'Maximum hypotheekschuld moet verder omlaag'
Het maximale bedrag dat mensen moeten kunnen lenen voor een huis, moet verder omlaag. Dat staat in een adviesrapport van een nieuw adviesorgaan van de regering, het Financieel Stabiliteitscomité (FSC). Door de verlaging moet worden voorkomen dat huizenbezitters met een restschuld blijven zitten als er opnieuw crisis ontstaat.
Momenteel kunnen huizenkopers in Nederland 103 procent van de koopsom lenen. In 2018 moet dat verlaagd zijn tot 100 procent. Als het aan het FSC ligt, gaat het kabinet nog een stap verder en wordt de hypotheeklimiet ieder jaar met 1 procentpunt verlaagd tot het maximum op 90 procent ligt. Dat sluit aan bij de recente aanbevelingen van onder meer het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Veel besparingen
Het comité wijst erop dat een limiet van 90 procent internationaal gezien nog steeds hoog is, maar acht een verlaging naar 80 procent niet wenselijk. Dat werd naast het IMF ook bepleit door de commissie-Wijffels. 'Dit zou omvangrijke extra besparingen vergen van jonge huishoudens, terwijl de aanvullende baten in termen van financiële stabiliteit steeds beperkter worden'.
Meer vraag huurwoningen
Het Centraal Planbureau (CPB), dat als externe deskundige meedeed aan de beraadslagingen, lijkt kritisch. Zo zal een verlaging van de limiet leiden tot minder vraag naar koopwoningen en meer vraag naar huurwoningen. Ook heeft de maatregel mogelijk een daling van de huizenprijzen tot gevolg. Het adviesorgaan wijst erop dat de baten van de maatregel lastig te kwantificeren zijn en de financiële stabiliteit 'naar onze inschatting slechts in beperkte mate bevorderen'. Maar de kosten zijn mogelijk aanzienlijk, aldus het CPB.
Reactie Vereniging Eigen Huis
Het verlagen van het maximale bedrag dat mensen kunnen lenen voor een huis is een slecht idee, maar bovenal overbodig. Dat oordeelde de Vereniging Eigen Huis (VEH) donderdag in een reactie op het adviesrapport van het Financieel Stabiliteitscomité (FSC).
Volgens de VEH is er nu al een systeem waarbij mensen die een hypotheek sluiten ook direct aflossen. 'Dat betekent in de praktijk vaak dat na vijf jaar al is afgelost tot 90 procent van de woningwaarde. Inclusief inflatie kan dat zelfs al tot 80 procent zijn', aldus de VEH. 'Met het huidige systeem van aflossen is de verhouding tussen hypotheekschuld en de waarde van de woning al gewaarborgd.'
Reactie Nederlandse Vereniging van Banken
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) vindt het advies van de FSC 'onnodig en onverstandig'. Volgens de brancheorganisatie wegen de voordelen lang niet op tegen de nadelen. Zo zullen starters de koop van hun eerste huis met vijf tot zeven jaar moeten uitstellen. Daarbij komt dat huurwoningen niet voorradig zijn, of zo duur dat er weinig ruimte overblijft om te sparen.
De NVB vreest dat door de vraaguitval die daarmee gepaard gaat de huizenprijzen met zo'n 5 procent kunnen dalen. Daardoor duurt het voor huishoudens die nu al een schuld hebben die groter is dan de waarde van hun woning, nog langer voor zij 'boven water' zijn.
Bron: ANP