Steeds vaker turbulentie tijdens vliegreis: hoe gevaarlijk is het?

turbulentie.jpg

Heb jij ook zo’n hekel aan turbulentie tijdens het vliegen? Dan is er slecht nieuws: door klimaatverandering komt het steeds vaker voor, bevestigt nieuw onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Geophysical Research Letters. Moet jij je zorgen maken om je veiligheid? Radar zoekt het voor je uit.

Turbulentie heeft verschillende oorzaken

Om mee te beginnen: hoe ontstaat turbulentie? Het kan verschillende oorzaken hebben. Laag bij de grond, dus tijdens het opstijgen en landen, ontstaat er weleens turbulentie omdat de lucht wordt verstoord door harde wind. 

Hoger komt turbulentie onder andere door stijgende warme lucht. Deze lucht komt koude lucht tegen, koelt af en begint te zakken. Hierdoor ontstaan er golven, waar een vliegtuig op meebeweegt. Net als een boot die meedeint met de golven.

Over het onderzoek

Volgens het onderzoek leidt warmere lucht in de atmosfeer, veroorzaakt door de uitstoot van CO2, met name boven de Atlantische Oceaan tot meer turbulentie. Het onderzoek richt zich op ‘clear air turbulence’. Dat is turbulentie die optreedt terwijl de lucht strakblauw is. Juist deze turbulentie, die ontstaat door botsende luchtmassa’s, is niet te voorspellen omdat het niet te zien is op de radar. Een piloot kan er dus niet even omheen vliegen.

Zo vaak komt turbulentie voor

Is turbulentie een veelvoorkomend fenomeen? Turbulentie komt regelmatig voor, maar meestal in lichte vorm. De Internationale Burgerluchtvaartorganisatie onderscheidt vier niveaus: licht, matig, zwaar en extreem.

  • Licht: komt het vaakst voor. Naast wat trillingen, merk je er weinig van.  
  • Matig: komt bij minder dan 5 procent van de vluchten voor. Het vliegtuig schudt waardoor losse voorwerpen bewegen en drankjes soms omvallen.
  • Zwaar: komt bij minder dan 0,1 procent van de vluchten voor. Het vliegtuig verandert van snelheid en hoogte en verliest kort de controle. Losse objecten vliegen in het rond. 
  • Extreem: is zeer zeldzaam en komt dus nauwelijks voor. De effecten zijn nog heviger dan bij zware turbulentie. Het is voor de piloten lastig om controle te houden over het vliegtuig. 

De kans dat een vliegtuig neerstort door turbulentie is nihil. Vliegtuigen zijn namelijk zo ontworpen dat ze de zwaarst mogelijke turbulentie aankunnen. Dat neemt natuurlijk niet weg dat turbulentie erg vervelend kan zijn voor de mensen aan boord. 

Gewond door turbulentie

Uit cijfers van het Amerikaanse Federal Aviation Administration (FAA) blijkt dat tussen 1980 en 2008, 298 mensen ernstig gewond zijn geraakt door turbulentie. Hier zijn geen Europese cijfers van bekend.

Het gaat om 114 passagiers en 184 stewards of stewardessen. Jaarlijks stappen zo’n 800 miljoen mensen in de Verenigde Staten op een vliegtuig. De kans dat je gewond raakt, is dus klein.

Vliegmaatschappijen zeggen dat verwondingen grotendeels te voorkomen zijn. Dat simpelweg door, als daarnaar wordt gevraagd, te blijven zitten en je gordel om te doen. Jaarlijks lopen ongeveer 58 Amerikanen verwondingen op omdat ze hun gordel niet om hebben, aldus de FAA.