Reactie: ACM

ACM heeft in het verleden laten zien dit soort praktijken niet te dulden. Daarom heeft ACM destijds vergelijkbare praktijken van het bedrijf Fotosessie beboet. ACM zal niet aarzelen om weer in te grijpen als deze praktijken voortduren en daarbij zo nodig samenwerken met anderen.

Daarom ontvangt ACM hierover graag meldingen van consumenten via haar loket ConsuWijzer. ACM roept consumenten op om alert te zijn voordat zij ingaan op dit soort aanbiedingen. Dit kan door bijvoorbeeld eerst kennis te nemen van ervaringen van anderen met dit type foto sessie, bijvoorbeeld op de diverse internetfora.

Wat de regels die consumenten beschermen betreft, het volgende. Met ingang van 13 juni 2014 is de nieuwe consumentenrichtlijn van kracht geworden, waardoor onder andere de bedenktijd voor online of telefonisch gesloten overeenkomsten verlengd is naar 14 dagen. In de beantwoording van de vragen gaan wij uit van de nieuwe regels. In het dossier van Radar blijkt dat het merendeel van de casussen speelt na juni 2014.

Volgens de regeling van de wet Koop op Afstand kan de consument telefonisch een dienst afsluiten, zoals de fotosessie. Hier geldt overigens niet het schriftelijkheidsvereiste, dat geldt alleen voor een abonnement op een dienst.

Waar draait het hier om? De consument kan in beginsel telefonisch een overeenkomst sluiten voor de fotoshoot. Voorwaarde daarbij is dat het duidelijk moet zijn waar je als consument mee instemt (dus prijs en dienst). In principe heb je als consument dan bedenktijd. Daar kan je alleen afstand van doen als onder voorwaarden dat:

1. de nakoming van de dienst is begonnen met voorafgaande uitdrukkelijke instemming van de consument en
2. de consument heeft verklaard (dus erkend) afstand te doen van zijn recht van ontbinding zodra de handelaar is nagekomen.

Wat betekent dit: de consument moet zelf uitdrukkelijk instemmen en verklaren/erkennen afstand te doen van zijn bedenktijd, omdat hij de dienst al eerder wil afnemen. Alleen de mededeling van de ondernemer dat er geen bedenktijd is omdat de dienst al meteen wordt uitgevoerd/ingepland volstaat niet.

Hoe dat in de voorgelegde casussen is voorgevallen kan ACM niet beoordelen, omdat het dossier van Radar op dit punt geen informatie bevat.

Los van bovenstaande mogelijkheid geldt in het algemeen: Volgens de nieuwe regels geldt een bedenktijd van 14 dagen (was 7 werkdagen). Deze bedenktijd begint bij het afsluiten van een dienst maar alleen als je na het sluiten van de overeenkomst, schriftelijk of op een duurzame drager (e- mail) bent geïnformeerd over (in ieder geval) de bedenktijd en een formulier om de overeenkomst te ontbinden krijgt.

Na sluiten van de overeenkomst per telefoon moet dus op duurzame drager alle informatie over de overeenkomst worden verstuurd, dus wat je hebt afgesloten, voor wanneer uitvoering, wat het kost en met wie je een overeenkomst hebt en informatie over de bedenktijd.

Als je geen informatie over recht van bedenktijd heb gekregen of als het ‘modelontbindformulier’ ontbreekt, dan wordt de bedenktijd verlengd tot 12 maanden, zelfs als in de tussentijd de dienst is verricht. Dan hoef je als consument ook niet te betalen. Het ontbreken van andere informatie geeft geen verlenging van bedenktijd, maar kan grond zijn de overeenkomst te vernietigen als die informatie maar belangrijk genoeg was bij het besluit om de overeenkomst te sluiten. Onder het oude recht (overeenkomsten gesloten vóór 13 juni 2014) kon je ook afstand doen van je bedenktijd, en moest je die informatie ook schriftelijk (alleen brief) krijgen. Bij gebreke daarvan kreeg je wel extra bedenktijd van 3 maanden.

Is er tijdens het telefoongesprek, conform genoemde voorwaarden, toch ingestemd met dienst binnen de bedenktijd? Dan zou dat betekenen dat je informatie moet krijgen over feit dat je ingestemd hebt met het ingaan van de dienst binnen bedenktijd en erkend hebt afstand van je bedenktijd te doen zodra dienst is verricht. Krijg je die informatie na sluiten niet? Dan zou je op grond daarvan de overeenkomst mogelijk kunnen vernietigen. Bovendien geldt ook in het geval van instemming dat je als consument nog bedenktijd hebt zolang nog niet is nagekomen.

Daarnaast merkt ACM nog op dat zaken als deze (bedenktijd en informatie daarover) niet in de algemene voorwaarden horen te worden geregeld. De informatie moet duidelijk en begrijpelijk in een brief of mail (geen linkjes naar informatie elders).

Verder over de incassokosten het volgende. Incassokosten mogen voor bedragen tot € 268 max € 40 zijn. Voor hogere bedragen geldt 15% van de schuld. Incassokosten kunnen alleen worden opgelegd als er een schriftelijke aanmaning wordt verstuurd met daarin aankondiging van de incassokosten en nog een betalingstermijn van nog 14 dagen om zonder die extra kosten te betalen. Als er geen reden is om te betalen, moet consument dat ook niet doen. De consument kan (voor eigen gemoedrust) het betrokken incassobureau een briefje sturen dat hij de overeenkomst heeft ontbonden/vernietigd en dus niets gaat betalen.

Minderjarigheid? Als ondernemer overeenkomsten sluit met minderjarigen handelt hij in strijd met zijn eigen voorwaarden. Daar zou je dus al een beroep op kunnen doen. Los daarvan kent de wet de mogelijkheid voor de wettelijke vertegenwoordigers (meestal de ouders) om overeenkomsten van hun minderjarige kinderen te vernietigen als hun toestemming niet verondersteld mocht worden.

Tenslotte: Wat moet je nu doen als je kind zich heeft opgegeven voor een dergelijke foto shoot en je wilt van de afspraak af? Je kunt de overeenkomst vernietigen door Vakfotografen Mediagroep BV daar schriftelijk van in kennis te stellen en het advies is om in dat geval vooral niet te betalen.