Een staatsbank voor Nederland

Onlangs besteedde Radar aandacht aan de vraag of in Nederland behoefte is aan een staatsbank, en of SNS, nu al in staatshanden, deze functie zou moeten vervullen. In de uitzending van 15 februari lieten we vooraanstaande economen hierover aan het woord. Maar wat willen de kijkers zelf? We riepen op tot het invullen van een enquête hierover. Bijna 60.000 keer werd deze ingevuld. En wat blijkt? Maar liefst 81 procent van de respondenten is vóór een staatsbank.

Deze en andere resultaten van het onderzoek heeft Radar voorgelegd aan financiële politici. Je vindt ze in de uitzending. Hieronder hebben we enkele reacties uitgeschreven.

CDA, Erik Ronnes: 'Dat is een fors aantal, we zullen de uitkomsten goed analyseren.'

VVD woordvoerder financiën Aukje de Vries: 'Ik denk dat dat het gevolg is van wat er allemaal gebeurd is in het verleden in de financiële crisis, maar er is ook een heel pakket van maatregelen voor genomen om te zorgen dat wat er gebeurd is, niet weer kan gebeuren.'

SP, Arnold Merkies: 'Om een bank in staatshanden te houden, daar is een grote meerderheid voor. En daar moeten we rekening mee houden. Je kunt je afvragen: in hoeverre vertegenwoordigt het parlement de bevolking?'

Maatschappij boven commercie

Uit onze enquête blijkt dat 96 procent van de voorstanders van een staatsbank vindt dat deze het maatschappelijk belang boven het commercieel belang moet stellen.

PvdA, Henk Nijboer: 'Zo is het precies, dat is ook eigenlijk het nadeel van de beurs, de korte termijn aandeelhoudersmentaliteit wint het dan van de lange termijn en de maatschappelijke betrokkenheid. Ik vind ook dat SNS die lange termijn moet dienen, die nutsfunctie moet vervullen en dat ook moet blijven vervullen.'

Het CDA, Erik Ronnes: 'Het runnen van banken is een taak die niet bij het Rijk thuishoort. Als toezichthouder moeten we wel kijken of banken zich aan regels houden.'

Betalingsverkeer niet bij de bank

68 procent van de respondenten ziet het particuliere betalingsverkeer liever niet meer in handen van een commerciële bank. Zou de SNS die taak als staatsbank kunnen waarnemen?  

Ook de VVD vindt de huidige situatie waarin de SNS nog een staatsbank is, niet wenselijk. Woordvoerder financiën Aukje de vries: 'Het moet op een verantwoorde manier, maar wat ons betreft moet de stap gezet worden terug naar de markt.'

De PvdA: 'De betalingsfunctie, betaalverkeer, die nutsfunctie moet geborgd zijn.'

Volgens de SP zou de SNS een geschikte bank zijn om in staatshanden te blijven. 'Ik denk dat het een geschikte bank daarvoor zou zijn.'

Consument gaat voor zekerheid

Een staatsbank geeft misschien zekerheid, maar is commercieel gezien minder interessant. Zo kan een staatsbank niet omvallen en is je geld dus gegarandeerd. Maar je ontvangt minder rente. Ook mag een staatsbank niet aan oneerlijke concurrentie doen en dus over leningen niet de voordeligste rente bieden. In beide gevallen verkiest de grootste groep respondenten zekerheid boven het commerciële belang. Maar liefst 73% heeft liever het spaargeld gegarandeerd dan een hoge rente en 33% leent liever tegen hogere kosten bij een spaarbank dan bij een commerciële bank.

CDA: 'Mensen willen zekerheid, maar dat hoeft niet per se via een staatsbank te gebeuren. Wij vinden als CDA dat dit geen taak is voor de overheid.'

PvdA: 'We gaan zeker niet die bank naar de beurs brengen, dat gaat niet gebeuren.'

VVD: 'De minister komt nog met een voorstel hoe we verder gaan met de SNS bank en dat wachten wij rustig af.'Lees de complete enquêteresultaten.