Snoep en frisdrank zonder suiker: een goed alternatief?
Lightfrisdrank en suikervrije dropjes: voorbeelden van producten waarbij de suikers (gedeeltelijk) zijn vervangen door zoetstoffen. De producten bevatten veel minder calorieën en kunnen een goede vervanging zijn voor producten met suiker, al zijn ze toch niet helemaal de gezondste keuze. We leggen je uit wat je moet weten.
We weten dat het niet goed voor je is als je te veel suiker binnen krijgt, al helemaal wanneer het gaat om suiker dat aan een product is toegevoegd. Omdat we nou eenmaal van zoete dingen houden, zijn er tal van producten op de markt waarbij de suikers zijn vervangen door zoetstoffen. Deze producten zijn dan 'light', 'suikervrij' of 'suikerarm'.
Definities light, suikervrij en suikerarm
- Een product mag light heten als het minimaal dertig procent minder suiker bevat in vergelijking met het oorspronkelijke product.
- Een product mag suikervrij worden genoemd als het een suikergehalte heeft van maximaal 0,5 gram per 100 gram of 0,5 gram per 100 milliliter. Deze term wordt meestal gebruikt om aan te geven dat er geen suikers zijn toegevoegd aan een product, omdat er ook producten zijn waar van nature suiker in zit (zoals groente en fruit).
- Een product mag suikerarm heten als het een suikergehalte heeft van maximaal 5 gram per 100 gram of 2,5 gram per 100 milliliter.
Wat zijn zoetstoffen precies?
Zoetstoffen zorgen voor de zoete smaak in producten die light, suikervrij of suikerarm zijn. 'Er zijn ontzettend veel verschillende zoetstoffen en vaak worden dezelfde stoffen gebruikt in frisdrank en snoep (en nog tal van andere producten)', zegt Anne Lutgerink van het Voedingscentrum. Er zijn twee soorten zoetstoffen:
- Niet-intensieve zoetstoffen (polyolen): Deze zijn ongeveer half zo zoet tot even zoet als suiker. De smaak lijkt erg op die van suiker en ze hebben geen bijsmaak, wat bij de meeste intensieve zoetstoffen wel het geval is. Polyolen leveren wel calorieën, maar ongeveer twee keer zo weinig als suiker: rond de 2,4 kcal per gram (polyolen) ten opzichte van 4 kcal per gram (suiker).
- Intensieve zoetstoffen: Deze zijn 30 tot wel 37.000 keer keer zoeter dan suiker. Ze leveren geen of nauwelijks calorieën, omdat je maar een klein beetje nodig hebt voor de smaak. Hier zit wel een bijsmaak aan.
En zijn er nog bepaalde zoetstoffen beter of slechter dan andere? 'Soms zijn er verhalen in omloop met waarschuwing voor E-nummers zoals de zoetstof aspartaam, omdat deze schadelijk voor de gezondheid zouden zijn. Deze verhalen zijn vaak gebaseerd op verkeerde conclusies en onzorgvuldige onderzoeken', zegt Lutgerink. De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) beoordeelt of de stoffen veilig gebruikt kunnen worden. Vervolgens krijgen ze van de Europese Commissie een E-nummer.
Op de website van het Voedingscentrum vind je welke zoetstoffen er allemaal zijn en in welke producten ze worden gebruikt.
Minder calorieën, maar dat maakt het niet gelijk gezond
'Producten met zoetstoffen kunnen een goed alternatief zijn voor suikerhoudende producten, bijvoorbeeld als je op calorieën of je bloedsuikerspiegel wilt letten', zegt Lutgerink. Tegelijkertijd zijn deze producten alsnog tussendoortjes en brengen ze je qua voedingswaarden weinig waar je lichaam wat aan heeft. Daarbij zijn de producten vaak nog erg zuur, wat bijvoorbeeld slecht is voor je tanden. Je kunt natuurlijk gewoon af en toe een glas lightfrisdrank drinken of wat suikervrije snoep eten, maar weet dat het ook nadelige effecten kan hebben.