Wekelijks zijn er meerdere jonge festival-, concert- en discotheekbezoekers die naar de huisarts gaan met klachten over een piep of ruis in hun oren. Volgens KNO-arts drs. Jan van der Borden kan dit duiden op gehoorschade. Hoe ontstaat zulke schade? Wat zijn de gevolgen? En wat doet de overheid?

De World Health Organization (WHO) heeft in 2015 laten weten dat wereldwijd 1 miljard van de jongeren risico lopen op gehoorschade door blootstelling aan harde muziek. In datzelfde jaar heeft het Academisch Medisch Centrum bekend gemaakt dat uit zijn onderzoek onder 350.000 jongeren tussen de 12 en 24 jaar is gebleken dat een kwart van de deelnemende jongeren beginnend gehoorverlies heeft.

Wanneer (en hoelang) is geluid te hard?

Langdurige blootstelling aan te hoge geluidsniveaus is vaak de oorzaak van gehoorschade. Maar wanneer is geluid te hard? Een geluidsniveau van 80 decibel (dB) is acht uur lang veilig. Een verhoging van drie decibel betekent een verdubbeling van het geluidsvolume en dus een halvering van de veilige verblijfsduur.

In 83 dB ben je dus voor vier uur veilig. En in 95 dB kan je slechts een kwartier veilig doorbrengen. Nogal zorgwekkend als je er vanuit gaat dat het geluidsniveau bij discotheken en poppodia rond de 103 dB uitkomt en in sommige gevallen waarschijnlijk harder. Wanneer er dan geen oordoppen worden gedragen betekent dit na enkele minuten al risico op gehoorschade.

Schade is blijvend

Bijna iedereen herkent het wel: een piep in je oor na een avond stappen in een discotheek. Deze piep betekent dat de trilharen in het binnenoor beschadigd zijn. Meestal verdwijnt de piep de volgende ochtend, doordat de trilharen zich een beetje herstellen. Maar in sommige gevallen is deze piep of ruis blijvend. Dat kan gebeuren wanneer de trilharen te vaak aan harde geluiden zijn blootgesteld, maar ook één keer te hard kan genoeg zijn voor schade. Sommige mensen zijn nou eenmaal gevoeliger dan anderen.

Klachten door gehoorschade kunnen dus tijdelijk, maar soms ook blijvend zijn. Het horen van een piep of ruis in de oren wordt ook wel tinnitus genoemd. Maar ook hyperacusis komt voor: een aandoening waarbij normale geluiden pijnlijk zijn. Verder gebeurt hel weleens dat geluiden vervormd worden gehoord. Deze klachten kunnen grote gevolgen hebben voor de kwaliteit van leven. Eén ding is zeker: gehoorschade is (nog) niet te herstellen.

Convenant preventie gehoorschade

Op 30 juni 2016 is het 'tweede convenant preventie gehoorschade muzieksector' ingegaan. Dit is een vervolg op het eerste convenant uit 2014. In dit convenant zijn afspraken gemaakt tussen staatssecretaris Van Rijn,  de Vereniging van Evenementen Makers (VVEM) en de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF). Het doel is dat bezoekers van aangesloten muzieklocaties kunnen genieten van muziek zonder dat die schadelijk is voor het gehoor.

Om dit te kunnen realiseren zijn er afspraken gemaakt over:

1. Geluidslimitering
2. Geluidsmeting
3. Geluidsbescherming

Zo is er bijvoorbeeld afgesproken dat op de aangesloten muzieklocaties een maximaal geluidsniveau geldt van 103 dB en dat muziekactiviteit met geschikte meetapparatuur wordt gemeten en vastgelegd. Ook is er afgesproken dat op een laagdrempelige manier gehoorbescherming met muziekfilters wordt aangeboden en dat bezoekers worden ingelicht over het belang van gehoorbescherming.