Reumapatiënten extra getroffen door coronapandemie: groot tekort aan ontstekingsremmers

In het begin van 2021 werd duidelijk dat deze ontstekingsremmers ook werken tegen het coronavirus. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaf in juli het advies aan artsen om deze middelen te gebruiken bij ernstige infecties, waarna de vraag naar de medicijnen explodeerde. 

Handen niet meer gebruiken

Hierdoor dreigen nu globaal tekorten. Voor reumapatiënten zijn deze medicijnen van groot belang. Zonder dit middel beschadigen ze hun gewrichten en zouden zij mogelijk hun handen niet meer kunnen gebruiken.

Kans op blijvende schade

‘Elke keer als die medicatie onderbroken wordt, is er een risico dat de ziekte actiever wordt’, zegt Inger Meek, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie. ‘En als dat gebeurt, levert dat ongemak op door de pijn en beperkingen en kans op blijvende schade aan de gewrichten. Elke verandering in medicatie is voor een reumapatiënt dus een hele spannende periode.’

Snel meer medicijnen produceren is geen optie

Het gaat om de medicijnen tocilizumab en sarilumab van respectievelijk de farmaceuten Roche en Sanofi. Op korte termijn meer remmers produceren is niet mogelijk. Het zou gaan om complexe middelen die een bepaald eiwit (IL-6) bestrijden. Het maken van deze medicijnen is erg lastig en kan daarom niet worden uitbesteed aan andere farmaceuten. 

Weinig voorraad

Door het tekort hebben de apotheken van de Nederlandse ziekenhuis nog een kleine provisie. Om zo zuinig mogelijk met deze voorraad om te gaan, krijgen patiënten die besmet zijn met corona een lagere maar effectievere dosis.

‘Op is op’

‘Er is in principe geen tot weinig voorraad meer beschikbaar’, vertelt Nicole Hunfeld, voorzitter van de landelijke Commissie Acute Tekorten Geneesmiddelen. ‘We proberen het zo lang mogelijk uit te zingen. We verwachten begin januari weer een nieuwe levering. Maar zeker is dat absoluut niet. De ene keer krijg je het wel en een andere keer hoor je op het laatste moment dat het nog twee weken gaat duren. In dat geval is er geen alternatief voor coronapatiënten. Op is op.’

‘Heel belangrijk dat medicatie stabiel gegeven wordt’

Enkele honderden patiënten met reumatoïde artritis of reuscelarteriitis kunnen wel met zekerheid tocilizumab blijven gebruiken. Het medicijn moet dan wel op een andere, meer risicovolle, manier worden toegediend. Doordat de flacons die voor infusen worden gebruikt wereldwijd op zijn, kunnen deze medicijnen alleen nog via injecties gegeven worden.

De verandering werd afgelopen week gestart, maar het zal voor de patiënten wel stress met zich meebrengen. ‘Voor hun ziekte-activiteit is het heel erg belangrijk dat de medicatie stabiel gegeven wordt’, zegt Meek.

Tekorten raken meer patiënten

Het zijn niet alleen reumapatiënten die worden benadeeld door de tekorten. Toekomstige coronapatiënten  kunnen de medicijnen ook goed gebruiken om ernstige longontsteking te voorkomen. Dit zal niet worden vergoed door de verzekering. In tegenstelling tot reumapatiënten is een eenmalige toediening via infuus voldoende.

Mensen krijgen wel nog een minder sterke ontstekingsremmer: dexamethason. Hunfeld: ‘Daar ga je dan op varen. Maar het is niet uit te sluiten dat meer patiënten dan toch sneller aan de beademing gaan, en naar de IC moeten.’

Bron: NOS