Hypotheek aanvragen met een studieschuld: is verzwijgen echt je beste optie?

‘Anders kan ik geen huis kopen’

Radar was benieuwd waarom zoveel starters hun studieschuld verzwijgen en plaatste een oproep op Instagram. De reacties komen eigenlijk allemaal op hetzelfde neer: als je je studieschuld niet verzwijgt, kun je geen huis kopen. “Anders was het onmogelijk om een hypotheek te krijgen”, luidt een van de reacties bijvoorbeeld. 

“Anders kreeg ik de hypotheek niet”, vertelt een ander. “En dat terwijl ik de hypotheeklasten samen met de afbetaling van mijn studieschuld makkelijk zou kunnen dragen. De huur van ons vorige huis was immers al ontzettend hoog.” 

Hoeveel invloed heeft je studieschuld?

Hypothecair planner Roel Wonders legt uit dat je studieschuld inderdaad kan zorgen voor een lagere hypotheek. Je moet namelijk geld hebben om je studieschuld terug te betalen en daardoor heb je minder geld over om daarnaast nog een hypotheek af te lossen. 

Hypotheekverstrekkers kijken daarom naar het bedrag dat je maandelijks moet terugbetalen aan DUO. “Als je 20 euro per maand terug moet betalen, betekent dat ongeveer 5.000 euro minder hypotheek”, vertelt Wonders. “En als je 100 euro per maand terugbetaalt, betekent ongeveer 25.000 euro minder hypotheek.”

Je studieschuld kan de hoogte van je hypotheek dus behoorlijk drukken, terwijl jij je daar als student misschien niet bewust van was of niet goed over bent voorgelicht. Wonders begrijpt dan ook dat starters het idee hebben dat ze hun studieschuld moeten verzwijgen, maar pleit er toch voor om hem eerlijk aan te geven. 

‘De bank komt er toch niet achter’

Het idee dat de bank er toch niet achter kan komen dat jij een studieschuld hebt, is namelijk niet helemaal juist. Wonders vertelt: “Het klopt dat je studieschuld niet BKR-geregistreerd is en dat banken hem dus niet op die manier kunnen zien. Maar ze kunnen er wel op andere manieren achter komen." 

Veel geldverstrekkers werken tegenwoordig namelijk met brondata. Dit is een soort dienst waarbij - als jij daar toestemming voor geeft - alle benodigde gegevens direct bij de bron worden opgevraagd. Hierdoor hoef jij niet steeds in te loggen bij instanties als de Belastingdienst, MijnPensioenoverzicht, MijnOverheid, UWV en DUO om alle documenten te verzamelen. Bijkomend nadeel: hierdoor kunnen hypotheekverstrekkers ook je gegevens bij DUO zien. 

Je studieschuld kan daarnaast naar voren komen in je bankafschriften. Om je hypotheekdossier compleet te maken, moet je vaak je bankafschriften van een volledige maand aanleveren. Bijvoorbeeld om je rekeningnummer te controleren of omdat de bank wil zien dat je salaris op je bankrekening wordt bijgeschreven. “Als er een afschrijving naar DUO op je bankafschriften voorkomt, kan de bank ook zien dat je een studieschuld hebt”, aldus Wonders. 

Welke gevolgen heeft verzwijgen?

“Veel banken gaan er best coulant mee om als ze er tijdens je hypotheekaanvraag achter komen dat je toch een studieschuld hebt”, vertelt Wonders. “Ze toetsen dan opnieuw hoeveel je kunt lenen en kijken of je het gat bijvoorbeeld met spaargeld op kunt vullen. Kan dat niet? Dan wijzen ze je aanvraag af.”

Dit zou kunnen betekenen dat de aankoop van je eerste woning niet door kan gaan. En als de ontbindende voorwaarden op dat moment al zijn verstreken, kan het annuleren van je koopovereenkomst je tienduizenden euro’s kosten. Dit geldt ook als je hebt geboden zonder voorbehoud van financiering. 

Het kan overigens nog grotere gevolgen hebben als je hypotheekaanvraag al geaccepteerd is en je lening al loopt. Bijvoorbeeld als je gaat verhuizen en gebruik wilt maken van de meeneemregeling. 

“De bank vraagt dan opnieuw stukken aan en als dan blijkt dat je gelogen hebt over je studieschuld, kun je in de problemen komen. Ze kunnen dan in één keer je hele hypotheek terugvorderen, wat vaak betekent dat je je huis moet verkopen”, legt Wonders uit. “Daarnaast kan de bank registreren dat je fraude hebt gepleegd.” 

Is je studieschuld versneld aflossen beter?

Om dit te voorkomen, is het dus verstandig om je studieschuld netjes aan te geven bij je hypotheekaanvraag. Is er dan wel een manier om ervoor te zorgen dat het niet te veel invloed heeft op de hoogte van je hypotheek? Is het bijvoorbeeld slim om je studieschuld zo snel mogelijk af te lossen? 

“Nee”, zegt Wonders. Extra aflossen heeft namelijk helemaal niet zo veel effect op het maandbedrag dat je moet aflossen en dus ook niet veel op de hoogte van je hypotheek. 

En ook als je jouw studieschuld volledig af zou kunnen lossen, is dat niet je beste optie. “Als je hem volledig aflost, kun je vaak precies dat bedrag extra hypotheek krijgen”, legt Wonders uit. “De meeste mensen hebben bij DUO een laag rentepercentage, lager dan de rente die ze over hun hypotheek gaan betalen. Als je het geld hebt om je studieschuld in één keer af te lossen, kun je dat bedrag daarom beter als eigen geld meenemen bij het kopen van een huis en zo je hypotheek (met hogere rente) wat lager houden.”

Zijn er nog andere opties?

Een andere tip die Wonders meegeeft: bekijk of je een starterslening kunt afsluiten bij jouw gemeente. “Dit is een bedrag dat je via de gemeente kunt lenen voor het kopen van je eerste huis. Vaak hoef je hier de eerste drie jaar geen aflossing en rente over te betalen, waardoor de bank het niet ziet als een financiële verplichting.” 

Deze lening heeft daarom geen invloed op de hoogte van je hypotheek en kan het verlagende effect van je studieschuld misschien ondervangen.

Je kunt ook nog overwegen om de familielening toe te voegen. Dit is een lening bij bijvoorbeeld je ouders waarover rente en aflossing wordt gerekend en wordt vastgelegd in een leningovereenkomst. Spreek je vervolgens in een aanvullende overeenkomst je ouders af dat ze voornemens zijn om de rente en aflossing ieder jaar terug te schenken dan zien een aantal banken die als een lening zonder lasten. 

Deze lening ziet een bank dan ook niet als een financiële verplichting en heeft geen invloed op de hoogte van de hypotheek en kan ook het verlagende effect van je studieschuld misschien opvangen.