Ziekmelden: moet je per se bellen of is een appje sturen voldoende?

Mag je je ziekmelden via WhatsApp?

We beginnen bij het ziekmelden zelf. Op het moment dat jij je niet goed voelt en niet in staat bent om naar je werk te komen, moet je dit melden bij je werkgever. Arbeidsrecht-advocaat  Pieter van den Brink vertelt: “De wet schrijft niet voor op welke manier dit moet gebeuren. Dit betekent dat de vorm van communicatie in principe vrij is.” 

Als jouw werkgever hier geen protocol voor heeft, kun je dus gewoon een appje sturen. Maar in de praktijk hebben veel bedrijven wel regels opgesteld. Van den Brink verklaart dat vanuit het feit dat werkgevers het salaris van een zieke werknemer minimaal twee jaar moeten doorbetalen. “Ziekte is hierdoor voor werkgevers een groot onderwerp geworden en dat geeft aanleiding tot allerlei regels en protocollen.” 

Deze regels hoeven niet per se in de cao of arbeidsovereenkomst te staan. Vaak zijn ze opgenomen in een verzuimprotocol of personeelshandboek. Die documenten maken dan deel uit van de arbeidsvoorwaarden. 

Hoe streng mogen de regels zijn?

Hoe ver mogen werkgevers in deze regels gaan? Jongeren met een bijbaantje als vakkenvuller in de supermarkt, moeten bijvoorbeeld vaak zelf bellen om zich ziek te melden. Een ouder of verzorger mag dat niet voor ze doen. Kan een werkgever dat echt eisen?

Ja, is het korte antwoord. “Werkgevers mogen in principe eisen dat je je telefonisch en persoonlijk ziek meldt, zeker als dat in het verzuimprotocol staat. Het verbod op het  ziekmelden per WhatsApp of tussenkomst van een ouder is juridisch niet per se onredelijk.” 

Als je ergens een arbeidsovereenkomst tekent, draag je namelijk ook zelf een verantwoordelijkheid. En omdat je je misschien iets minder verantwoordelijk voelt voor je bijbaantje, meld je je misschien iets sneller ziek. Hierdoor is het ook niet gek dat je bij jongeren- en studentenbaantjes vaak strenge regels ziet omtrent ziekmelden. “Vanuit negatieve ervaringen van werkgevers, is dat wel te verklaren”, aldus Van den Brink. 

Niet goed ziek gemeld: en dan?

Wat nu als je je niet aan deze strenge regels houdt en toch je moeder laat bellen dat je ziek bent? Is dat een reden om meteen ontslagen te worden? Nee, legt Van den Brink uit. “Overtreding van de regels rondom een ziekmelding - door het bijvoorbeeld te laat, niet bij de juiste persoon of niet op de voorgeschreven manier te doen - leidt zelden (direct) tot procedures.”

Het uitgangspunt is namelijk dat je werkgever jouw ziekmelding accepteert. Alleen in zeer uitzonderlijke situaties - bijvoorbeeld als duidelijk is dat de ziekmelding vals is - kun je daardoor direct ontslagen worden. 

Ontslag kan wél aan de orde zijn als je blijft weigeren een bedrijfsarts te bezoeken. Een bedrijfsarts moet namelijk beoordelen of je ziekte ook arbeidsongeschiktheid met zich meebrengt. Met andere woorden: of je door jouw ziekte je werk (deels) niet meer kunt uitvoeren. 

Krijg je een oproep om naar de bedrijfsarts te gaan en kom je niet? Dan kan je werkgever in eerste instantie je loon opschorten. “Stel dat een werknemer daarna nog steeds blijft weigeren, dan kan de werkgever een ontbindingsverzoek indienen bij de kantonrechter op grond van verwijtbaar handelen of nalaten", legt Van den Brink uit. Je werkt dan niet mee aan je re-integratie en daardoor kun je ontslagen worden. 

Moet je elke dag laten weten hoe het gaat?

Eenmaal ziek gemeld komen we bij een laatste vraagstuk: moet je elke dag laten weten hoe het gaat?  Nee, zegt Van den Brink. “De regels rondom verzuim moeten redelijk zijn.”

Je werkgever mag bijvoorbeeld wel van je verlangen dat je je ziek meldt, maar niet dat je meldt wat voor ziekte je dan hebt. Ook mag je leidinggevende niet verwachten dat je elke dag laat weten hoe het met je gaat.

Dat blijkt uit een uitspraak van de kantonrechter Utrecht in 2012 over een zieke werknemer die (bij gespannen onderlinge verhoudingen) dagelijks een update moest geven over zijn conditie. Dat was volgens de rechter geen redelijk voorschrift en dat hoeft dus ook niet.