‘Stop met het eten van keukenzout’, zeggen TikTokkers: klopt dat wel?

Wat zegt de wetenschap?

Volgens Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid, zijn de verschillen tussen de verschillende soorten zout minimaal. "Zout is zout," zegt Seidell. "Het is gewoon natriumchloride, en dat is het bestanddeel van zowel Himalayazout als zeezout. Er zit dus eigenlijk niet zoveel verschil tussen."

Is het bleken van keukenzout schadelijk?

Een van de claims op sociale media is dat keukenzout wordt gebleekt en daarom onveilig zou zijn om te eten. Seidell legt uit dat, hoewel keukenzout inderdaad wordt bewerkt, dit proces geen reden tot zorg is. "Veel producten worden industrieel schoongemaakt en wit gemaakt, maar dat gebeurt met middelen die niet schadelijk zijn voor de gezondheid," aldus Seidell.

Het Voedingscentrum voegt hieraan toe dat alle voedingsmiddelen in Nederland, inclusief keukenzout, aan strikte regelgeving moeten voldoen volgens de Warenwet. "De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet hierop toe. Als keukenzout gezondheidsgevaren met zich mee zou brengen, zou het niet in de supermarkt liggen," aldus het Voedingscentrum.

Is Himalaya- en Keltisch zout gezonder?

Op sociale media wordt beweerd dat Himalayazout en Keltisch zeezout veel meer essentiële mineralen bevatten dan keukenzout, wat het gezonder zou maken. Seidell: "In feite is Keltisch zeezout niks meer dan zout met een beetje modder. De spoortjes aan mineralen en elementen die daarin zitten, zijn niet echt van belang."

Het Voedingscentrum sluit zich hierbij aan: "Himalayazout of Keltisch zout bevatten vergeleken met gewoon keukenzout een heel klein beetje meer van bepaalde mineralen en spoorelementen, maar dit is zo weinig dat het niet bijdraagt aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden."

Marianne Geleijnse, hoogleraar Voeding en hart- en vaatziekten aan de Wageningen Universiteit, voegt toe: "Mensen hechten bijvoorbeeld waarde aan magnesium in Keltisch zeezout, maar als je dat per gram uitrekent, kom je op vijf milligram magnesium. Dat is niks; in één opscheplepel broccoli zit al acht milligram, en in een volkoren boterham of glas melk zelfs 20 milligram."

Bovendien zijn er gezondere manieren om de benodigde mineralen binnen te krijgen, zoals via fruit, groente, brood en zuivel, aldus het Voedingscentrum.

Jodium

Wat keukenzout vaak ook anders maakt dan Himalaya- en Keltisch zout, is de toevoeging van jodium. "Aan keukenzout wordt vaak jodium toegevoegd, iets wat ontbreekt in Himalayazout en Keltisch zout. Dit is belangrijk vanwege de lage jodiuminname in Nederland. Daarom wordt aanbevolen om, als je zout gebruikt, vooral jodiumzout te gebruiken," zegt Seidell.

Geleijnse vult aan: "De overheid heeft ervoor gekozen om bakkerszout, en vooral het zout waarmee brood wordt gebakken, te voorzien van jodium, zodat we in Nederland gemiddeld meer jodium binnenkrijgen. Voor sommige groepen zitten we namelijk al op het randje qua jodiuminname."

Te veel zout is het risico

Het gezondheidsrisico van zout zit hem niet in het type zout dat je consumeert, maar in de hoeveelheid. "Als je dat zout gaat vervangen in even grote hoeveelheden door Himalayazout of Keltisch zeezout, dan ben je alleen maar heel veel duurder uit, maar niet veel gezonder," zegt Seidell.

"Er ontstaat een soort cultus rondom ‘gezond zout’, maar er is helemaal geen gezond zout," waarschuwt Geleijnse. Het Voedingscentrum voegt hieraan toe dat een te hoge zoutinname kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals verhoogde bloeddruk, hart- en vaatziekten, nierziekten en mogelijk zelfs maagkanker.

De grootste bron van zout in onze voeding is niet het zout dat we zelf aan ons eten toevoegen, maar het zout dat aanwezig is in bewerkte voedingsmiddelen. "We eten veel te veel zout in Nederland, en dat komt vooral door de toevoegingen in bewerkte producten," aldus Seidell.

Glas water met zout

Een andere trend op sociale media is het drinken van water met Keltisch zout om de dag mee te beginnen. Dit zou, volgens de video's, helpen tegen hoofdpijn en zorgen dat je minder vaak naar de wc hoeft.

Volgens het Voedingscentrum levert dit geen merkbare gezondheidsvoordelen op. "Behalve dat je eerder aan (of zelfs boven) de maximale aanbevolen hoeveelheid van 6 gram zout per dag zit, met alle negatieve gezondheidseffecten van dien," waarschuwt het Voedingscentrum.