Instagram kan je locatie zichtbaar maken – zo houd je de controle

Instagram heeft een nieuwe kaartfunctie waarmee zichtbaar wordt waar je nu bent en onlangs bent geweest. Voor gebruikers lijkt dat handig of zelfs leuk, maar de keerzijde is dat je daarmee gevoelige informatie vrijgeeft. De Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt dat locatiegegevens veel meer kunnen onthullen dan je denkt, van je woonadres tot je bezoek aan een arts of religieuze plek. Hoe werkt de kaartfunctie precies, en welke risico’s zijn er als je je locatie deelt?
Hoe werkt het precies?
Instagram benadrukt dat de functie niet automatisch aanstaat. Je moet hem zelf inschakelen en kunt kiezen wie je locatie ziet, bijvoorbeeld alleen goede vrienden en familie. Op papier klinkt dat veilig, maar er zit een addertje onder het gras. Ook zonder dat je actief je locatie deelt, kan deze zichtbaar worden op de kaart.
Hoe? Door een locatietag in een post of story. Instagram meldt bij het openen van de kaartfunctie dat locatietags automatisch zichtbaar worden op de kaart van je volgers: “locatietags vullen de kaart”. Daar gaat het gemakkelijk mis, want veel gebruikers denken dat hun locatie niet gedeeld wordt, terwijl die via een tag toch op de kaart terechtkomt.
Miljoenen Nederlanders op Instagram
In Nederland gebruiken maandelijks 8,2 miljoen mensen Instagram, 5,9 miljoen zelfs elke dag. Daarbij is het delen van je locatie steeds normaler geworden: zo’n 40 procent van Generatie Z deelt zijn locatie met drie of meer mensen, en meer dan 70 procent van Nederlandse gezinnen gebruikt apps om locaties binnen het gezin te delen.
Het verschil is dat dit meestal besloten apps zijn. Zodra je locatie openbaar op Instagram verschijnt, kan iedereen met toegang tot jouw profiel meekijken met waar je bent of bent geweest. Dat brengt de nodige risico’s met zich mee, waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens.
“Zulke gegevens wil je voor jezelf houden, het is informatie die andere mensen of onbekenden niets aangaat.”Woordvoerder namens de AP
Advies van de Autoriteit Persoonsgegevens
Een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) geeft aan dat het delen van je locatie gevoeliger kan zijn dan veel mensen beseffen. “Anderen kunnen namelijk al jouw stappen nagaan en dat brengt risico’s met zich mee,” aldus de AP.
Zo kan uit locatiegegevens worden afgeleid waar je woont, wanneer je wel of niet thuis bent, hoe vaak je bij de dokter komt of dat je bijvoorbeeld een religieuze plek bezoekt. “Maar ook of je naar een psycholoog gaat of een familielid bezoekt in de gevangenis. Zulke gegevens wil je voor jezelf houden, het is informatie die andere mensen of onbekenden niets aangaat,” zegt de AP.
Volgens hen maakt dit je kwetsbaar voor kwaadwillenden: “Denk aan inbrekers, stalkers of andere criminelen.” Het advies is daarom om goed te kijken naar wat je met wie wilt delen en welke gegevens je liever privé houdt, voordat je de kaartfunctie of locatietags gebruikt.
Ook Veiliginternetten.nl en Netwerk Mediawijsheid adviseren terughoudend te zijn. Zij wijzen erop dat veel mensen niet doorhebben hoeveel apps al toegang hebben tot hun locatie. De tip: zet de toestemming voor locatie delen standaard op ‘Alleen bij gebruik’ en controleer regelmatig je privacyinstellingen. Zo voorkom je dat je onbewust je locatie deelt.
Wie houdt toezicht?
De AP geeft aan zelf geen uitspraak te doen over de kaartfunctie van Instagram, omdat moederbedrijf Meta in Ierland is gevestigd. De Ierse Data Protection Commission (DPC) is in dat geval de leidende toezichthouder.
Die heeft zich eerder al stevig uitgesproken over de omgang van Instagram met data van jongeren. In 2022 kreeg Meta bijvoorbeeld een boete van 405 miljoen euro opgelegd vanwege overtredingen van de Europese privacyregels. Ook zijn er andere forse sancties geweest, waaronder boetes van 180 miljoen euro voor Instagram en 210 miljoen euro voor Facebook wegens schendingen rond gepersonaliseerde advertenties.
Over de specifieke kaartfunctie of locatiedeling heeft de DPC voor zover bekend nog geen publiek standpunt ingenomen.
Zo houd je zelf de regie
De kaartfunctie van Instagram kan handig zijn om snel af te spreken of vrienden te vinden, maar diezelfde kaart maakt jou ook vindbaar voor anderen. Door bewust te kiezen wat je deelt, met wie en wanneer, houd je zelf de controle.
Allereerst, bedenk goed of je de kaartfunctie aanzet. Doe je dat wel, kijk dan eens kritisch naar je volgerslijst en beperk je instellingen tot de mensen die je vertrouwt. Post een foto liever achteraf in plaats van live, en verwijder af en toe gevoelige tags uit oudere berichten. Zo voorkom je dat je meer weggeeft dan je wilt, en blijft Instagram leuk zonder dat je de deur voor iedereen openzet.
Tip: Wil je helemaal geen locatietoegang geven aan apps?
- Open ‘Instellingen’ op je iPhone
- Ga naar ‘Apps’
- Scroll naar beneden en kies ‘Instagram’ (of andere apps)
- Tik op ‘Locatie’
- Kies onder 'Sta toegang tot locatie toe' voor 'Nooit'
Op Android:
- Open 'Instellingen'
- Ga naar 'Apps' of 'Apps & meldingen'
- Kies de app, bijvoorbeeld 'Instagram'
- Tik op 'Machtigingen'
- Zet 'Locatie' uit of kies 'Weigeren'