Wil je meer informatie over hoe je melatonine moet slikken, lees dan deze bijsluiter die is opgesteld door Wiebe Braam van 's Heeren Loo.

NB: In de afkondiging van het item over melatonine, is helaas een foutieve tekst uitgesproken. De juiste tekst had moeten zijn: 'De inspectie voor de Gezondheidszorg is dus teruggefloten door de rechter, maar bekijkt hoe zij kunnen handhaven op de vrije verkoop van melatonine in hoge doseringen.'

Lees hier de uitslag van het Radar Testpanel: Melatonine: doseren op eigen houtje

Melatonine wordt aangemaakt in je hersenen onder invloed van daglicht. Het is het hormoon dat het slaap-waakritme regelt. Als het donkerder wordt, begint de productie. Dat gaat eigenlijk de hele nacht door totdat het weer licht wordt.

Verstoring van je bioritme

Mensen die zelf geen melatonine aanmaken, of die bijvoorbeeld een jetlag hebben, kunnen baat hebben bij melatonine uit een potje. Ook mensen met een heel afwijkend bioritme kunnen baat hebben bij melatonine. Stel dat je een avondmens bent, maar wel heel vroeg moet beginnen met werken. Dan kan melatonine een oplossing zijn om het moment dat je in slaap valt net iets te vervroegen.

Het is echter niet een middel dat je zorgeloos kunt slikken. Experts waarschuwen dat je door zelf te experimenteren met dit middel ook je bioritme kunt verstoren.

Averechts effect

Ieder mens is anders en we hebben allemaal een ander bioritme. Bij iedereen komt de productie van melatonine dus op een ander tijdstip op gang. Bij avondmensen is dat later dan bij mensen die vroeg slaperig zijn. Mensen die te weinig melatonine aanmaken, moeten dus eigenlijk melatonine bijslikken op een moment dat hun eigen lichaam het aan zou moeten maken. Dat moment kan alleen bepaald worden met een speekseltest.

Volgens dr. Marcel Smits, neuroloog en somnoloog bij Ziekenhuis Gelderse Vallei, zou je zo'n vijf uur vóór het eigen aanmaakmoment een tabletje moeten slikken. Slik je het te vroeg of te laat, dan heb je kans dat je je bioritme verstoort en dat de melatonine dus averechts werkt. Mensen worden dan wel slaperig, maar lopen het risico dat ze toch een heel onrustige nacht hebben. Doordat het bioritme in de war is, word je vaak wakker in de nacht of ben je in de ochtend nog lang slaperig.

10% breekt melatonine niet af

Er zijn ook mensen die helemaal geen melatonine kunnen afbreken. Volgens dr. Wiebe Braam van 's Heeren Loo, een organisatie die mensen met een verstandelijke beperking ondersteunt, geldt dat voor 10 procent van de bevolking. Mensen die dit hebben, zouden helemaal geen melatonine moeten slikken. Als je melatonine niet afbreekt, bouw je op een gegeven moment een hoge concentratie op in je lijf. Het is dan vaak ook overdag heel hoog en dat geeft dus ook een averechts effect.

Het is heel verraderlijk dat melatonine bij degenen die het niet afbreken in het begin wel werkt, maar op een gegeven moment niet meer. Zij zullen dan mogelijk geneigd zijn om naar zwaardere doseringen te grijpen of ze zullen zelfstandig meer pilletjes slikken en zo hun dosering verhogen. Hiermee lossen ze het probleem echter niet op, ze maken het juist erger.

Mensen die dit betreft hebben dan juist geen baat bij een hogere, maar moeten eerder een lagere dosering melatonine slikken. Dat is dus andersom dan je zou verwachten en dat staat helaas niet op de verpakkingen van de pillen.

Te heftig 'zetje'

Als je een probleem hebt met je natuurlijke melatonine-gehalte, dan kan het goed zijn om je bioritme een zetje te geven. Dr. Smits is echter bevreesd dat de hoge doseringen die nu verkrijgbaar zijn veel meer geven dan een zetje: 'Je kunt het slaap-waakritme vergelijken met een schommel. Als je een lage dosering slikt, geef je in feite die schommel een zetje. Zodat hij eerder of op een ander moment op gang komt. Slik je echter een hoge dosering, dan duw je die schommel in feite over de kop.' Dr. Smits is dan ook geen voorstander van het experimenteren met hoge dosis melatonine.

Rechtszaak tegen vrije verkoop

De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft een rechtszaak aangespannen tegen de vrije verkoop van melatonine. De rechter heeft echter besloten dat de inspectie niet alle producten gezamenlijk mag verbieden. Er moet per fabrikant en per merk bekeken worden of de vrije verkoop goed gaat.

De inspectie is nu dus aan het bekijken hoe dit gehandhaafd kan worden. Lees hier de reactie van de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Wil je meer informatie over hoe je melatonine moet slikken, lees dan deze bijsluiter die is opgesteld door Wiebe Braam van 's Heeren Loo.