”, vertelt Slot. “Het werd heel lang geleden al gedaan.” Oil pulling is een ayurvedische spoelmethode, waarbij je twintig minuten lang je mond met een zuivere olie spoelt. Voor het spoelen zou je elke soort olie kunnen gebruiken, maar online is vooral het gebruik van kokosolie populair. 

Het spoelen met olie zou enorm veel gezondheidsvoordelen hebben, zoals het afvoeren van afvalstoffen. Maar klopt dit wel?

Oil pulling zou afvalstoffen afvoeren

“Wat vaak als argument wordt gebruikt is dat oil pulling afvalstoffen zou afvoeren”, vertelt de hoogleraar. Hiervan worden online filmpjes gedeeld, waarbij gebruikers de troebele olie uitspugen. Maar kan dat wel? 

“Dat is verzeping”, legt Slot uit. “In de mond komt de olie namelijk in contact met water en als je die olie twintig minuten tussen je tanden perst, ziet dat er daarna heel anders uit.” Slot vergelijkt het met het uiterlijk van een geschud flesje vinaigrette. De heldere olie is vermengd met water en wordt daardoor wat troebeler. 

Werkt het tegen tandplaque?

“Wetenschappelijk is het positieve effect van oil pulling niet te bewijzen”, vertelt Slot. “Het doet niet heel veel. Dit staat wel los van het feit dat mensen het prettig kunnen vinden.” 

Volgens Slot is er al wel wat onderzoek gedaan naar oil pulling, waar ook uit naar voren komt dat oil pulling maar weinig effect heeft op de aanwezigheid van mondbacteriën, plaque en het reduceren van tandvleesbloedingen. 

Wetenschappelijk bewezen advies

Slot wijst liever op een wetenschappelijk bewezen advies voor een gezond gebit en mondhygiëne. “Poets dagelijks twee keer per dag je tanden met een fluoride tandpasta. Fluoride voorkomt dat je gaatjes krijgt”, vertelt de hoogleraar. “Fluoride is daarnaast aangemerkt door de WHO (World Health Organisation) als een geneesmiddel waar iedereen in de wereld toegang tot zou moeten hebben.” Daarnaast raadt Slot aan met je tandarts of mondhygiënist te kijken naar hetgeen je gebruikt om ook de ruimtes tussen je tanden goed te reinigen, want ook daar zit verschil in.

Sommige gebruikers zien oil pulling, door alle positieve gedeelde ervaringen, als een vervanging van het tandenpoetsen. Volgens Slot is die keuze echter “heel onverstandig.” 

“Alleen met de kracht van een tandenborstel kun je plaque verwijderen. Het gebruik van een borstel is dus echt noodzakelijk om dit te kunnen verwijderen.”

Helpt oil pulling tegen gele tanden?

Op sociale media platforms is het verkrijgen van wittere tanden door oil pulling de voornaamste reden om deze stap toe te voegen aan je gebit routine. Gebruikers delen dan vaak foto’s van voor oil pulling en erna. 

Volgens Slot is dat “totale onzin.” De hoogleraar legt uit waarom: “Je tanden hebben een glazuurlaag die bijvoorbeeld door het drinken van thee wat minder fris kan worden. Een tandarts, mondhygiënist of jijzelf kan deze opfrissen door de tanden te laten polijsten of door de tanden goed te poetsen”, vertelt ze. 

“Voor echt wittere tanden moet je een laag daaronder zijn, bij het tandbeen. Deze laag kun je op een veilige manier laten bleken bij professionals”, vertelt Slot. “Maar de olie die je gebruikt tijdens oil pulling kan hier echter helemaal niet bij, net als whiteningstrips of houtskooltandpasta.”

Waarom denken gebruikers van oil pulling dan dat hun tanden echt witter worden na het uitspugen van de olie? “Als je je mond lang dicht hebt gehad, en je opent deze na het spoelen, kunnen je hersenen ook denken dat je tanden witter zijn geworden”, zo verklaart Slot. 

Wat helpt wel?

Slot benadrukt dat je het best met je tandarts of mondhygiënist in gesprek kunt gaan over welke spoelmethode je eventueel kunt toevoegen aan je routine, naast het reguliere tandenpoetsen.