Radar kreeg een klacht binnen via de app van een mevrouw die was gebeld door Ecodienst Online. In de veronderstelling dat ze een milieudienst van de gemeente aan de lijn had, heeft Riet Bastiaanse niet opgehangen, maar is ze met de persoon in gesprek gegaan. Voor ze het wist moest ze bevestigen dat ze lid wilde worden van een kortingsdienst waarmee ze maar liefst op 2500 producten korting kon krijgen.

Mevrouw Bastiaanse is zich er nooit bewust van geweest dat ze ergens lid van werd en een abonnement nam om een jaar lang 'exclusieve korting' te ontvangen op online producten. Pas toen ze haar kleinzoon Leroy vertelde dat ze was gebeld en hij de email opende, kwamen ze erachter dat ze een verplichting was aangegaan en bijna 70 euro moest betalen.

Gelukkig heeft haar kleinzoon haar kunnen afmelden. Er is namelijk altijd een bedenktijd van 14 dagen bij telefonische verkoop. Daar heeft het bedrijf ook slim gebruik van gemaakt, want uit de bandopname die Leroy na veel aandringen kreeg toegestuurd, blijkt dat ze de dienst vooral verkochten door te zeggen dat je er nog vanaf kan, en dat je alleen een email krijgt.

'Exclusieve korting'?

Het bedrijf Ecodienst online biedt dus een jaar lang toegang tot een website met 'exclusieve kortingen' op online aankopen. Dat lijkt een geweldige dienst, elke keer dat je online iets wilt kopen kun je via Ecodienst een korting bedingen. Je gaat dan naar de website, kijkt of er korting te krijgen is en koopt het product dus goedkoper dan op de reguliere site. Maar is dat ook zo?

Radar werd zelf ook lid en ontdekte dat er helemaal geen exclusieve kortingen op de website staan. Er staan aanbiedingen die je ook gewoon via Google kunt vinden. Als er bij een kledingzaak uitverkoop is, dan presenteert Ecodienst dat als een exclusieve korting tot wel 50 procent. Terwijl iedereen die bij die winkel zelf gaat shoppen deze korting kan krijgen.

De dienst die wordt aangeboden is dus misleidend en ook de wijze waarop deze wordt verkocht, is niet in overeenstemming met de wet. Dat beaamt ook Joyce Donat van de Consumentenbond. Het gaat er vooral om dat Ecodienst geen product verkoopt, maar een dienst. Als klant moet je regelmatig terugkeren op de site van Ecodienst om gebruik te maken van de zogenaamde exclusieve kortingen.

Handtekening vereist

Doordat er sprake is van terugkerend gebruik, is het een soort abonnement. Het is dan niet voldoende om de toestemming van iemand tijdens een telefoongesprek te horen. Bij het aanbieden van een abonnement of een service waarbij de klant regelmatig terugkeert naar de dienstverlener, moet de klant ook een handtekening zetten om toestemming te verlenen. Dat heet het schriftelijkheidsvereiste. Als je een product koopt, bijvoorbeeld een koffiezetapparaat, is dat niet nodig. Bij een dienst of een service waarbij je als klant regelmatig de website moet bezoeken wel. Zonder die handtekening is de verkoop dus niet rechtmatig geweest en kan je ook niet gedwongen worden om te betalen.

Gelukkig voor mevrouw Bastiaanse was ze op tijd met het afmelden en is die 70 euro nooit van haar rekening afgeschreven. Maar niet iedereen is zo gelukkig. Bij Radar en bij de Consumentenbond komen veel klachten binnen over Ecodienst, en ook op internet zijn veel klagers over deze en vergelijkbare diensten te vinden.

Plaag

Er zijn meer diensten actief die allemaal via hetzelfde principe opereren: Ecodienst.online, buy2fly.nl, shopandfly.online, shoppendoejezo.com, weekendjegenieten.com, debestekorting.com en voordeligwinkelen.online. Allemaal werken ze met een site waar je een toegangscode voor koopt die een jaar geldig is en het gaat dan om een dienst waarbij je regelmatig terug moet naar de site om gebruik te maken van de dienst.

Zo werd mevrouw An Ekhart van 78 gebeld met een vergelijkbaar verhaal. Zij kreeg telefoon van Voordelig Winkelen Online en kreeg het aanbod om gebruik te maken van een website waarbij ze achteraf de korting terug kon krijgen. Mevrouw Ekhart zegt dat ze duidelijk heeft aangegeven dat ze nergens gebruik van wilde maken, maar ook zij werd overgehaald met het argument dat ze nergens aan vast zou zitten.

Er werd tegen mevrouw Ekhart gezegd dat ze alleen maar een email zou krijgen. Vervolgens werd er heel snel gezegd dat ze die binnen twee weken moest beantwoorden en moest zeggen dat ze er geen gebruik van wilde maken. Dat heeft mevrouw Ekhart nooit begrepen. Ze heeft de email ter kennisgeving aangenomen en hem niet eens geopend.

Dus verstreek de termijn van veertien dagen en werd het geld van haar rekening afgeschreven. Dat heeft mevrouw Ekhart terug laten boeken door haar bank. Toen begon het gedonder.

Ze werd meerdere malen gebeld door Voordelig Winkelen Online dat ze de rekening echt moest betalen. Inmiddels heeft ze zelfs een incassobureau achter zich aan dat dreigt met dagvaardingen. Geheel onterecht, maar het zorgt wel voor stress bij mevrouw Ekhart.

Niet betalen

Mevrouw Ekhart is niet van plan om te betalen en dat hoeft dus ook niet. De verkoop was niet rechtmatig omdat er voor een dergelijke dienst een handtekening gezet moet worden. Om toch van de vervelende telefoontjes en de dreigbrieven van het incassobureau af te komen is het verstandig om een goede email of brief te sturen waarin je uitlegt waarom het in jouw ogen niet nodig is om de rekening te betalen.

Vervolgens is het een kwestie van een dikke huid hebben en niet onrustig worden van de post van het incassobureau. Als jij duidelijk hebt aangegeven dat je de verkoop onrechtmatig vindt, is het aan het bedrijf om te bewijzen dat het wel rechtmatig is geweest.

Bluf

Als het bedrijf echt vindt dat ze een geldige overeenkomst met jou hebben, zullen ze je uiteindelijk voor de rechter dagen. Dan moet het bedrijf zijn gelijk aantonen. Vaak komt het niet zo ver en blijft het bij 'Bokitogedrag' van het bedrijf en het incassobureau.

Dat betekent dat als ze maar dreigend genoeg zijn, mensen vanzelf betalen. Ze bluffen dus en gaan ervan uit dat het geld dan binnenstroomt. Niet betalen en negeren is dan eigenlijk de enige oplossing. En je bedenken: de verkoop was onrechtmatig dus ik hoef niet bang te zijn.

De wet beschermt de consument tegen dit soort praktijken, maar wat nog veel beter werkt is zelfbescherming. Dat houdt in dat je bij zulk soort opdringerige verkoop beter gewoon op kan hangen. 'Ik heb geen interesse, ik wil dit niet, ik beëindig nu het gesprek', is een heel nette zin en vervolgens kun je de verbinding verbreken.