Kopietje laten maken van je paspoort? Mag dat?
Het overkomt ons allemaal regelmatig: je staat bij de balie van een telefoonwinkel of je wil inchecken bij een hotel. Er wordt gevraagd naar je identiteitsbewijs en daar wordt een kopie van gemaakt. Dat mag niet altijd en er kleven behoorlijke risico's aan vast.
Hotels vragen bij het inchecken om een identiteitsbewijs. Enorm handig zou je denken, want daarmee wordt gekeken of de gegevens van de boeker overeenkomen met wat er op het identiteitsbewijs staat. Dan loopt de receptioniste ineens 'naar achteren' om een kopie van je paspoort of identiteitskaart te maken. Wat doet ze daarmee?
Kopie wordt niet geaccepteerd
Frits van der Pluijm was met een groepsreis naar Spanje en hij stuurde ons een appje via WhatsApp. Hij had vooraf thuis al een kopie van zijn paspoort gemaakt. Frits heeft een speciale paspoorthoes van de ANWB dat alle belangrijke informatie afschermt. Reuze handig zou je denken. Helaas, want de kopie van Frits werd niet geaccepteerd door de receptioniste. Dan staat Frits voor de keus om een nieuwe kopie, zonder de hoes, te laten maken of om niet in te checken. Dat laatste betekent dat je geen hotelkamer hebt. Frits laat een nieuwe kopie maken. 'De medewerker gaat er met het paspoort vandoor. Je ziet niet wat ermee gebeurt.' Ook maakt Frits zich zorgen. 'Ik lees veel verhalen over identiteitsdiefstal en daarom had ik een speciaal hoesje gekocht.'
'Geen kopie, paspoort inleveren'
Het verhaal van Frits staat niet op zichzelf. Radar krijgt tientallen meldingen van consumenten die zich boos maken over dit onderwerp. Zo ook Teddy, want haar moeder had alvast een kopie gemaakt van haar paspoort waarbij belangrijke persoonlijke informatie was doorgestreept. 'Bij het hotel werd de kopie geweigerd en heeft ze een nieuwe kopie laten maken, omdat ze niet op straat wilde slapen.' Bij Janny van de Maat was het zelfs nog extremer. Bij Hotel Magic La Massana in Andorra moest zij haar paspoort afgeven en men accepteerde geen kopie. 'Wanneer je je paspoort niet inleverde zou de politie ingeschakeld worden.' Dit kan natuurlijk behoorlijk intimiderend overkomen in een vreemd land en dan is het wellicht verstandig om een ander hotel te zoeken.
Van wie is het paspoort?
'Het paspoort is eigendom van de Nederlandse Staat. Dat staat er ook in', zegt Bregje Krijnen van UdinkSchepel Advocaten. 'De regels van het land ter plekke bepalen of je een paspoort moet afgeven of niet.' Afgeven is niet aan te raden. Als een hotel een paspoort wil innemen is dat vaak als borg, maar dat is voor jou als reiziger helemaal niet handig als je tijdens je reis nog ergens eens gecontroleerd wordt of je moet identificeren bij een ongeluk. Je moet dus aangeven dat je inname niet prettig vindt. Overweeg een ander pasje met een foto, zoals een ov-chipkaart. 'Je kan op de website van de ANWB brieven downloaden in het Duits, Engels, Frans, Italiaans, Nederlands, Spaans of Turks waarin staat dat je je paspoort niet zomaar mag afgeven.' De brieven zijn opgesteld in samenwerking met het minsterie van Buitenlandse Zaken.
Wie mag een kopie maken?
Dat zijn voornamelijk banken en je werkgever. Als je een nieuw abonnement bij de fitnessclub of telefoonwinkel afsluit, dan hoef je geen kopie te laten maken. Je bent niet wettelijk verplicht daartoe. De website van de Rijksoverheid schrijft dat het voldoende is om het soort identiteitsbewijs en het nummer ervan op te laten schrijven. Vraag ook altijd waarom iemand een kopie van je identiteitsbewijs wil hebben. Frits van der Pluijm laat weten dat hij recentelijk in een KPN-winkel ook een kopie van zijn identiteitsbewijs moest laten maken. 'Daar lag op de glasplaat een malletje dat persoonlijke gegevens afschermt.'
Wat doet een hotel met een kopie?
Meestal is het een verificatie van de boeking en in Europa voornamelijk om te controleren of de boeking overeenkomt met de persoon die aan de balie staat. 'Sommige hotels zijn ook te lui om gegevens over te nemen', aldus reisjournalist Daan Vermeer. Hotels informeren je vrijwel nooit pro-actief wat men doet met de kopie. 'Hotels willen geen discussie.' Vermeer zegt dat landen als Turkije, Thailand en China moeten controleren of je wel een geldig visum hebt. 'In China moeten sommige hotels een vergunning hebben om buitenlanders te ontvangen.'
Streep belangrijke informatie door!
Als je bij een hotel staat en er wordt een kopie gemaakt van je paspoort of identiteitskaart, vraag de kopie dan eerst terug. 'Streep het burgerservicenummer (BSN) door. Dat staat bij nieuwe paspoorten onderaan in de code', zegt reisjournalist Daan Vermeer. Bij oudere paspoorten staat het ook nog in het blok rechts van de foto. Vermeer tipt om op de kopie door de tekst te zetten dat het voor een hotelovernachting is. Hotels hebben je burgerservicenummer niet nodig. Je kan ook de app KopieID dowloaden. Deze app is door het ministerie van Economische Zaken ontwikkeld en hiermee kan je een foto maken van je identiteitsbewijs. De app blindeert persoonlijke gegevens die hotels niet nodig hebben. Ook kan je een watermerk toevoegen met het doel en de datum van de kopie. De kopie kan je vervolgens mailen naar het hotel.
Voorkom identiteitsdiefstal
Hotels hebben stapels kopietjes van identiteitsbewijzen en het is niet duidelijk wat er met die kopietjes gebeurt en hoe lang die bewaard worden. Daan Vermeer: 'Ik vond een keer een hele stapel kopietjes van paspoorten in een hotel toen ik bij de printer het papier wilde bijvullen. Ik heb de manager erop gewezen dat die misschien even vernietigd moeten worden'. Je kan heel wat met de gegevens die op een kopie van je paspoort staan. Zo kan je financiële producten aanvragen, een nieuw telefoonabonnement afsluiten of zelfs een nieuw identiteitsbewijs aanvragen. 'Met een bewerkte kopie kan men veel minder', zegt Vermeer. 'Kopietjes slingeren rond en liggen gewoon op de balie van hotels.' In 2014 bracht Radar het verhaal van Glenn Vergoossen die zag dat er op zijn naam en bankrekening meerdere telefoonabonnementen waren afgesloten doordat zijn persoonlijke gegevens in verkeerde handen waren gevallen.Lees: 3 tips tegen identiteitsfraude
Oproep
Heb jij ook een prangende kwestie, probleem op je vakantieadres of vraag over je reis? Stuur een mail naar de redactie en wij gaan aan de slag met jouw vraag.