Zakgeld: 5 tips
Zakgeld geven is een goede manier om kinderen te leren omgaan met geld. Op welke leeftijd begin je en hoeveel geef je? Radar geeft tips.
61 procent van de volwassenen met een betalingsachterstand zegt vroeger geen financiële opvoeding te hebben gehad. Dat blijkt uit onderzoek van de site Wijzer in Geldzaken en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Het lijkt er dus op dat zakgeld geven een goede manier is om latere problemen met geld te voorkomen.
Begin op tijd met zakgeld
Volgens Nibud kun je er maar beter vroeg mee beginnen, want 'zakgeld is leergeld'.
Op zesjarige leeftijd gaan de meeste kinderen naar groep drie en leren ze rekenen. Ze kunnen dan ook de verschillende munten onderscheiden en weten op een gegeven moment dat er tien muntjes van 10 cent in een euro gaan.
Kies een bedrag
Hoeveel zakgeld je geeft, hangt natuurlijk af van hoeveel je te besteden hebt en wat je kind ervan moet betalen. Het maakt in principe niet uit hoeveel je een kind geeft. Een echte inschatting van wat geld waard is kunnen ze nog niet maken. Vaak denkt een kind dat een boek even duur is als een zakje snoep. Het is dus goed om ze door middel van zakgeld te leren dat ze iets groters kunnen kopen als ze eerst geld sparen.
Vanaf de middelbare school krijgen veel kinderen kleedgeld. Ook hier hangt het bedrag af van wat ervan gekocht moet worden. Koopt je kind ook schoenen en een winterjas van het kleedgeld of is het alleen voor de 'kleinere' uitgaven? Op de websites van Nibud en Wijzer in geldzaken staan tabellen met richtbedragen per leeftijd.
Maak duidelijke afspraken
Het is slim om duidelijke afspraken te maken en op papier te zetten. Je kunt een mooi contract maken en dit samen ondertekenen. Geef zakgeld altijd op een vaste dag. Zo leren kinderen hoelang ze met een bepaald bedrag kunnen doen. Geef daarom ook niet zomaar extra geld bij als ze het op hebben gemaakt. 'Kinderen moeten leren dat ze geld maar één keer kunnen uitgeven en dat er een grens is aan wat ze kunnen kopen. Het is juist goed als ze alles in één keer uitgeven aan een berg snoep en daar later spijt van hebben. Ze moeten dat soort fouten kunnen maken', zegt Henriette Raap van Wijzer in geldzaken in NRC.
Gebruik zakgeld niet als straf of beloning
Als je met je kind hebt afgesproken wanneer en hoeveel zakgeld hij/zij krijgt, hou je hier dan ook aan. Zakgeld inhouden als straf of juist meer geven als beloning kunnen ouders beter niet doen, aldus het advies van Wijzer in geldzaken en Nibud. Het doel is om het kind te leren omgaan met geld. Dit kan ook betekenen dat ze er iets van kopen, waar jij nooit geld aan zou hebben uitgegeven. Ook dat hoort bij het leerproces.
Sparen kun je leren
Een spaarpot is een goede manier om te starten met sparen. Kinderen vinden het leuk om te zien dat het bedrag groeit. Dat motiveert om verder te sparen. Als je kind wat ouder is, dan kun je een kinderspaarrekening openen.
Sparen is leuker en makkelijker als je voor een bepaald doel spaart. Op de site van Wijzer in Geldzaken vind je een Spaarboom, waarop je kind het doel en de bedragen kan invullen.
De manier waarop een kind met geld omgaat, kan afwijken van de manier van de ouders. Zo kan een kind van spaargrage ouders zelf een gat in de hand hebben. 'Probeer toch aan te sluiten bij het gedrag van het kind en waar nodig een beetje bij te sturen', zegt Annemarie Koop van Nibud. 'Want uitgeven of sparen, ze moeten het allebei leren.'