De WOZ-waarde wordt altijd bepaald door de waarde van je woning op 1 januari een jaar eerder. In deze eerste maanden van 2022 ontvang je dus de waarde die je woning had op 1-1-2021. Grote kans dat daar wel een sprong wordt gemaakt, gezien de oververhitte woningmarkt waarin overbieden niet meer is weg te denken.

De ingeschatte waarde van je huis is van invloed op de Onroerende Zaakbelasting (OZB) en op het Eigenwoningforfait. In sommige gemeenten bewegen de waterschapsbelastingen ook mee met de WOZ. Ook de erf- en schenkbelasting wordt hoger bij een hogere woningwaarde, maar die komen pas in beeld bij overlijden van de woningeigenaar. Het kan al met al wel lonen om te kijken naar de hoogte van de WOZ-waarde.

Zoveel levert een lagere WOZ-waarde op

Hoeveel kun je dan eigenlijk besparen? We hebben een rekenvoorbeeld voor je. Je hebt een woning van 225.000 euro in Almere*. Je vindt de WOZ-waarde te hoog, omdat jouw woning een oude keuken en badkamer heeft, terwijl de huizen eromheen bijna allemaal opgeknapt zijn en dus meer waard zijn. Als je WOZ-waarde met 25.000 euro omlaag gaat, bespaar je dat jaar: 25,23 euro OZB (tarief: 0,1009%) en 112,50 euro aan eigenwoningforfait (tarief: 0,45%). De WOZ-waarde is in Almere niet van invloed op de waterschapsbelastingen.

Totale besparing is hierbij dus 137,73 euro in dat jaar. Als je zelf bezwaar maakt, kost het jou en de gemeente niets. Als je het via een bureau doet, kost dat jou niets, maar de gemeente vaak meer dan 600 euro.

Veel mensen blijken niet te weten dat een bezwaar via een bedrijf de gemeente (en dus jou als belastingbetaler) geld kost, zo blijkt uit onderzoek van Radar. Wat ook blijkt uit de ervaringen van ruim 11.610 woningbezitters, is dat degenen die zélf bezwaar indienen vaker succes hebben. Bekijk alle resultaten van ons WOZ-onderzoek in dit artikel.

Officieel bezwaar indienen

De besparingen op de OZB en het eigenwoningforfait vallen vaak mee. Volgens de Vereniging Eigen Huis (VEH) geven bezwaarbureaus mensen echter het idee dat ze heel veel geld mislopen als ze de waarde niet aanvechten. Dat de huizenprijzen explosief stijgen draagt bij aan die schrikreactie. ‘Bureaus liften mee op het gevoel van mensen dat ze getild worden’, zegt woordvoerder Hans André de la Porte. Deze bedrijven profiteren ervan als steeds meer mensen via hen bezwaar maken, want gemeenten betalen hen hier behoorlijke bedragen voor.

Waarom doen gemeenten dat eigenlijk? Dat is om de burger te beschermen. Als je als burger in bezwaar wilt gaan tegen een besluit van de overheid, heb je recht op de vergoeding van juridische bijstand. Dat is bedoeld om ook mensen met een smallere beurs de mogelijkheid te geven om hulp van een expert in te schakelen. Dit staat beschreven in het Besluit proceskosten bestuursrecht (link).

Oorspronkelijk was het idee dat je als burger een bemiddelaar betaalt voor het indienen van een bezwaar, en dat de gemeente die zogenoemde proceskosten weer aan jou vergoedt. Je schiet het dus voor.

In het geval van een bezwaar tegen de WOZ-waarde hoef je de bemiddelaar pas te betalen als het lukt om het WOZ-bedrag aan te passen. Anders krijgen deze bemiddelaars niets. Daarom worden ze ook wel no cure, no pay-bureaus genoemd (ncnp-bureaus). Inmiddels laten de meeste bureaus de burger een machtiging ondertekenen waardoor de factuur direct bij de gemeente terechtkomt. Zo zie jij de rekening veelal pas voorbij komen als het bezwaar al is toegekend.

Zelf de gemeente bellen

Een bezwaar indienen kan een verlaging (of verhoging, als je daarop inzet) betekenen, maar daarvoor hoef je niet per definitie een bemiddelaar in te huren. Als je het zelf doet, is het gratis: voor jou én voor de gemeente.

