Nieuwe spamgolf op Facebook misbruikt Media Markt en andere merknamen
Volgens gesponsorde berichten op Facebook geeft Media Markt elke bezoeker 500 euro aan elektronica cadeau. In werkelijkheid betreft het hier een nieuwe, ingenieuze variant op de welbekende waardebonnenspam. Herken de berichten en trap er niet in!
'Concurrenten zijn kwaad over de allernieuwste actie van de Media Markt', aldus recente gesponsorde Facebookposts. Het bedrijf zou alle klanten gratis 500 euro geven. Op foto's zijn lange rijen mensen voor de ingang van Media Martk-filialen te zien.
Media Markt zelf weet van niks. 'De nieuwsberichten over de actie met waardebonnen van 500 euro zijn inderdaad niet van Media Markt afkomstig', bevestigt Ruth Leijting, adviseur public relations & corporate communications van Media Markt. Hoe zit het dan?
Vier voorbeelden van spamberichten op Facebook.
Boze concurrenten? Gratis producten? De berichten zijn duidelijk bedoeld om de nieuwsgierigheid van de lezer op te wekken en te verleiden om op de link te klikken.
Promotiepraat in plaats van journalistiek
Wie Radars eerdere berichtgeving over waardebon-winacties en andere spam heeft gevolgd, heeft dergelijke posts waarschijnlijk (en hopelijk) al herkend, gerapporteerd en verder genegeerd. Uit nieuwsgierigheid hebben wij dat laatste niet gedaan. Wij hebben er wel op geklikt en kwamen uit op een pagina die zich voordoet als RTL Nieuws.
Lees ook: Let op! Facebookspam zogenaamd van Nederlandse media
Op het eerste gezicht is dit een nieuwsbericht, maar je hoeft maar een paar woorden te lezen om vast te stellen dat dit niks te maken heeft met journalistiek en alles met promotiepraat.
Zoek de verschillen: RTL Nieuws nep en echt.
Wie de echte website van RTL Nieuws kent, ziet ook aan de vormgeving meteen dat dit een nepvariant is. Die is namelijk heel anders, en om onduidelijke redenen staan er logo's van Editie NL, Tweakers en Rabobank in beeld.
Bingo?
Maar wat is het doel van al die berichten op Facebook en deze soort-van-nagebouwde nieuwspagina? Dat wordt duidelijk als we doorklikken. Alle links op de pagina, zowel in de tekst als in de navigatie, leiden naar een pagina waar je zogenaamd 'bingo' speelt, 'geselecteerd' wordt en je je persoonsgegevens moet invullen.
Een bekend concept: altijd prijs met een simpel spel, en vervolgens de mogelijkheid om je aan te melden voor meer spam.
Als je dat doet en je gegevens verstuurt, word je deelnemer aan een soort loterij (de precieze werking van de wedstrijd is onduidelijk) en geef je en passant toestemming om met allerlei aanbiedingen benaderd te worden (de site vermeldt ook een hele lijst 'sponsors).
Hoeveel mensen hierbij daadwerkelijk in de prijzen vallen is zeer onduidelijk. De deelnamevoorwaarden vermelden als vestigingslocatie Cork, Ierland, en een e-mailadres. Op een e-mail met de vraag om meer informatie hebben wij tot op heden nog geen antwoord ontvangen.
Een dergelijke actiepagina hebben we al veel vaker gezien, maar dan als eindstation van een spammail-actie.
Om deelnemers naar deze pagina te lokken, lijken er dus een hoop bedrijven, logo's en merknamen misbruikt te worden, zoals de Media Markt, RTL Nieuws, Editie NL, Tweakers en Rabobank. Deze spamgolf lijkt hiermee veel op deze eerdere variant.
Spam door nepbedrijven
Even terug naar het Nieuwsoverzicht op Facebook. De berichten die wijzelf én Radar-kijkers daarin voorbij zagen komen, kwamen van de volgende Facebookpagina's:
Waarom lenen zij zich voor het verspreiden van dergelijke spam? Dat wilden wij uiteraard ook graag weten, maar wat blijkt? Deze accounts zijn zelf ook nep! Er zitten geen echte ondernemers achter. Ze zijn verder ook niet met een eigen website of andere contactinformatie op internet te vinden.
Voor alle pagina's geldt dat ze niet ouder zijn dan 2016. Wie via een persoonlijk bericht contact zoekt, krijgt meteen een automatisch antwoord in het Engels, maar hoort verder niks meer.
Weinigzeggende posts
De inhoud bestaat veelal uit stockfoto's en een paar weinigzeggende posts, soms met een hashtag of een link naar bijvoorbeeld een recept. Alleen op de pagina van Christine Sledge - Home Chef staan ook andersoortige berichten, over promotieacties met airfryers en wastabletten. Die leiden naar -je raadt het waarschijnlijk al- nep-nieuwswebsites en aanmeldpagina's voor dubieuze acties en mailinglijsten, ook weer van het bedrijf LeadWorld.
Al met al is het een ingenieuze manier om mensen te lokken en contactgegevens te verzamelen. Kritisch blijven op aanbiedingen én de bronnen die erover berichten, blijft dus het devies.
Media Markt doet aangifte
En die Media Markt zelf? Die is ook niet blij met de nepactie. Ruth Leijting: 'Dit is een vorm van spamberichten waar wij als grote retailer helaas vaker slachtoffer van zijn. We vinden dit natuurlijk erg vervelend voor onze klanten en consumenten. Zodra we dergelijke berichten tegenkomen, rapporteren we dit direct bij Facebook. Meestal is de post of pagina dan binnen 24 uur verwijderd.'
Zoals wel meer grote bedrijven doen, waarschuwt Media Markt op zijn site ook voor phishing en spam - zij het nog ietwat verstopt. Leijting: 'Op dit moment ondernemen we stappen om deze melding prominenter op de website te plaatsen.'
Tot slot adviseert ze klanten die gedupeerd zijn om aangifte te doen. 'Zelf hebben we vanuit Media Markt ook aangifte gedaan wegens misbruik van onze naam.'