Een smartphone voelt voor veel kinderen als onmisbaar. Zonder toestel lopen ze immers ‘van alles mis’. “Eerst mocht mijn dochter oefenen met een oude iPhone van mijn moeder”, vertelt Nienke (46) uit Amstelveen, aan Radar. “Geen apps, alleen WhatsApp, zodat ze wel mee kon doen in de groepsapps van haar hockeyteam en klas. Dat vond ik prima zo voor haar eerste jaar. Ze was nog maar elf tenslotte.”

Nieuw of tweedehands?

Een gloednieuwe smartphone is best duur. Daarom koos Nienke voor een refurbished iPhone. “Zo kreeg mijn dochter toch voor een redelijke prijs een goed toestel, dat hopelijk een aantal jaren meegaat. Ze mocht zelf kiezen tussen Android of iPhone, maar ik had vooraf het budget bepaald.”

Als je een gebruikt of refurbished toestel koopt, zijn er verschillende dingen om op te letten:

• Reviews: kijk naar de ervaringen van andere klanten van de leverancier.
• Onderdelen: vraag de leverancier of er originele onderdelen zijn gebruikt.
• Garantie: ga voor een goede garantie, dan draai je niet zelf op voor de kosten als er iets misgaat. Een toestel met een korte garantie lijkt goedkoop, maar kan een dure valkuil zijn.
• Batterij: check hoe gezond de accu nog is. Bij iPhones zie je dat in de instellingen; alles boven de 85% is prima. Zit het lager, dan loopt de accu sneller leeg en moet je waarschijnlijk al gauw een nieuwe laten plaatsen.
• Updates: kijk hoe lang het toestel nog beveiligingsupdates krijgt. Bij Apple is dat vaak zes tot zeven jaar vanaf de lancering van het model. Een iPhone die vijf jaar geleden uitkwam, krijgt dus nog maar één of twee jaar ondersteuning. Bij Android verschilt het per merk, maar ook daar telt de periode vanaf de introductie. Check daarom altijd even hoe oud het model is dat je op het oog hebt.

Fysieke bescherming

Na de aankoop van een toestel ben je er nog niet. Een stevig hoesje en een screenprotector zijn onmisbaar. Het kost misschien een paar tientjes en ziet er wellicht minder ‘ziek’ uit, maar het voorkomt dure reparaties die zo honderden euro’s kunnen kosten.

Toezicht en veiligheid

Veel ouders maken zich vooral zorgen over wat hun kind online doet. Nienke maakte duidelijke afspraken hierover: “Mijn dochter kan geen in-app aankopen doen, want haar telefoon staat onder mijn Apple-account. Als ze iets probeert, krijg ik een mail. Sinds kort heeft ze Snapchat en ook dan krijg ik een melding als ze iemand toevoegt. Als ze een andere app wil installeren gaat dat in overleg.”

Apple Schermtijd en Google Family Link

Met Apple Schermtijd en Google Family Link kunnen ouders meekijken. Je ziet welke apps gebruikt worden, stelt limieten in (bijvoorbeeld geen telefoon na negen uur ’s avonds) en kunt aankopen blokkeren of laten goedkeuren.

Schermtijd: wat is verstandig?

Wie wil weten wat ‘gezond’ schermgebruik is per leeftijdsgroep, kan zich oriënteren op deze bronnen en adviezen.

• Rijksoverheid

• Nederlands Jeugdinstituut en Rijksoverheid

Kans op mentale problemen

Dit lijken geen overdreven adviezen. Uit een recente Amerikaanse studie (Arxiv, augustus 2025) blijkt dat meer dan 4 uur schermtijd per dag de kans vergroot op mentale problemen zoals angst, depressie, gedragsstoornissen en ADHD. Kinderen die zo lang achter een scherm zaten, hadden vaker last van slaapproblemen en te weinig beweging. 

Ook de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 laat zien dat 12,9 procent van de jongeren risico loopt op problematisch socialemediagebruik. Om ouders meer houvast te geven presenteerde staatssecretaris Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) in juni de nieuwe ‘Richtlijnen gezond en verantwoord scherm- en socialemediagebruik’. Deze zijn opgesteld in samenwerking met wetenschappers, deskundigen en maatschappelijke organisaties. 

Appen met oma, of scrollen op TikTok

Experts stellen dat niet alleen de duur van het schermgebruik telt, maar ook wat kinderen doen op hun telefoon. Een educatief filmpje of even appen met opa en oma is iets anders dan gedachteloos scrollen op TikTok. Ook de reden waarom een kind veel op de telefoon zit, kan te maken hebben met mentale gezondheid: jongeren die hun toestel vooral gebruiken om zich beter te voelen of om problemen te vergeten, lopen extra risico op emotionele klachten.

Digitale veiligheid

Ouders hebben vaak vragen over de veiligheid wanneer kinderen alleen zijn met hun telefoon. De Rijksoverheid stelt dat veiligheid in de digitale wereld net zo belangrijk is als in het echte leven. Kinderen hebben daarom online recht op bescherming tegen schadelijke inhoud, cyberpesten en ongewenst contact met onbekenden.

Het Netwerk Mediawijsheid biedt voorlichting aan ouders en kinderen over online media en het omgaan met risico’s. 

Niet onderhandelbare afspraken

Nienke is trots op haar dochter en houdt ondertussen een stevig oogje in het zeil. “Tot nu toe gaat ze er voorzichtig mee om. Het helpt dat ze weet dat ik meekijk en dat de afspraken niet onderhandelbaar zijn.”