Je kunt bij veel gemeenten zelf bellen om te vragen hoe de waarde is bepaald, en om te bespreken of deze zaken kloppen. Als bijvoorbeeld is gekeken naar de koopsommen van de huizen om je heen die allemaal volledig zijn opgeknapt terwijl jij nog een geiser hebt en een badkamer die bij oplevering in 1967 is geplaatst, dan is de kans groot dat er iets van je WOZ-waarde af kan.

Bij sommige gemeenten wordt naar de site verwezen waar je een online formulier in kunt vullen, of waar je een formulier kunt vinden om te printen en fysiek te versturen. In ieder geval kun je hoe dan ook het taxatierapport opvragen bij de gemeente, waarin details moeten staan over de waardebepaling. Zo kun je controleren of de eigenschappen waarop de waarde is gebaseerd klopt.

Bezwaar via een bedrijf vanwege gemak

Uit een enquête van Radar onder ruim 11.600 mensen met een koopwoning blijkt dat bijna de helft van de respondenten nu of in de afgelopen 5 jaar bezwaar heeft gemaakt tegen hun WOZ-waarde. Van alle bezwaarmakers doet 40 procent dat via een bedrijf of tussenpersoon. Dat doen zij omdat het gratis is (46 procent), en omdat het bedrijf zich aanbiedt (45 procent). 41 procent laat een bedrijf bezwaar maken omdat dat het gemakkelijkst is (41 procent). Uit de enquête blijkt verder dat 42 procent van alle respondenten niet wist dat via een bureau bezwaar maken de gemeente geld kost. De rest weet dit dus wel.

Lees ook de volledige uitslag:
Gratis WOZ-bezwaar? Bedrijven strijken gemeentegeld op

En hoe makkelijk is het nu eigenlijk om het zelf te doen? Radar deed een steekproef onder de websites van 30 gemeenten. Hieruit blijkt dat de helft niets over de WOZ-waarde op de homepagina heeft staan, en dat je als burger dus zelf op zoek moet. 1 op de 6 biedt zelfs na doorklikken en zoeken weinig tot geen informatie over de bepaling van de waarde en mogelijkheden voor eventueel bezwaar of overleg. Kortom: er valt veel te winnen.

Bureaus gooien een groot WOZ-net uit

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) geeft toe dat er nog wel werk aan de winkel is, maar benadrukt ook dat veel gemeenten al stappen maken. Bureaus zouden misbruik maken van de wetgeving, om winst te maken. De net opgerichte branchevereniging van WOZ-bureaus, de Vereniging Rechtsbescherming Lokale Belastingen, waarschuwt dat de stappen van gemeenten kunnen leiden tot beperking van de rechtsbescherming. Burgers zouden minder snel experts inhuren, terwijl ze daar veel baat bij zouden hebben.

De Vereniging Eigen Huis erkent dat de rechtsbescherming niet in het geding moet komen. Tegelijkertijd is het volgens de vereniging in 90 procent van de gevallen helemaal niet nodig om een bedrijf in te schakelen. Pas bij complexere zaken voegt het iets toe. Bureaus gooien nu echter met hun dure reclamecampagnes een enorm net uit om iedereen met een nieuwe WOZ-waarde te vangen.

En het werkt, zo is te zien aan de cijfers. In 2016, toen Radar ook al een item wijdde aan WOZ-bureaus die per zaak verdienen, werd er door gemeenten nog 6,4 miljoen euro aan bureaus betaald. In 2020 was dat opgelopen tot ruim 17 miljoen euro belastinggeld. De Vereniging Nederlandse Gemeenten denkt dat in 2021 de 20 miljoen euro wordt gepasseerd.

Termijn voor bezwaar

Wil je bezwaar maken, zelf of via een bureau, dan is het wel belangrijk om te weten dat het binnen 6 weken na de bekendmaking van de nieuwe WOZ-waarde (peildatum 1-1-2021) gedaan moet worden. In sommige gemeenten ligt de waarde pas in april op de mat, maar bij de meeste is die al binnen.

* Omdat OZB-tarieven per gemeente verschillen, hebben we gekozen voor een specifieke plaats.