Slaapmiddelen

Een goede nachtrust: voor de één een vanzelfsprekendheid, maar voor zeker een kwart van de Nederlanders een probleem, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Niet in slaap kunnen komen, de hele nacht woelen, of juist te vroeg wakker worden met vermoeidheid, een verminderde concentratie en een slecht humeur als gevolg. De hoogste tijd dus om manieren te verkennen die ons kunnen voorzien van een geslaagde nachtrust. In dit artikel: verzwaringsdekens. 

Na een avondje gezellig 'wijnen', pilsen of drinken van welke aard dan ook, val je snel in slaap. Alcohol lijkt daarmee een goed slaapmiddel, maar de volgende ochtend… Dan voel je je toch niet zo uitgerust. Hoe komt dat? Hoe beïnvloedt alcohol je slaap en wat kun je doen om op andere wijze te ontspannen voor het slapengaan? Radar ging erover in gesprek met Tom Bart, preventiewerker bij Jellinek. 

Aan het einde van de dag wil je eigenlijk niks liever: heerlijk slapen in je eigen bed. Maar de minuten en zelfs uren verstrijken voordat je daadwerkelijk in slaap valt. Ongeveer de helft van de volwassen ervaart in zijn leven een periode van slapeloosheid. 

Huisartsen en psychiaters schrijven tegen de richtlijnen in een antipsychoticum voor bij slaapproblemen, concludeert het onderzoeksprogramma Pointer (KRO-NCRV) na onderzoek. Het gaat om het middel quetiapine, dat zorgt voor flinke bijwerkingen en waarvan niet bewezen is dat het helpt bij die problemen.

Zo'n 500 wetenschappers zien het liefst dat het middel melatonine alleen nog met goede begeleiding en op doktersrecept te krijgen is bij de apotheek. Mensen kunnen het slaapmiddel nu nog halen bij de drogist, schrijft NOS. Een soortgelijke waarschuwing deden slaapexperts drie jaar geleden ook in Radar.

Een op de 20 kinderen (5 procent) gebruikt wekelijks melatonine als hulpmiddel om goed te kunnen slapen. Dat concludeert het Erasmus MC in een onderzoek onder 871 kinderen in Rotterdam. Hun gemiddelde leeftijd is 11 jaar.

Chronisch slaaptekort kan je wanhopig maken. Begrijpelijk dat veel slechte slapers hun heil zoeken in medicatie. Doe het niet, zegt hoog­leraar medicatieveiligheid Patricia van den Bemt. Ze zijn verslavend en hebben nare bijwerkingen. Bovendien: ‘Geen enkel pilletje kan je slaapproblemen verhelpen.’

Goed slapen is belangrijk voor je productiviteit en je gezondheid. Helaas is dat niet voor iedereen vanzelfsprekend. 40% van ruim 38.000 panelleden ervaart hun slaappatroon als problematisch. Wat zijn die problemen? En wat voor andere bedgewoonten houden mensen erop na?

We slapen over het algemeen lang genoeg, maar dat betekent nog niet dat we ook goed slapen. Uit onderzoek in opdracht van de Hersenstichting blijkt dat veel Nederlanders, vooral vrouwen, slaapproblemen hebben. Voor de studie zijn de slaapgegevens van 140.000 mensen bekeken uit 34 bestaande Nederlandse bevolkingsonderzoeken uit de afgelopen 25 jaar.

Apothekers zien steeds vaker mensen aan de balie met een vals recept voor zware slaapmiddelen of pijnstillers. BNR deed er onderzoek naar en uit cijfers van de Inspectie voor de Gezondheidszorg blijkt dat er afgelopen jaar zestig keer melding is gemaakt van een vals recept.

Het gebruik van slaappillen door ouderen leidt jaarlijks tot duizenden valpartijen met botbreuken. De pillen maken ouderen suf en wankel op de benen, waardoor ze hun evenwicht kunnen verliezen en met botbreuken in het ziekenhuis belanden.

Wie slecht slaapt, kan bij de drogist en apotheek zelf een potje melatonine halen. Dit is een hormoon dat we zelf aanmaken in onze hersenen en dat ons bioritme regelt. Het is nu vrij verkrijgbaar in doseringen die je nooit zelf zou aanmaken. In Radar waarschuwen slaapexperts voor de averechtse werking van dit middel.

Wie last heeft van slaapproblemen, kan melatonine slikken: een natuurlijk middel dat overal vrij te koop is. Mensen kunnen dan ook zelf hun dosering bepalen. 14 procent van de respondenten slikt een hoge dosering, van tussen de 4 en 5 milligram. 36 procent heeft de dosering bovendien gaandeweg verhoogd.

Slaappillen kunnen je helpen als slapen om wat voor reden dan ook niet lukt. De medicijnen lijken onschuldig, maar zijn dat niet. De benzodiazepines, oftewel de ‘pammetjes’ zijn even verslavend als heroïne. 

Huisartsen en apothekers controleren maar nauwelijks op het gebruik van slaapmiddelen. Deze zorgwekkende conclusie trekt Radar na een enquête onder ruim 16.000 gebruikers van slaapmedicatie, ook wel ‘pammetjes’ genoemd.