Reisadvies tijdens vakantie plots oranje of rood, wat nu?

Welke maatregelen gelden voor een reis in een oranje of rood land? Wat als het reisadvies tijdens je reis verandert, moet je dan bij thuiskomst in quarantaine? Wie deze zomer naar het buitenland trekt, is liever op de hoogte van de risico's en wat moet gebeuren als het coronavirus er opleeft.
Buitenlandse Zaken informeert Nederlanders met kleurcodes over de veiligheidssituatie op hun reisbestemming. Groene zones zijn veilig, reizen in een gele zone kan als je waakzaam bent, vakantiereizen naar een oranje zone worden afgeraden en naar een rode zone alle niet-essentiële reizen.
Blijf op de hoogte
Als de besmettingsgraad toeneemt, verandert het reisadvies lokaal of voor het hele land snel. Ook wijzigen landen hun vereisten voor toeristen uit het buitenland en dit kan zelfs per dag verschillen. Wie op reis is of vertrekt, doet er dus goed aan regelmatig te checken.
Je kan zelf de overheidswebsite raadplegen of het Twitter-account @247BZ volgen, maar je kan je ook (gratis) aanmelden om via de reisapp van de overheid updates over een land te ontvangen. Daarnaast is het vooral verstandig om de nationale websites te checken van het land van bestemming. Hierop zal namelijk altijd de meest actuele informatie te vinden zijn.
Nederland op code rood?
Als het over code rood gaat, dan gaat het over de kleurcode op de kaart van het ECDC, het Europese Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding, ook wel het Europese RIVM genoemd. Het ECDC kijkt naar de epidemiologische situatie in een land, en geeft op basis daarvan een kleur. Hoewel ECDC-adviezen en kleurcodes niet bindend zijn, hebben EU-landen afgesproken ze zo veel mogelijk op te volgen.
De kleurcode wordt gebaseerd op het aantal gerapporteerde besmettingen per 100.000 inwoners, over de afgelopen 14 dagen. Ook wordt gekeken naar hoeveel procent van de afgenomen testen positief is. De kleur van een land wordt afgestemd op het gemiddelde van twee weken. Vandaar dat Nederland op dit moment nog oranje gekleurd is, maar het zou volgende week rood kunnen kleuren als het aantal besmettingen verder blijft oplopen.
Wat voor reisbeperkingen en voorwaarden een lidstaat invoert voor een land met de kleur rood, mag dat land zelf beslissen. De ECDC-kaart is geen officieel reisadvies en een rode kleurcode maakt niet opeens een coronapaspoort ongeldig. Wat het voor jouw vakantie betekent als Nederland rood kleurt, heeft dus voornamelijk te maken met het land waar je naartoe gaat en de regels die zij opstellen. Van belang is om dit vooral ook zelf goed in de gaten te houden.
Quarantaine bij terugkeer
De reisadviezen zijn niet bindend. Je beslist zelf of je vertrekt en bent verantwoordelijk voor je eigen veiligheid. Wie terugkeert uit een land waarvoor een oranje of rood reisadvies omwille van het coronavirus geldt, krijgt wel het dringende advies om twee weken in thuisquarantaine te gaan, ook als je geen gezondheidsklachten hebt.
Het gaat om het reisadvies dat geldt op het moment van je terugkeer. Was je vakantieland geel toen je er aankwam, maar oranje wanneer je weer in Nederland landt, (ook) dan moet je veertien dagen thuis blijven, waar je geen bezoek mag ontvangen en ook afstand moet houden van je huisgenoten.
Was je vakantieland geel bij aankomst, maar oranje bij terugkeer, dan moet je allicht in quarantaine
Ineens in lockdown
Als een zone oranje wordt, is het devies om het zo snel mogelijk te verlaten. Als een coronabrandhaard opduikt, kunnen de lokale autoriteiten snel beslissen om een gebied te vergrendelen. Wie binnen dat gebied op vakantie is, zal het niet kunnen verlaten en gaat in quarantaine.
Neem zélf contact op met je ticketverstrekker of reisorganisatie over de vlucht die je zal missen: zij zijn niet altijd op de hoogte. Breng ook je werkgever op de hoogte als je niet op tijd weer aan het werk zal kunnen.
Wie betaalt de extra kosten?
Weet dat je reisverzekering niet alles dekt. Door de uitzonderlijke situatie, zijn de regels hierover ook niet scherp. Sommige verzekeraars passen een plafond toe op het dagelijkse bedrag aan extra kosten door quarantaine, andere vergoeden niets.
De (transfer)kosten voor een nieuwe vlucht naar huis zijn vaak voor jouw rekening. Touroperators betalen soms voor enkele extra nachten, maar de extra maaltijden komen alvast uit jouw reisbudget.
Denk aan mondkapjes
Het spreekt voor zich dat je de lokale en Nederlandse coronaregels ook in het buitenland naleeft – ongeacht de kleurcode van het reisadvies. Neem voldoende herbruikbare mondkapjes mee in je bagage: die zijn op steeds meer openbare plekken in Europa verplicht en ook die situatie verandert. Ontsmet ze minstens dagelijks door ze lang genoeg met zeep te wassen in heet kraanwater.
Opname in het ziekenhuis
Wie met een coronabesmetting in het buitenland wordt opgenomen in het ziekenhuis, moet de alarmdienst van de reisverzekeraar en reisorganisatie contacteren. In nood kunnen reizigers een beroep doen op de Nederlandse ambassade. Je kan 24 uur per dag bellen met het noodnummer van het ministerie van Buitenlandse Zaken: 0031 247 24 72 47.
De ambassade of het ministerie kan ook je familie in Nederland contacteren en vragen om geld over te maken als je geen verzekering hebt die ziektekosten in het buitenland vergoedt. Je familie kan via het ministerie ook informatie over je toestand inwinnen.