Voedingscentrum waarschuwt: Ozempic geen wondermiddel
Het Voedingscentrum waarschuwt dat afslankmiddelen zoals Ozempic en Wegovy op zichzelf niet als brede oplossing tegen overgewicht moeten worden gezien. De middelen, die semaglutide bevatten en de eetlust onderdrukken, zijn volgens directeur Petra Verhoef alleen geschikt voor specifieke doelgroepen en altijd onder medische begeleiding. “Obesitas is een complexe aandoening met onder andere biologische, psychologische en sociale oorzaken. Eetlustremmers alleen zijn ongeschikt als brede oplossing tegen overgewicht. Het kan de aandacht afleiden van één van de diepere oorzaken van overgewicht: de ongezonde voedselomgeving waarin we leven,” zegt ze.
Geen duurzame oplossing zonder bredere aanpak
Kijk je naar de samenleving, dan biedt medicatie alleen geen blijvende oplossing voor het groeiende probleem van overgewicht in Nederland. “We zien dat dit idee zich bij sommigen langzaam nestelt en vinden dat zorgelijk. Niet omdat we mensen die worstelen met verliezen van gewicht iets zouden misgunnen – integendeel – maar omdat het de aandacht kan afleiden van de diepere oorzaken van overgewicht: het overvloedige aanbod van voedsel dat voortdurend uitnodigt om te overeten,” waarschuwt Verhoef.
Volgens het Voedingscentrum moet er daarom meer aandacht komen voor structurele oorzaken, zoals de ongezonde voedselomgeving. In veel situaties is calorierijk, ongezond voedsel makkelijker en goedkoper verkrijgbaar dan gezonde alternatieven. Dat beïnvloedt de keuzes die mensen maken en maakt het lastig om een gezond eetpatroon vol te houden.
Tijdelijk effect en mogelijke bijwerkingen
Het effect van semaglutide is tijdelijk. “Je hebt de middelen levenslang nodig. Stop je ermee, dan kun je weer in gewicht aankomen. Er kunnen schadelijke bijwerkingen zijn, veel is nog onbekend,” zegt Verhoef. Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) registreerde in 2024 vijfenzeventig meldingen van gezondheidsproblemen door afslankmedicatie, tegenover eenenveertig in 2023. Vaak ging het om mensen die de middelen zonder medische begeleiding gebruikten.
Samenwerken aan gezondere keuzes
Het Voedingscentrum pleit voor een brede aanpak: een gezondere voedselomgeving, betere voedselvaardigheden, passende ondersteuning voor mensen met overgewicht én toegang tot medicatie voor wie het nodig heeft. Alleen door gezamenlijk op te trekken – van beleidsmakers en zorgprofessionals tot de voedselindustrie en consumenten – kan worden voorkomen dat steeds meer mensen afhankelijk raken van medicatie.
Wat je zelf kunt doen
- Laat eerst de medische noodzaak vaststellen door een arts.
- Koop afslankmedicatie nooit via onbetrouwbare kanalen.
- Bespreek vooraf met je arts welke bijwerkingen mogelijk zijn en hoe vaak controle nodig is.
- Wees kritisch op claims die te mooi lijken om waar te zijn.
- Blijf ook mét medicatie werken aan een gezonde leefstijl met voldoende beweging, gevarieerde voeding en een goed slaapritme.