Vingerhoedskruid is prachtig, maar giftig voor mensen en dieren

Heksenkruid

Vingerhoedskruid, ook bekend als heksenkruid, zie je steeds meer in Nederlandse tuinen. De plant kan wel twee meter hoog worden en bloeit met wel honderd bloemen, die lijken op vingerhoedjes. Ook kun je het in het wild vinden op meerdere plekken in Nederland. De plant kan dus een fraaie toevoeging aan je tuin zijn, maar draagt een gif waar mensen en dieren voor moeten oppassen.

Wat is het voor plant en waar groeit het?

Steeds meer mensen kiezen voor vingerhoedskruid als opvallende toevoeging aan hun tuin. Begrijpelijk, want de plant kan twee meter hoog worden en vult zich met honderd kleurrijke bloemetjes in de vorm van een kuipje, ofwel een vingerhoedje. Door die vele kuipvormige bloemen is de plant erg populair bij hommels en andere bijensoorten. Daarom kan het van meerwaarde zijn voor het ecosysteem van je tuin.

Baudewijn Odé van FLORON, een stichting die onderzoek naar wilde plantsoorten coördineert, legt uit waar je vingerhoedskruid kunt tegenkomen: "De plant groeit met name op open plekken. Zandbodems, open vlaktes, daar houdt-ie van. En ook in bossen waar een boom omgevallen of gekapt is, kan de plant kiemen."

Als jij vingerhoedskruid in je tuin gaat planten, heeft Odé wel een waarschuwing voor je: "Het is een mooie plant, maar heel giftig. In een tuin met kleine kinderen die alles in hun mond stoppen is zo'n plant niet ideaal."

Wat gebeurt er als jij met de plant in contact komt?

De giftige stoffen in vingerhoedskruid heten digitoxine en digitaline, zogenaamde hartglycosiden. Wanneer je deze binnenkrijgt heeft het effect op de hartspier. Dat effect kan ook in mindere mate bij aanraking ontstaan. Zorg daarom voor tuinhandschoenen bij het aanraken van de plant en wees op je hoede. 

Als je toch in aanraking komt met vers of gedroogd materiaal en je krijgt last van symptomen: raadpleeg onmiddellijk een arts. Het kan ziekenhuisopname tot gevolg hebben, afhankelijk van hoeveel je binnen hebt gekregen. In geval van huidcontact moet de huid goed worden gewassen.

Symptomen verschijnen meestal binnen drie uur na aanraking of inname. Dat begint met maagdarmstoornissen, mogelijk samen met duizeligheid, hoofdpijn, verwarring en soms stuipen. Dit kan een paar dagen duren.

Een onregelmatige en vertraagde polsslag is een kenmerkend symptoom. Een zware vergiftiging kan zelfs tot een hartstilstand leiden. De stoffen zitten in alle delen van de plant en deze wordt niet minder giftig als je het droogt of kookt.

Wel of niet in je tuin

Er zijn dus zeker voordelen aan het plaatsen van vingerhoedskruid in je tuin. Het is prachtig om te zien, bloeit van eind mei tot september, en is erg populair bij hommels en bijen. Het nadeel is dat je de plant op een veilige plek moet plaatsen en er voorzichtig mee moet zijn. 

Ook met huisdieren. Beesten als honden en katten zijn ook erg gevoelig voor het gif in de plant. Het is daarom een goed idee om een fysieke barrière om de plant te plaatsen, om ongelukken te voorkomen.

Vingerhoedskruid zaait zich erg snel uit. Als je de plant binnen perken wilt houden, knip dan de bloemstengels af na de bloei.