Voedingsreuzen de fout in met gezondheidsclaims supplementen: de helft in strijd met EU-regels
Voedselproducenten blijven ultrabewerkt eten verkopen maar investeren tegelijk miljarden in voedingssupplementen die beloven dé oplossing te zijn tegen onder meer overgewicht, stress en overgangsklachten. Bijna de helft van die claims is echter in strijd met EU-reclameregels, blijkt uit onderzoek van The Investigative Desk voor Follow the Money en Radar.
Onderzoekscollectief The Investigative Desk heeft 431 voedingssupplementen voorgelegd aan de Nederlandse Keuringsraad, een organisatie die bedrijven helpt bij de naleving van reclamecodes van ‘zelfzorgmiddelen’. Voor dit onderzoek is gekeken naar voedingssupplementen waarin de tien grootste voedingsfabrikanten op de Europese markt hebben geïnvesteerd.
Regels massaal overtreden
Volgens de Europese Claimsverordening mogen fabrikanten alleen gezondheidsclaims gebruiken die expliciet zijn goedgekeurd door de Europese Commissie. Deze goedkeuringen staan in het openbare EU-register voor gezondheidsclaims. Experts van de Keuringsraad bekeken of de claims op voedingssupplementen aan die Europese reclame- en wetgevingsregels voldoen.
Wat blijkt: voedselfabrikanten overtreden op hun verpakkingen, websites en verkoopkanalen massaal de regels voor gezondheidsclaims. Op de verpakking of op het verkoopkanaal van bijna 200 van de 431 voedingssupplementen stonden een of meer onjuiste gezondheidsclaims, en soms gaat het zelfs om medische claims. Ondertussen verdienen bedrijven als Unilever en Nestlé miljarden aan deze dure en vaak onnodige supplementen.
Medische claims
Bij de producten van Nestlé, 350 in totaal, staat bij 115 producten op de verpakking of website een niet-toegestane claim. Denk aan ‘ondersteunt gezond bloed’ of 'helpt bij het behoud van een verantwoord cholesterolgehalte'. Bij 18 producten staat zelfs een medische claim: een bewering die alleen voor medicijnen mag worden gedaan, zoals ‘bezit ontstekingsremmende eigenschappen'.
Bij de supplementen waar Unilever in heeft geïnvesteerd, stond zelfs op 68 van de 72 producten een niet-toegestane claim op het product of verkoopkanaal.
Het slikken van allerlei supplementen is niet zonder risico. Wanneer mensen zelf gaan dokteren, bestaat het gevaar dat ze een huisartsbezoek uitstellen. Ook kunnen supplementen riskant zijn in combinatie met medicijnen.
Toezichthouder: ‘Bedrijven nemen onvoldoende verantwoordelijkheid’
De NVWA ziet dat bedrijven onvoldoende de wet naleven en geeft aan mogelijk te gaan handhaven op de claims uit het onderzoek. ‘Deze bevindingen laten zien dat er nog steeds veel bedrijven zijn die hun verantwoordelijkheid onvoldoende of niet nemen, om consumenten duidelijk te informeren en niet te misleiden.”
De toezichthouder kan boetes opleggen, die variëren van 525 euro voor bedrijven met 50 of minder werknemers tot 1050 euro voor bedrijven met meer dan 50 werknemers. Boetes voor verboden medische claims kunnen oplopen tot duizenden euro’s.
Nestlé: ‘We gaan intern in beraad’
“Claims worden vooraf zorgvuldig getoetst voordat producten op de markt worden gebracht”, reageert Nestlé. Het bedrijf laat weten naar aanleiding van het onderzoek intern in beraad te gaan hoe zij “derden nog beter kunnen wijzen op de geldende regelgeving en het juiste gebruik van claims”.
De volledig reacties lees je onderaan dit artikel.
Het volledige onderzoek is terug te lezen bij Follow the Money. Televisieprogramma Radar besteedt vanavond (maandag 9 juni 2025, 20.25 uur op NPO2) in de uitzending aandacht aan dit onderzoek.
Deze publicatie is tot stand gekomen met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. The Investigative Desk is een groep gespecialiseerde onderzoeksjournalisten. Zij financieren hun werk met donaties, subsidies, beurzen en honoraria. De geldgevers hebben geen rol in of inhoudelijke zeggenschap over de onderzoeken en publicaties. Meer informatie op www.investigativedesk.com